Fiskus udziela ulg tylko w nadzwyczajnych sytuacjach

Urząd skarbowy może rozłożyć zaległy podatek na raty, gdy są ważne ku temu powody. Aby jednak tak się stało, sytuacja przedsiębiorcy musi być na tyle szczególna, że wyróżnia go spośród innych

Publikacja: 28.07.2008 08:22

Fiskus udziela ulg tylko w nadzwyczajnych sytuacjach

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński Kub Kuba Kamiński

Red

Tak orzekł WSA w Olsztynie w wyroku z 7 lipca 2008 r. (I SA/Ol 197/08).

Spółka z o.o. zwróciła się z wnioskiem o rozłożenie na raty zaległości podatkowej. Twierdziła, że nie jest w stanie jednorazowo zapłacić należności. Urząd skarbowy odmówił jednak rozłożenia jej na raty. Stwierdził, że sytuacja spółki jest trudna, ale nie wystąpiły czynniki nadzwyczajne. Jej działalność ma nadal charakter ciągły.

Od tej decyzji spółka odwołała się do izby skarbowej. Twierdziła, że w 2000 r. doszło do umorzenia postępowania w sprawie jej restrukturyzacji, co przyczyniło się do powstania zaległości za ten rok. Powołała się na art. 67a § 1 pkt 2 ordynacji podatkowej, który wskazuje, że w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym organ podatkowy może rozłożyć na raty zaległości podatkowe. Zdaniem spółki, zgodnie z art. 67b § 1 pkt 2 ordynacji, udzielenie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych powinno stanowić pomoc de minimis.

Izba skarbowa nie uznała jednak zarzutów spółki. Nie dopatrzyła się ważnego interesu podatnika ani interesu publicznego (są to przesłanki uzasadniające rozłożenie zaległości na raty). Stwierdziła ponadto, że w tej sprawie mają zastosowanie przepisy rozporządzenia dotyczącego pomocy de minimis. Zgodnie z nim nie udziela się pomocy, jeśli przedsiębiorstwo jest w trudnej sytuacji materialnej.

Spółka odwołała się do sądu. Ten jednak skargę oddalił. Stwierdził, że w tej sprawie ważny interes podatnika nie wystąpił, bo nic go nie wyróżniało spośród innych spółek. Podatnik mógł się liczyć z tym, ze nie dojdzie do restrukturyzacji. Zaległości były oczywiste i również egzekucja była ich naturalną konsekwencją.

Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Gdy organy podatkowe rozstrzygają w ramach tzw. uznania administracyjnego, trudno wykazać, że naruszyły prawo poprzez samo wydanie na rzecz podatnika niekorzystnej decyzji. Sąd, oceniając prawidłowość rozstrzygnięcia w takich sprawach, skupia się w zasadzie na zbadaniu, czy dochowana była właściwa procedura prowadząca do wydania rozstrzygnięcia, tj. czy organ należycie wyjaśnił stan faktyczny sprawy oraz czy zebrał i wyczerpująco rozpatrzył materiał dowodowy. Pojęcie „ważny interes podatnika” jest nieostre i jako takie daje organom podatkowym dużą swobodę przy wydawaniu decyzji, co nie oznacza oczywiście dowolności w podejmowanych rozstrzygnięciach.

Z samej treści art. 67 § 1 ordynacji podatkowej nie da się, moim zdaniem, wywieść wniosku, że o ważnym interesie podatnika można mówić tylko wtedy, gdy sytuacja przedsiębiorcy jest na tyle szczególna, że wyróżnia go spośród innych (tak też stwierdził WSA w Warszawie w wyroku z 29 sierpnia 2006 r., III SA/Wa 497/05). Wydaje się, że wtedy, gdy nierozłożenie na raty zaległości podatkowej mogłoby doprowadzić do likwidacji podatnika, nie ma podstaw do twierdzenia, że takie okoliczności nie świadczą o jego ważnym interesie. Nie można bowiem przyjąć, że prowadzenie przez spółkę przedsiębiorstwa w celach zarobkowych nie stanowi dla niego istotnej kwestii. Jednak należy zauważyć, że w tym konkretnym wypadku podatnik zarzucił izbie skarbowej naruszenie licznych przepisów proceduralnych w toku postępowania prowadzącego do wydania zaskarżanej decyzji, nie przedstawiając argumentów na poparcie zarzutów, przez co zapewne przyczynił się do wydania niekorzystnego dla niego wyroku.