Nawet wieloletnie legalne i niesporne korzystanie z gruntu przez przedsiębiorstwo przesyłowe nie wyklucza prawa właściciela do wypowiedzenia użyczenia i zażądania wynagrodzenia. To wnioski z piątkowego orzeczenia Sądu Najwyższego (sygnatura akt - III CZP 78/11).
Pytanie Sądu Okręgowego w Krośnie brzmiało tak: czy właściciel (użytkownik wieczysty) nieruchomości, na której zainstalowano legalnie urządzenia do przesyłu energii elektrycznej, uprawniony jest do wypowiedzenia łączącej go z przedsiębiorstwem eksploatującym te urządzenia umowy o cechach użyczenia, z jednoczesnym wystąpieniem z ofertą zawarcia umowy najmu, za odpowiednim czynszem? To po pierwsze. Po drugie zaś: czy taka umowa ulega rozwiązaniu mimo braku porozumienia co do wysokości czynszu i niezawarcia nowej umowy?
Kwestia ta wynikła w sprawie, w której Centrum Handlowe Ryś w Sanoku zażądało od firmy energetycznej PGE Dystrybucja SA w Lublinie 10 tys. zł jako wynagrodzenia za utrzymywanie na działce położonej w Lesku stacji transformatorowej. Chodzi o to, że urządzenia te posadowiło jeszcze w latach 80. przedsiębiorstwo turystyczne Bieszczady na swoim gruncie, a następnie przekazało je zakładowi energetycznemu. Z kolei Bieszczady sprzedały działkę poprzednikowi powoda, który nabywając ją, zdawał sobie sprawę z obciążenia działki na rzecz zakładu energetycznego.
Strony wiąże więc umowa (dodajmy, zawarta w sposób dorozumiany) zbliżona do umowy użyczenia, gdzie nie ma wynagrodzenia, a które charakteryzuje się ciągłością i trwałością. Zdaniem adwokata Michała Kornasiewicza, pełnomocnika zakładu energetycznego, zawarto ją na czas eksploatacji urządzeń.
Sąd Najwyższy w wyroku z 18 stycznia 2007 r. (sygn. I CSK 223/06) w sprawie między wspólnotą mieszkaniową a STOEN SA wskazał, że chociaż chodziło o umowę zbliżoną do użyczenia, nie wygasła ona jak zwykłe użyczenie, gdy nieruchomość zmieniła właściciela, gdyż jest to umowa o charakterze wręcz nierozerwalnym. Nie przerywa tego stosunku także wezwanie do opuszczenia pomieszczenia (pisaliśmy o tym w „Rz" z 29 stycznia 2007 r.).