W 1989 r. zaczęliśmy budować społeczeństwo obywatelskie. Sprawy publiczne miały się stać przedmiotem zainteresowania i troski możliwie dużej części społeczeństwa. Proces ten trwa. Może zbyt wolno, ale posuwa się naprzód. Co prawda wciąż za mało Polaków bierze udział w lokalnych wyborach, jednak ludzi aktywnych stale przybywa. Świadczy to o kształtowaniu się społeczeństwa obywatelskiego. W tym jubileuszowym roku „Rzeczpospolita" prezentuje już dziesiątą edycję rankingu samorządów. Udało nam się zbudować markę tego zestawienia. Od dziesięciu lat kapituła prowadzona przez byłego premiera Jerzego Buzka, współtwórcę drugiego etapu reformy samorządowej, wskazuje ?i nagradza najlepsze lokalne władze. Przez wiele lat towarzyszył nam w tym prof. Michał Kulesza, który też miał wielki wkład w obecny kształt struktury administracji lokalnej. Przychodził na posiedzenia kapituły, nawet gdy był już ciężko chory. W ubiegłym roku zastąpił go prof. Jerzy Stępień.
Nasz ranking, podobnie jak samorządy, się rozwija. Zanim przed dziesięciu laty powołaliśmy kapitułę i wprowadziliśmy skomplikowane metody wyboru liderów, przez siedem lat publikowaliśmy przygotowywane przez dr Wisłę Surażską złote setki samorządów, czyli zestawienia gmin według wydatków w przeliczeniu na mieszkańca. Wiele samorządów protestowało przeciw takiemu prostemu klasyfikowaniu ich osiągnięć. Dlatego przygotowaliśmy ranking w postaci zbliżonej do obecnej. Prawie co roku zasady oceniania samorządów są modyfikowane, tak aby były dostosowane do zmieniającej się sytuacji. Na przykład jeszcze niedawno bardzo wysoko ocenialiśmy samorządy, które odważnie pożyczały pieniądze. Dziś traktujemy to znacznie ostrożniej. Niemal co roku dokładamy nowe parametry. Stworzyliśmy podrankingi: gmin innowacyjnych i najskuteczniej korzystających z unijnych pieniędzy. Mimo tych zmian w metodologii widać, że przetasowań w czołówce rankingu nie jest dużo. Na nasze ankiety odpowiada około 300 gmin, ale na górze zestawień pojawiają się często te same. W tym roku z okazji jubileuszu nagradzamy tych najbardziej konsekwentnych w zdobywaniu laurów. Następną jubileuszową nagrodę chcemy wręczyć za pięć lat. Mamy nadzieję, ?że do grona liderów dołączą kolejne samorządy.