Warszawskie Muzeum Narodowe może się pochwalić pracami sygnowanymi przez obecnie najbardziej topowe nazwiska. Dziś Sasnal, Ołowska, Kozyra, Rajkowska, Dawicki – to dla młodych "Punkty odniesienia". Tak właśnie zatytułowana została ekspozycja w muzeum. Aranżacja bez zadęcia, lecz z pomysłem, uatrakcyjniona kilkoma rodzynkami wyjętymi ze zbiorów muzeum. Są płótna Władysława Strzemińskiego, Henryka Stażewskiego, Władysława Hasiora. Po co? Przecież współcześni artyści nie tworzą w próżni, nawiązują do dokonań klasyków nowoczesności.
Inną rolę spełnia obraz "Polacy formują flagę narodową" Włodzimierza Pawlaka. Przywołuje rok 1989. W roku transformacji ustrojowej urwała się kolekcja stołecznej instytucji. W budżecie zabrakło zakupowej puli. Bez wsparcia darczyńców w zbiorze powstałaby czarna dziura. Jakby w Polsce zamarła twórczość plastyczna.
Zaradziła temu Dorota Monkiewicz, kuratorka MNW, pomysłodawczyni i dyrektor Fundacji Zbiorów Sztuki Współczesnej przy tej instytucji. Pamiętam początki fundacji, założonej w 1996 roku przez muzeum i Kancelarię Gessel. Prace wskazane przez kuratorkę kapały po kilka rocznie. Monkiewicz nie kierowała się aktualnymi modami. Szukała talentów. Tego, co oryginalne i niebanalne. Czy powstał reprezentacyjny zbiór?
Zestaw, choć nieliczny, jest jakościowo bezbłędny. Dzięki fundacji muzeum wzbogaciło się o dzieła 19 znakomitych autorów średniego i średnio młodego pokolenia, w tym obecnych tuzów. Moim zdaniem creme de la creme ich twórczości. Jednocześnie odzwierciedlenie aury czasów. Przykładem "Satysfakcja gwarantowana", praca Joanny Rajkowskiej z 2000 r. Przypomnę: chodziło o produkty na bazie płynów fizjologicznych autorki. Jawna prowokacja, żart. Przytyk do coraz bardziej zachłannej konsumpcji. Co znamienne, niektórzy uwierzyli w mistyfikację: opakowania wyglądały jak prawdziwe.
Koniec lat 90. ubiegłego wieku nie był korzystny dla malarstwa. Triumfowały inne, nowocześniejsze gatunki. Jednak Tomasz Ciecierski, Włodzimierz Zakrzewski, Tomasz Tatarczyk, Robert Maciejuk uparcie trwa- li przy tradycyjnym medium.
