Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) 9 lutego 2018 r. wydał interpretację (sygn. 0113- KDIPT1-3.4012.904.2017.1.OS) dotyczącą opodatkowania czynności wydawania duplikatów legitymacji i świadectw, za które pobierane są opłaty. Wniosek o interpretację złożył powiat jako jednostka samorządu terytorialnego i czynny podatnik VAT. Od 1 stycznia 2017 roku powiat rozlicza VAT w sposób scentralizowany wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi. Powiat na swoim terenie posiada kilka jednostek budżetowych, których przedmiotem działalności jest działalność oświatowa. Są to m.in. zespół szkół ponadgimnazjalnych, zawodowych, liceum, poradnia psychologiczno-pedagogiczna oraz powiatowe centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego. Jednostki te w ramach swojej działalności statutowej wydają bezpłatnie legitymacje uczniowskie i świadectwa oraz ich duplikaty, za które z kolei należy uiścić opłatę. Dokumenty, o których mowa, zgodnie z ustawą o systemie oświaty są dokumentami urzędowymi.
Należy podkreślić, iż minister edukacji narodowej wydał rozporządzenie z 18 stycznia 2017 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych („rozporządzenie"), zgodnie z którym, w przypadku utraty dokumentu, osoba do tego uprawniona ma możliwość zwrócić się do odpowiedniego organu z wnioskiem o wydanie jego duplikatu. Opłaty za tę usługę nie są jednakowe – są równe kwocie opłaty skarbowej od legalizacji dokumentu lub kwocie opłaty skarbowej od poświadczenia własnoręczności podpisu, w przypadku duplikatu dokumentów dla dziecka niepełnosprawnego. Powiat przywołał przepisy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT oraz art. 13 ust. 1 dyrektywy, z których co do zasady wynika, iż podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w odniesieniu do tych transakcji, w których występują jako organy władzy publicznej, a co się z tym wiąże, ich działalność w danej sferze nie podlega VAT. Dodatkowo powiat podkreślił, iż spełnia przesłanki do wyłączenia działań jednostki samorządu z systemu VAT, takie jak wykonywanie działalności przez podmiot prawa publicznego i w celu sprawowania władzy publicznej.
Powiat zadał pytanie dotyczące przedstawionego stanu faktycznego: czy czynność wydawania duplikatów legitymacji i świadectw za opłatą przewidzianą w rozporządzeniu będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż pobierając opłaty za wydawanie duplikatów świadectw i legitymacji działa jako organ władzy publicznej realizujący zadania ustawowe, a nie jako podatnik VAT. Argumentuje to tym, iż wydawanie duplikatów świadectw i legitymacji należy do zadań własnych powiatu określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym. Ponadto, pobierając opłaty powiat nie osiąga zysku, a wysokość opłaty jest ustalona w odrębnych przepisach.
Dyrektor KIS nie zgodził się ze stanowiskiem powiatu w przedmiocie braku opodatkowania czynności wydawania duplikatów dokumentów. W uzasadnieniu organ powołał się na przepisy ustawy o VAT, w szczególności art. 15 ust. 2 i ust. 1 i stwierdził, że świadczenie ww. usług wypełnia definicję działalności gospodarczej, a powiat w powyższym zakresie działa w reżimie cywilnoprawnym. Organ podkreślił także, iż istnieje bezpośredni związek między dokonywanymi płatnościami a usługami świadczonymi przez jednostki. Jednocześnie można zidentyfikować beneficjentów przedmiotowych świadczeń, którymi w omawianej sprawie są uczniowie i absolwenci szkół.
Komentarz eksperta
Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP
