Kolejny rys republiki prawa - Marek Domagalski o reakcji państwa na strajk nauczycieli

Rozpalający emocje wielu Polaków strajk nauczycieli, a zwłaszcza organizacja „awaryjnych" egzaminów, pokazuje, jak ważne jest w życiu publicznym i w funkcjonowaniu państwa sprawne administrowanie.

Publikacja: 21.04.2019 09:48

Kolejny rys republiki prawa - Marek Domagalski o reakcji państwa na strajk nauczycieli

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski

Nie chodzi o mnożenie kolejnych przepisów, ale o aktywność pozalegislacyjną, w teorii prawa nazywaną czynnościami materialno-technicznymi, które mają wywołać konkretny efekt, np. ograniczyć prędkość aut na szosie czy w tym wypadku przeprowadzenie egzaminów. Jak życie pokazuje, często są to narzędzia bardziej skuteczne niż kolejne przepisy i rygory. Na przykład położenie na jezdni tzw. policjanta skuteczniej ograniczy szybkość na tym odcinku niż znak ograniczenia prędkości czy nawet radiowóz lub radar.

Czytaj też:

ZNP do NIK: rozporządzenie ws. egzaminów - do TK

Prawnik: strajk to podstawowe prawo człowieka

Teraz to rząd da nauczycielom lekcję

Pewnie za wcześnie na kompleksową ocenę strajku nauczycieli, ale jego pierwsze dni i sprawnie przeprowadzony egzamin odsłoniły znaczenie organizacyjnej sprawności administracji. W III RP dyskusja o życiu publicznym skupiała się na przepisach, procedurach prawnych, a ten ważny aspekt umykał uwagi. A wiemy, że dobrze wyposażona kuchnia nic nie da, jeśli nie ma osoby umiejącej gotować. Liderzy związkowi sądzili pewnie, że bez strajkujących nauczycieli nie da się przeprowadzić egzaminów, ale rząd znalazł, czy lepiej powiedzieć: zorganizował chętnych do ich zastąpienia. Można się zastanawiać, czy tak powinny być rozwiązywane spory zbiorowe, zresztą po obu stronach, faktem jest zaś, że procedury strajkowe to jedno, a zdolności organizacyjne to drugi ważny element takiego sporu, i szerzej: działalności administracji i państwa.

Nie jest w tym zresztą nic specjalnie odkrywczego, przeciwnie, rolą władz publicznych i rządu jest organizowanie dobrze funkcjonującego życia publicznego, a prawo, owszem, wyznacza jego ramy, ale nie określa wszystkiego. Tym bardziej nie można fetyszyzować procedur. Nawet procedura wyborcza (a to fundament demokracji) nie unieważnia wyborów np. radnego czy posła, jeśli nieprawidłowość nie mogła odmienić wyniku głosowania. Tak też należy spojrzeć na ten strajk i tysiące egzaminowanych, którzy mają prawo do spokojnych egzaminów, do korzystania ze swojej szansy życiowej. Na tym tle bledną drugorzędne zastrzeżenia prawne np. do przesuwania pedagogów, a fundamentalne prawo – tu: do strajku, nie jest naruszone, przeciwnie, można się zastanawiać, czy nie jest nadużywane.

Nie chodzi o mnożenie kolejnych przepisów, ale o aktywność pozalegislacyjną, w teorii prawa nazywaną czynnościami materialno-technicznymi, które mają wywołać konkretny efekt, np. ograniczyć prędkość aut na szosie czy w tym wypadku przeprowadzenie egzaminów. Jak życie pokazuje, często są to narzędzia bardziej skuteczne niż kolejne przepisy i rygory. Na przykład położenie na jezdni tzw. policjanta skuteczniej ograniczy szybkość na tym odcinku niż znak ograniczenia prędkości czy nawet radiowóz lub radar.

Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Weryfikacja sędziów nawet 24 godziny na dobę może nie pomóc
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Opinie Prawne
Rafał Rozwadowski, Przemysław Sotowski: Czy prawo radzi sobie z deepfake’ami?
Opinie Prawne
Robert Gwiazdowski: Owoce zatrutego drzewa. Niektórzy prokuratorzy są nimi zachwyceni, jak za Ziobry
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Dlaczego Andrzej Duda atakuje prof. Strzembosza? Czy mógł on oczyścić sądy?
Materiał Promocyjny
Strategia T-Mobile Polska zakładająca budowę sieci o najlepszej jakości przynosi efekty
Opinie Prawne
Bałagan w cmentarnych danych. Jak się w nich połapać?