Ślub po szwedzku: kapitan z uprawnieniami urzędnika

W Szwecji niełatwo znaleźć kapitana z uprawnieniami do udzielania ślubów. Największa wyspa, Gotlandia, nie dysponuje na przykład ani jednym kapitanem, który mógłby zmieniać stan cywilny mieszkańcom kraju. Kapitanowie statków jak wszyscy inni obywatele są zobligowani ubiegać się o tę prerogatywę w gminie lub zarządzie wojewódzkim.

Teoretycznie każdy może się starać o zdobycie tego prawa. Na ogół jednak są to osoby wytypowane  przez poszczególne partie lub mężowie zaufania publicznego. Muszą jednak otrzymać pozwolenie od zarządu wojewódzkiego w regionie, w którym mieszkają.

Wcześniej prawo udzielania ślubów cywilnych mieli sędziowie. W 2009 r. parlament je zniósł. Wówczas weszła w życie ustawa o zawieraniu związków małżeńskich bez względu na płeć. Umożliwiło to zmianę stanu cywilnego osobom homo-, bi-, trans- i queerseksualnym także  w Kościele luterańskim i wspólnotach wyznaniowych. Warto przy tym zaznaczyć, że śluby kościelne miały i mają od dawna w kraju moc prawną.

Wcześniej zarząd wojewódzki mógł przyznać funkcję udzielania ślubów komuś, kto chciał więzami małżeńskimi połączyć swoich przyjaciół. By zdobyć uprawnienia, należało wówczas wystąpić o tymczasowe pozwolenie na udzielanie ślubów. Prawo to jednak zostało zlikwidowane wraz z nowelizacją kodeksu małżeńskiego. Teraz tylko w wyjątkowych wypadkach można złożyć wniosek o udzielenie ślubu ze szczególnej okazji. Ostatnimi czasy jednak wielu celebrytów wystąpiło o możliwość wykonywania tej funkcji. Ponoć z tego względu, że często się ich o to prosi. Eksperci kategorycznie jednak zaprzeczają, jakoby czynnik celebryctwa miał jakąkolwiek nośność przy przyznawaniu licencji na udzielanie ślubów. Kiedy popularna postać telewizyjna Ernst Kirchsteiger (którego matką jest Polka) otrzymał pozwolenie na udzielanie ślubów cywilnych w Dagerfors, zarząd gminy wprowadził restrykcje, orzekając, że jedna osoba może poprowadzić ceremonię maksymalnie 52 razy na roku. Ograniczenia miałyby uchronić gminę przed wzrostem wydatków na ślubne uroczystości.

Wśród celebrytów prawo do udzielania ślubów posiada była minister kultury i sportu z centroprawicowego rządu.

Korzystał też z niego Göran Persson, gdy był premierem kraju. Udzielił ślubu byłemu  ministrowi gospodarki, następnie jednemu ze swoich ochroniarzy i swojemu ministrowi  szkolnictwa. By móc udzielić ślubu ochroniarzowi, złożył podanie do gminy Flen, dokonując jednak małej mistyfikacji. We wniosku wystąpił pod nazwiskiem Hans G. Persson. Wówczas gmina zwróciła się do zarządu wojewódzkiego o pozwolenie. Gdy osobie zainteresowanej udzielaniem ślubów cywilnych zarząd wojewódzki odmawia zgody, decyzję można zaskarżyć do rządu. Do kogo miałaby się odwoływać premier, gdyby tak się stało?

Także była wicepremier i była liderka socjaldemokratów Mona Sahlin łączy więzami małżeńskimi pary od 15 lat. Ostatnio dokonała tego na festiwalu Pride, udzielając ślubu m.in narciarce celebrytce Anji Pärsson i jej przyjaciółce Filippie.

Istnieje nieskończenie wiele scenerii, w których można złożyć w Szwecji przysięgę małżeńską. Jeżeli miejski ratusz wydaje się komuś niezbyt atrakcyjny, to ceremonię ślubną można zorganizować nad jeziorem lub na zamarzniętym akwenie, w lesie, ogrodzie, na zamku, w salonie dla VIP-ów na lotnisku, w kasynie, na statku i w balonie.

Można także wybrać formułę aktu ślubu. Jedna z osób do tego uprawnionych opowiadała, że kiedyś para, która miała się pobrać, poprosiła o możliwie najkrótszą wersję. Kiedy było już po wszystkim, nowożeńcy byli rozczarowani, że odbyło się to tak szybko. Ceremonię więc powtórzono na życzenie pary.

Wybór scenerii nie świadczy jednak o tym, że ślubów nie traktuje się poważnie. Kiedy mężczyzna udzielający ślubu przebrał się za Świętego Mikołaja i na miejsce ceremonii wybrał stodołę, stwierdzono, że ktoś się zagalopował w dowcipkowaniu. Jeżeli śluby czyni się obiektem żartów, to warto pomyśleć o Las Vegas, osądził pewien asesor z Gotlandii. Tam na pewno znajdzie się Święty Mikołaj, kapitan lub pirat, który stanie na wysokości zadania.

Od pięciu lat kilkaset par wchodzi na nową drogę życia, składając sobie przysięgę małżeńską podczas ceremonii w sztokholmskim skansenie. Zawiera się tam w plenerze zarówno cywilne, jak i kościelne śluby bez zamawiania terminu. Cała ceremonia trwa ok. 10 minut. Myślę, że to melodia przyszłości.