Dziedzictwo Europy Środkowej

2 Forum organizuje Międzynarodowe Centrum Kultury w ramach Polskiej Prezydencji w Grupie Wyszehradzkiej. 80 ekspertów i badaczy zainteresowanych problemami Europy Środkowej będzie dyskutować na temat kulturowego dziedzictwa tego regionu.

Głównym tematem debat są „Granice dziedzictwa", czyli, co należy chronić? W jaki sposób budować relacje współczesności do historii? Gdzie kończy się dziedzictwo oraz kiedy współczesność staje się dziedzictwem  - z uwzględnieniem międzynarodowych i lokalnych list chronionych obiektów i miejsc.

Obrady toczyć się będą w sześciu równoległych sesjach tematycznych: „Granice dziedzictwa", „Dziedzictwo i polityka, Jak sprzedać dziedzictwo?", „Miasta atrakcyjne – rola dziedzictwa", „Zarządzanie wielkoskalowymi obiektami dziedzictwa kulturowego", „Niematerialne dziedzictwo kulturowe".

Forum potrwa do 14 czerwca, Zakończy je uroczystość wręczenia Międzynarodowej Nagrody Wyszehradzkiej za 2012 rok z udziałem ministrów kultury Czech, Węgier, Polski i Słowacji.

Znakomitego wprowadzenia do tematu dostarcza kwartalnik „Herito" nr 10, zatytułowany „Nieuchwytny środek Europy" (którego wydawcą jest również Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie.)

Autorzy skupiają się na wielu aspektach kultury, sztuki i cywilizacji środkowoeuropejskiej.

W numerze piszą przedstawiciele różnych krajów m.in.: Edit András, Zuzana Bartošová, Maciej Czerwiński, Vojtech Lahoda, Sándor Márai, Ilona Németh, Jacek Purchla, Mykoła Riabczuk, Tokimasa Sekiguchi, Janusz Sepioł, Jarosław Suchan, Ludvík Ševecek.

Redaktor naczelny kwartalnika Jacek Purchla twierdzi, że „Środek kontynentu pozostaje nadal wyzwaniem. Środkowoeuropejskość jest dziś nie tylko światopoglądem i pytaniem o tożsamość. Wyzwaniem stało się także jej budowanie. Aby ów środek dla patrzących na nasz kontynent ze świata rysował się coraz wyraźniej."

Ale nie brakuje też głosów polemicznych, zwłaszcza w tekstach bezpośrednio dotyczących sztuki, bo czy w czasach globalizacji są podstawy, by mówić o współczesnej sztuce środkowoeuropejskiej? Zdaniem większości autorów nie, choć w kontekście historycznym znajduje to pełne uzasadnienie.

Szersze spojrzenie na państwa Europy Środkowej w czasach transformacji reprezentuje Janusz Sepioł, który pisze „W ciągu ostatnich dwudziestu lat wyrosło czy dojrzało swoiste pokolenie wyszegradzkie. Pojawiła się cała generacja ludzi, którzy przeszli tę samą drogę: zdobycie praw obywatelskich i otwarcie granic, kształtowanie się demokratycznych instytucji. To stwarza bezprecedensowe wspólne doświadczenie podobieństwa losu. Stanowi polityczny kapitał sensu stricto." Ale jednocześnie autor wyraża niepokój o polityczną i ekonomiczną przyszłość Grupy Wyszegradzkiej, gdyż obecnie państwa byłego bloku sowieckiego patrzą coraz bardziej na Zachód.

Pojęcie Europy Środkowej to jak widać nadal gorący temat.