W sierpniu porządki w sądach - po wejściu w życie nowelizacji prawa o ustroju sądów powszechnych

Już wkrótce minister sprawiedliwości wzmocni swoją pozycję nad sądami.

Aktualizacja: 24.07.2017 21:04 Publikacja: 24.07.2017 19:03

W sierpniu porządki w sądach - po wejściu w życie nowelizacji prawa o ustroju sądów powszechnych

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Nowelizacja prawa o ustroju sądów powszechnych to jedyna z trzech ustaw reformujących sądownictwo, do której prezydent Andrzej Duda nie zgłosił w poniedziałek weta. Mało tego, zapowiedział wprost, że ustawę podpisze. Zmiany w ustawie sędziowskiej wejdą w życie dwa tygodnie po publikacji w Dzienniku Ustaw.

Zobacz  tekst ustawy z 12 lipca 2017 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw

Wielu uważa, że to zła decyzja. Zdaniem sędziów wzmacnia bowiem nadzór administracyjny ministra sprawiedliwości nad sądami. Główny zarzut to oddanie w jego ręce decyzji, kto będzie prezesem w konkretnym sądzie. W ciągu pół roku minister ma szansę na wymianę wszystkich prezesów bez podania przyczyny – dziś musi mieć zgodę sędziów danego sądu i KRS. Przez ten czas ma istnieć możliwość dokonania przez prezesów „przeglądu stanowisk funkcyjnych" w sądach, m.in. wiceprezesów czy przewodniczących wydziałów.

Co jeszcze wprowadza ustawa?

Sprawy mają być przydzielane sędziom losowo, w ramach poszczególnych kategorii. Wprowadzona zostanie zasada niezmienności składu orzekającego. Nawet jeśli sędzia awansuje do wyższej instancji albo zostanie delegowany do niej, zanim zmieni miejsce orzekania, będzie musiał skończyć swoje sprawy.

Dla sprawiedliwego przydziału spraw do sądów wprowadzony zostanie specjalny system, tzw. system ważenia spraw. Co to oznacza? Według określonych przez ministra sztywnych kryteriów będzie punktował każdą sprawę.

Nowela wprowadza też możliwość ekspresowych awansów. I tak, sędzią sądu apelacyjnego będzie mógł zostać sędzia z rejonu lub prokurator – pod warunkiem że ma dziesięcioletni staż pracy. Niewykluczone, że tak awansowany sędzia czy prokurator zostanie potem prezesem SA. W okręgach sądowych powołani zostaną koordynatorzy do spraw współpracy międzynarodowej, prawa europejskiego i praw człowieka w sprawach cywilnych i karnych.

Ustawa umożliwia też nabywanie prawa do przejścia w stan spoczynku przez kobiety, które są sędziami bądź prokuratorami, w wieku odpowiadającym powszechnemu wiekowi emerytalnemu – 60 lat. Wprowadzona ma być też instytucja urlopu rehabilitacyjnego sędziego.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Prawo rodzinne
Rozwód tam, gdzie ślub. Szybciej, bliżej domu i niedrogo
Nieruchomości
Czy dziecko może dostać grunt obciążony służebnością? Wyrok SN
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo