Obowiązująca od 2010 roku ustawa o sporcie wprowadziła zasadę, zgodnie z którą klub sportowy może działać tylko jako osoba prawna. W porównaniu z wcześniejszą regulacją zawartą w uchylonej ustawie o kulturze fizycznej z 1996 r. uniemożliwiono prowadzenie klubu sportowego w formie osoby fizycznej będącej przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Równocześnie jednak ustawodawca utrzymał formę prawną uczniowskiego klubu sportowego jako „szczególnego rodzaju klubu sportowego". Minister sportu – jako autor projektu ustawy o sporcie – krótko i nader lakonicznie uzasadnił proponowane regulacje (które bez zmian zostały uchwalone przez Sejm): „W praktyce najczęstszą formą prawną klubów sportowych jest stowarzyszenie. Proponuje się przy tym utrzymać rozwiązania dotyczące uczniowskich klubów sportowych oraz uproszczoną formę rejestracji takich klubów oraz innych niż uczniowskie klubów sportowych działających w formie stowarzyszenia, których statuty nie przewidują prowadzenia działalności gospodarczej".
Szczególny charakter
Ustawa o sporcie stanowi zatem, że uczniowski klub sportowy jest „szczególnym rodzajem klubu sportowego", którego „członkami mogą być w szczególności uczniowie, rodzice i nauczyciele". Działa on na zasadach „przewidzianych w przepisach ustawy – Prawo o stowarzyszeniach z wyłączeniem przepisów dotyczących rejestracji". Odmiennie bowiem niż stowarzyszenie, które wymaga rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, uczniowski klub sportowy podlega wpisowi do ewidencji prowadzonej przez starostę właściwego ze względu na siedzibę klubu.
Co bardzo ważne – w myśl art. 4 ust. 7 ustawy – wskazane powyżej regulacje „stosuje się odpowiednio do innych niż uczniowskie klubów sportowych działających w formie stowarzyszenia, których statuty nie przewidują prowadzenia działalności gospodarczej".
W konsekwencji takich postanowień pojawia się istotna i w praktyce bardzo doniosła wątpliwość – czy uczniowski klub sportowy może prowadzić działalność gospodarczą i zostać wpisany do rejestru przedsiębiorców KRS? Szczegółowa wykładnia tych przepisów zdaje się, niestety, wskazywać, że nie.
Należy bowiem zwrócić uwagę, że skoro za cechę wyróżniającą inne stowarzyszenia, do których stosuje się przepisy dotyczące uczniowskich klubów sportowych, ustawodawca wybrał nieprowadzenie działalności gospodarczej, to zakładając jego racjonalność, szukał właściwości wspólnej z uczniowskimi klubami sportowymi. Mógł przecież zadecydować, że tą cechą wyróżniającą byłoby np. członkostwo w nich uczniów, rodziców i nauczycieli, o którym stanowi w art. 7 ust. 3 ustawy o sporcie. Tak jednak nie uczynił i miał w tym widocznie swoje racje – czemu dał wyraz w takiej, a nie innej treści omawianych przepisów.
