Koronawirus: niejasne przepisy sprzyjają zarazie

Zakazy i nakazy muszą być precyzyjne, a służby mieć uprawnienia do ich egzekwowania. W przeciwnym razie nałożone kary będą podważane.

Aktualizacja: 12.06.2020 10:19 Publikacja: 11.06.2020 14:55

Koronawirus: niejasne przepisy sprzyjają zarazie

Foto: AdobeStock

Od kilku dni rośnie liczba zakażonych na koronawirusa. Wystarczy spojrzeć na ulice, parki, puby czy bulwary. Wielu z nas za nic ma względy bezpieczeństwa. Nie ma mowy ani o bezpiecznej odległości – 1, 5 m do 2 m – ani o obowiązkowych maseczkach na twarzy w miejscach zamkniętych.

Obsługa czy ochrona są bezsilne, kiedy zwracanie uwagi nie pomaga. Wniosek? Policja i służby sanitarne uprawnione do kontrolowania zaleceń powinny działać zasadnie i bardziej konsekwentnie.

Związane ręce

– Nie da się – twierdzą służby. Powód? Słabe, nieprecyzyjne przepisy. – Trudno ukarać kogoś za brak maseczki, kiedy wprowadzono wiele odstępstw od ich noszenia, podobnie jest z zachowaniem wymaganych odstępów: dla rodziny i najbliższych mniejszy, dla znajomych większy. Problem w tym, jak udowodnić, kto z kim mieszka.

Czytaj także: Koronawirus: jak działają nowe zasady po powrocie dzieci do przedszkoli

Przykład dają dorośli, młodzi chętnie to podchwytują – usłyszała „Rz" od funkcjonariuszy, którzy podobnie jak sanepid powinni reagować na takie zaniechania. Problem w tym, że reagują czasem nadgorliwie, a czasem wcale.

– Reagujemy wszędzie tam gdzie mamy sygnały – zapewnia „Rzeczpospolitą" Mariusz Ciarka, rzecznik Komendy Głównej Policji.

Dlaczego ci, którzy mają pilnować bezpieczeństwa, bywają bezradni? Winne są przepisy.

– Jedyną receptą na skuteczne egzekwowanie obowiązków jest ich jasne określenie wraz z precyzyjnym opisaniem kompetencji organów władzy publicznej w stosunku do obywatela poddanego rygorom – uważa adwokat Bartosz Przeciechowski.

Jego zdaniem najwyraźniej dotychczasowe przepisy sprawiały kłopot nawet ich autorom, czego przykładem było określenie nakazów i zakazów przez premiera jako „zaleceń".

Podobnego zdania jest adwokat Rafał Rozwadowski.

– Każda norma prawna, w szczególności taka, z którą związana jest określona sankcja, powinna być precyzyjna i klarowna – mówi „Rz". I wyjaśnia, że z jednej strony stwarza to komfort dla obowiązanych, aby mieli pewność, że działają zgodnie z przepisami prawa.

Z drugiej strony jest to niezbędne dla organów egzekwujących, aby mogły punktowo i kategorycznie definiować sytuacje wymagające interwencji, a następnie skutecznie podejmować działania zmierzające do realizacji sankcji.

- Niejasność przepisów wprowadza wysoką uznaniowość przy podejmowaniu interwencji i bezspornie nie jest to stan pożądany – uważa adwokat.

Cel ma znaczenie

Mówiąc o regulacjach dotyczących obostrzeń związanych z sytuacją epidemiologiczną, zauważa, że część z nich zaprojektowana została na wysokim poziomie ogólności.

Wyjściem z takiej sytuacji jest każdorazowe doprecyzowanie regulacji, aby usunąć stan niepewności prawnej.

– Sytuacja epidemiologiczna zdecydowanie zwiększyła aktywność prawotwórczą, co oczywiste. Prawodawca, wprowadzając określone przepisy prawne, realizuje określone cele regulacji. Mogą one mieć cel represyjny, wychowawczy lub dyscyplinujący – mówi mecenas Rozwadowski.

Formułowanie niektórych przepisów sankcyjnych w sposób ogólny zmniejsza ich oddziaływanie represyjne, wszak nałożenie i wyegzekwowanie sankcji w oparciu o taki przepis jest wysoce utrudnione, niemniej realizuje pozostałe cele, kreując wśród adresatów regulacji powinność określonego rodzaju zachowania. Z uwagi na dynamikę sytuacji i szeroki krąg obowiązanych działanie takie może de facto zakładać niewielki efekt w obszarze egzekucji sankcji, zmierzać natomiast w kierunku wykreowania swoistych mechanizmów samokontroli i uświadomienia ryzyk związanych z sytuacją epidemiologiczną.

Jak wygląda dziś karanie? Otóż tylko na Mazowszu na osoby, które nie przestrzegały obostrzeń związanych z epidemią koronawirusa, inspektorzy sanitarni nałożyli ponad 2,6 mln zł kar. W części przypadków odwołania trafiły do sądów.

Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne