We wtorek Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił skargę kasacyjną rejenta, który spierał się z fiskusem o podatek od czynności cywilnoprawnych przy ustanowieniu hipoteki, która ma zabezpieczać interesy gminy.
Z podatkiem czy bez
Orzeczenie zapadło w sprawie zainicjowanej przez notariusz, która we wniosku o interpretację wyjaśniła, że gmina jest właścicielem nieruchomości gruntowej z budynkiem mieszkalnym. W trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami zamierza w nim ustanowić odrębną własność mieszkania i sprzedać je dotychczasowemu najemcy. Nabywca dostanie bonifikatę od ceny zgodnie z art. 68 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Notariusz zauważyła, że taka bonifikata co do zasady podlega zwrotowi w razie wykorzystania lokalu przez nabywcę na inne cele niż mieszkaniowy. By zabezpieczyć ewentualną wierzytelność o zwrot udzielonej bonifikaty, nabywca ustanowi na nabywanym lokalu hipotekę.
Kobieta postanowiła się upewnić, czy ustanowienie takiej hipoteki jest wyłączone od PCC. W konsekwencji – czy ona, jako notariusz, ma obowiązek pobrać daninę w takim wypadku. Sama była zdania, że nie. Wskazała na art. 2 pkt 1 lit. g ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z nim, PCC nie podlegają czynności cywilnoprawne w sprawach regulowanych m.in. przepisami o gospodarce nieruchomościami.
Fiskus nie potwierdził tego stanowiska. Jego zdaniem w przedstawionej sytuacji ustanowienie hipoteki jest jedynie związane z czynnościami regulowanymi przez przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przepisy te nie przewidują zaś możliwości zabezpieczania wierzytelności gminy poprzez ustanowienie hipoteki.