Reklama

Gdy nauka jest na usługach polityki

Polityka i nauka co do zasady nie mają ze sobą nic wspólnego. Jednak nauka jest doskonałym narzędziem politycznym. Ale kiedy zostaje w ten sposób użyta, przestaje mieć formalnie cokolwiek wspólnego z nauką.

Publikacja: 11.02.2022 17:00

Gdyby nauka w XVI wieku wyglądała tak, jak wygląda obecnie, Mikołaj Kopernik zgłosiłby artykuł do pu

Gdyby nauka w XVI wieku wyglądała tak, jak wygląda obecnie, Mikołaj Kopernik zgłosiłby artykuł do publikacji w prestiżowym czasopiśmie naukowym, które – po recenzji wydanej przez autorytety w dziedzinie ptolemejskiej astronomii – odrzuciłoby go. Jaką mamy zatem pewność, że obecny paradygmat nie odrzuca nowych Koperników tylko po to, żeby konserwować sam siebie?

Foto: shutterstock, Łukasz Janyst

Termin „nauka" jest wieloznaczny, zwłaszcza w publicznym odbiorze, ale ma dwa podstawowe znaczenia. Po pierwsze jest to sam proces zdobywania wiedzy o świecie, który kieruje się pewnymi regułami. Na bazie analizy tych reguł możemy stwierdzić, że proces A był naukowy, a proces B nie był. Po drugie jest to już wypracowany dorobek naukowców, gmach ludzkiej wiedzy, czyli coś, co uznajemy za „prawdę naukową". Oba elementy są ze sobą nierozerwalnie połączone. „Prawda naukowa", czyli coś ustalone w wyniku dociekań naukowców, ma sens tylko o tyle, o ile istnieją reguły, według których to uznajemy. Jednak przeskok pomiędzy pierwszym i drugim sensem, a także z powrotem, nie jest wcale oczywisty.

Pozostało jeszcze 95% artykułu

Tylko 19 zł miesięcznie przez cały rok.

Bądź na bieżąco. Czytaj sprawdzone treści od Rzeczpospolitej. Polityka, wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i psychologia.

Treści, którym możesz zaufać.

Reklama
Plus Minus
„Wszystko jak leci. Polski pop 1990-2000”: Za sceną tamtych czasów
Plus Minus
„Eksplodujące kotki. Gra planszowa”: Wrednie i losowo
Plus Minus
„Jesteś tylko ty”: Miłość w czasach algorytmów
Plus Minus
„Harry Angel”: Kryminał w królestwie ciemności
Plus Minus
Gość „Plusa Minusa” poleca. Sebastian Jagielski: Czego boją się twórcy
Reklama
Reklama