Świadczenie nienależne nie zawsze podlega zwrotowi

Ze świadczeniem nienależnym mamy do czynienia wtedy, gdy osoba, która je spełniła nie była zobowiązana w ogóle do jego spełnienia lub była zobowiązana względem innej osoby, albo gdy podstawa świadczenia odpadła, lub cel świadczenia nie został osiągnięty. Świadczenie jest nienależne także wtedy, gdy czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po jego spełnieniu.

Publikacja: 19.02.2020 13:17

Świadczenie nienależne nie zawsze podlega zwrotowi

Foto: 123RF

Anna Bervini

Kodeks cywilny w zakresie postępowania w sytuacji spełnienia świadczenia nienależnego odsyła do ogólnych reguł dotyczących bezpodstawnego wzbogacenia, zgodnie z którymi korzyść uzyskana bez podstawy prawnej podlega zwrotowi w naturze, a gdyby to nie było możliwe – zwrócić należy jej równowartość.

Przepisy określają sytuacje, kiedy osoba, która otrzymała świadczenie nienależne nie ma obowiązku jego zwrotu. Okoliczność taka zachodzi wtedy, gdy korzyść została już zużyta lub utracona w taki sposób, że osoba która ją otrzymała nie jest już wzbogacona. Jednak podkreślić należy, że otrzymana korzyść, nawet w sytuacji jej zużycia lub utraty podlega zwrotowi, jeśli osoba wzbogacona powinna była liczyć się z obowiązkiem jej zwrotu, przy czym liczy się aspekt obiektywny a nie subiektywne odczucia wzbogaconego. Badając istnienie tej przesłanki należy zatem ustalić czy w podobnych okolicznościach przeciętna, rozsądna osoba miałaby świadomość obowiązku zwrotu uzyskanej korzyści.

Pozostało jeszcze 85% artykułu

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Sądy i trybunały

Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom

Sędzia nie może być wyłączony od rozpoznania sprawy tylko dlatego, że został nominowany z rekomendacji organu n...

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

Sądy i trybunały

Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy

Sąd Najwyższy czeka rewolucja. Mniej izb, zmiana wyboru pierwszego prezesa czy okrojenie uprawnień prezydenta to...

Matura i egzamin ósmoklasisty

Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP

Wiemy, że maturzyści i ósmoklasiści często pragną sprawdzić swoje odpowiedzi zaraz po zakończeniu egzaminu. Dzię...

Pełnomocnik przedsiębiorców ds. deregulacji Rafał Brzoska

ZUS

Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców

W ramach deregulacji eksperci proponują, aby ZUS przejął obowiązki związane z rozliczaniem składek przez płatnik...

Materiał Promocyjny

Tech trendy to zmiana rynku pracy

Warunków przyspieszenia transformacji technologicznej nad Wisłą jest wiele. Potrzebne są inwestycje w pracowników, w tym ich szkolenia, ale też dbałość o zdrowie. Nieodzowne są też ułatwienia natury prawnej i jak zawsze – finansowanie.

Prawo w Polsce

Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?

Program bezpłatnych badań profilaktycznych „Moje zdrowie - bilans zdrowia osoby dorosłej" zastąpi od czwartku 1...

Materiał Partnera

Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne

My jesteśmy gotowi na wszystkie scenariusze. Wprowadziliśmy wiele nowych modeli samochodów osobowych, w tym SUV-y, crossovery i auta sportowe. Mamy też pojazdy użytkowe dla wszystkich rodzajów działalności – mówi Attila Szabó, prezes i dyrektor zarządzający Ford Polska.