- Nauczycielka poinformowała nas, że będzie korzystać z urlopu wychowawczego. Czy od dodatku mieszkaniowego przysługującego jej w czasie tego urlopu należy opłacać składki?
Nie.
Dodatek mieszkaniowy wypłacany nauczycielowi na podstawie art. 54 ust. 3 Karty nauczyciela jest wliczany do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Tak postanowił Sąd Najwyższy w uchwale z 26 kwietnia 2006 r. (III UZP 1/06, OSNP 2006/21-22/333) i w wyroku z 18 stycznia 2008 r. (II UK 85/07). Zasada ta nie będzie jednak miała zastosowania w analizowanej sytuacji.
Najpierw przypomnieć trzeba, że dodatek mieszkaniowy przysługuje w czasie wykonywania pracy, a także w okresach enumeratywnie wymienionych w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej z 16 maja 2001 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania nauczycielskiego dodatku mieszkaniowego dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej. Wśród nich jest okres korzystania z urlopu wychowawczego. W czasie przebywania na takim urlopie pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu z tytułu stosunku pracy. Urlop wychowawczy bowiem stanowi odrębny tytuł do ubezpieczeń. Jest tak, jeżeli osoba przebywająca na urlopie wychowawczym nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie ma innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych. Pracodawca udzielający urlopu wychowawczego nie opłaca w takiej sytuacji za pracownika żadnych składek, bo są one finansowane z budżetu państwa. Musi je natomiast wykazać w dokumentach rozliczeniowych.
Powyższe dotyczy także dodatku mieszkaniowego wypłacanego w czasie urlopu wychowawczego. O nieoskładkowaniu dodatkowych świadczeń wypłacanych pracownikowi w czasie urlopu wychowawczego wypowiadał się wielokrotnie ZUS w interpretacjach indywidualnych przepisów (m.in. w decyzji nr 104 z 10 kwietnia 2014 r., DI/100000/43/208/2014). Wyjaśniał w nich, że prawo do tych świadczeń nie przysługuje za okres świadczenia pracy, ale za czas przebywania na urlopie wychowawczym. ZUS podkreślił, że oczywiście zwolniona z oskładkowania jest ta część wartości świadczenia, która przysługuje za okres korzystania z urlopu wychowawczego.
podstawa prawna: art. 9 ust. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 121)