Wałęsa, czyli liberalizm po polsku

Skomentuj na [link=http://blog.rp.pl/blog/2009/05/14/krzeminski-walesa-czyli-liberalizm-po-polsku/" "target=_blank]blog.rp.pl[/link]

[b]Były prezydent Lech Wałęsa wystąpił na zjazdach partii Libertas w Rzymie i Madrycie. Teraz wybiera się na kolejne kongresy Libertas do kilku innych miast w Europie.[/b]

Prawdę mówiąc, Lech Wałęsa już nieraz zaskakiwał dziwnymi działaniami i zajmowaniem osobliwych stanowisk, jednak jego udział w kongresach Libertas oceniam jako decyzję wyjątkowo złą. Początkowo wyjazd Wałęsy na rzymski kongres chciałem zlekceważyć, ale po zastanowieniu doszedłem do wniosku, że to działanie niegodne wizerunku, jakiego Wałęsa stara się bronić. Flirt z partią Ganleya to pomysł nieodpowiedzialny z kilku powodów. Po pierwsze – Libertas może i nie mówi głośno, że jest antyeuropejska, ale akurat w Polsce reanimuje najgorsze antyeuropejskie kreatury z naszej polityki. A Wałęsa miał być, i był dotąd, symbolem związku Polski z Europą, która go niezwykle szanowała i szanuje. Po drugie – wygląda to tak, jakby byłego prezydenta mógł kupić praktycznie każdy. Być może niedługo Wałęsa wystąpi na kongresie anarchistów albo i SLD.

[b]Byli prezydenci nie powinni brać pieniędzy za swoje wystąpienia?[/b]

Gazety napisały już nawet, za jaką cenę Wałęsa wystąpił w Rzymie. To jest kompromitujące. Były prezydent nie ma chyba najlepszych doradców i współpracowników w swoim instytucie, nie ma ludzi, którzy mogliby zapobiec takim wpadkom. Chociaż, jak wiadomo, Wałęsa i tak mało kogo słucha… I ma za swoje – bo pojechał do Rzymu, a tam na międzynarodowej imprezie został obrzucony obelgami i nazwany przez polskich uczestników kongresu agentem. To najlepszy argument za tym, aby były prezydent Polski nie występował na imprezach organizowanych przez partie polityczne, bo – tak czy inaczej – wspiera ich hasła polityczne.

[b]Wałęsę skusiło tylko honorarium czy coś jeszcze?[/b]

Pieniądze były pewnie ważne... Mój przyjaciel Paweł Śpiewak nazywa taką postawę polskim sprytem. Pojechał tam Lechu, wziął dużą kasę, a i tak powiedział swoje – niby taki spryciarz, że pieniądze wziął, hołdu przecież nie składając ani Libertas, ani Ganleyowi. Można by nawet próbować zrozumieć tę kombinację i powiedzieć, że Lech Wałęsa jest konsekwentny w swoim działaniu. Gdy wracam pamięcią do pierwszych wolnych wyborów, w wyniku których został prezydentem, to przypominam sobie, jak jeden z jego współpracowników w sztabie wyborczym stwierdził, że Wałęsa mimo dość autorytarnego sposobu bycia w kontaktach międzyludzkich jest po prostu liberałem.

Jego światopogląd zakłada dopuszczenie wszystkich do głosu, zakłada swobodę i różnorodność opinii, zgodnie z przekorną zasadą, że człowiek ma prawo głosić to, co się innym nie podoba. Wydaje się, że udział Wałęsy w kongresie Libertas był wyrazem właśnie takiej przekory. Gdyby tylko sam Wałęsa był równie dobroduszny wobec swych przeciwników, a nawet i zwolenników! On jednak wpisał się w polski obyczaj, uznany także przez zasłużonych twórców polskiej demokracji, że przeciwnika, który śmie myśleć w inny sposób, należy zetrzeć w proch i ostatecznie pognębić. A równocześnie chciałby uchodzić za liberała, który chce i może rozmawiać z każdym.

[b]Na czym więc polega wartość Wałęsy jako – jak mówią niektórzy – "dobra narodowego"?[/b]

No, właśnie, dlaczego Wałęsa miałby być "dobrem narodowym"? Cały problem z oceną Lecha Wałęsy bierze się z naszej nieumiejętności oceniania. Wałęsa, czy się komu podoba czy nie, stał się symbolem – no, może zresztą jednym z symboli, acz szczególnie ważnym – wspaniałego wielkiego ruchu "Solidarności". Dla ludzi na całym świecie jest też pozytywnym symbolem polskiej walki z komunizmem i zwycięstwa nad zniewalającym systemem. Ale potem Wałęsa okazał się niedobrym prezydentem, stracił społeczny autorytet i trudno o tym dziś nie pamiętać. Na ogół jest tak, że albo go oczerniamy i całkowicie przekreślamy, albo wynosimy bezkrytycznie na piedestał. A przecież mamy do czynienia z żywym człowiekiem, który robi rzeczy zaskakujące, czasem dające do myślenia, a czasami niemądre i niewłaściwe. Sądzę więc, że także dziś nie należy przesadzać z potępianiem byłego prezydenta, nawet w tak jednoznacznej sprawie jak jego udział w kongresach Libertas.

[b]Czy Lech Wałęsa jako postać historyczna powinien być specjalnie chroniony? Kim jest dziś Wałęsa dla Polaków?[/b]