- Utworzona przez gminę spółka komunalna wprowadziła zmiany w regulaminie świadczenia usług publicznych (w zakresie przewozów). Czy można zaskarżyć taką zmianę do sądu administracyjnego?
Zmiany w regulaminie wymagają zatwierdzenia przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w formie zarządzenia. Takie zarządzenie może zostać zaskarżone do sądu administracyjnego. W art. 9 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) przewidziano, że w celu wykonywania swoich zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami. Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa ustawa o gospodarce komunalnej (dalej u.g.k.). Zgodnie z art. 2 u.g.k. gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego (dalej j.s.t.) m.in. w formach spółek prawa handlowego (por. art. 9 u.g.k.).
W myśl art. 13 u.g.k. spółka z udziałem j.s.t. określa w regulaminie zasady korzystania z usług publicznych świadczonych przez tę spółkę, a także obowiązki spółki wobec odbiorców usług. Taki regulamin oraz jego zmiany obowiązują na obszarze j.s.t. dopiero po zatwierdzeniu przez organy wykonawcze j.s.t. (w przypadku gminy przez wójta). Jak zwrócono uwagę w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 29 września 2005 r. (sygn. IV SA/Gl 617/05, LEX nr 884445), zarządzenie wójta w sprawie zatwierdzenia regulaminu spółki podlega nadzorowi zgodnie z art. 90-91 u.s.g.
W odniesieniu do tego zarządzenia można także skorzystać z uprawnienia przewidzianego w art. 101 ust. 1 u.s.g. Po zmianie wprowadzonej w tym przepisie ustawą z 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja), każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego (nowelizacją usunięto obowiązujący wcześniej wymóg wezwania do usunięcia naruszenia prawa przed wniesieniem skargi do sądu).
Nowelizacja weszła w życie 1 czerwca 2017 r. W art. 17 ust. 2 nowelizacji zastrzeżono jednak m.in., że zmienione nią przepisy u.s.g. stosuje się do aktów organów administracji dokonanych po tym dniu. W orzecznictwie podkreśla się, że zaskarżając uchwałę lub zarządzenie w trybie art. 101 ust. 1 u.s.g. trzeba dowieść, że kwestionowany akt, naruszając prawo, jednocześnie negatywnie wpływa na sferę prawno-materialną skarżącego, czyli np. pozbawia go pewnych prawem gwarantowanych uprawnień albo uniemożliwia ich realizację (por. np. wyrok WSA w Kielcach z 27 kwietnia 2017 r., sygn. I SA/Ke 231/17, LEX nr 2297722).