Świadczenie nienależne nie zawsze podlega zwrotowi

Ze świadczeniem nienależnym mamy do czynienia wtedy, gdy osoba, która je spełniła nie była zobowiązana w ogóle do jego spełnienia lub była zobowiązana względem innej osoby, albo gdy podstawa świadczenia odpadła, lub cel świadczenia nie został osiągnięty. Świadczenie jest nienależne także wtedy, gdy czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po jego spełnieniu.

Publikacja: 19.02.2020 13:17

Świadczenie nienależne nie zawsze podlega zwrotowi

Foto: 123RF

Kodeks cywilny w zakresie postępowania w sytuacji spełnienia świadczenia nienależnego odsyła do ogólnych reguł dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia, zgodnie z którymi korzyść uzyskana bez podstawy prawnej podlega zwrotowi w naturze, a gdyby to nie było możliwe – zwrócić należy jej równowartość.

Przepisy określają sytuacje, kiedy osoba, która otrzymała świadczenie nienależne nie ma obowiązku jego zwrotu. Okoliczność taka zachodzi wtedy, gdy korzyść została już zużyta lub utracona w taki sposób, że osoba która ją otrzymała nie jest już wzbogacona. Jednak podkreślić należy, że otrzymana korzyść, nawet w sytuacji jej zużycia lub utraty podlega zwrotowi, jeśli osoba wzbogacona powinna była liczyć się z obowiązkiem jej zwrotu, przy czym liczy się aspekt obiektywny a nie subiektywne odczucia wzbogaconego. Badając istnienie tej przesłanki należy zatem ustalić czy w podobnych okolicznościach przeciętna, rozsądna osoba miałaby świadomość obowiązku zwrotu uzyskanej korzyści.

Pozostało 85% artykułu
„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów