Poprawianie natury i biopaliwo z liści

Zmodyfikowana fotosynteza zwiększy produkcję energii i żywności

Publikacja: 20.02.2012 23:41

Poprawianie natury i biopaliwo z liści

Foto: Fotorzepa, Bartosz Jankowski

W sporcie farmakologiczny doping jest niedozwolony, natomiast w biochemii bardzo pożądany, ponieważ fotosynteza w skali świata stanowi potencjalne źródło energii o praktycznie nieograniczonej wydajności. Wiele renomowanych placówek naukowych prowadzi badania zmierzające do opracowania skutecznej technologii umożliwiającej manipulowanie fotosyntezą. Wyniki prac nad tym zagadnieniem przedstawiono podczas dorocznej konferencji American Association for the Advancement of Science w kanadyjskim Vancouver.

Fotosynteza umożliwia roślinom i bakteriom przekształcanie dwutlenku węgla w materię organiczną. Jednak ten naturalny proces nie jest zbyt wydajny. Teoretycznie najwyższa wydajność tego procesu w przypadku upraw takich jak zboża czy buraki cukrowe sięga zaledwie 5 proc.

– Rośliny, algi i niektóre bakterie przekształcają światło i dwutlenek węgla w węglowodany. Kopalne surowce energetyczne, jakie wykorzystujemy, węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny, powstały w taki sposób. Ale w ten sam sposób powstają również węglowodany i cukry służące nam za pożywienie. W skali świata już go brakuje. Gdyby udało się zwiększyć wydajność tego procesu tylko o kilka procent, potencjał rolnictwa wzrósłby w niebywały sposób, a tym samym problem głodu w globalnej skali zostałby rozwiązany – powiedziała w Vancouver Anne Jones, profesor biochemii University of Arizona.

Jej zespół pracuje nad zmniejszeniem „strat" zachodzących w procesie fotosyntezy. Wyniki tych prac przedstawiła uczestnikom konferencji w Vancouver. „Straty" powstają z powodu enzymu o nazwie RuBisCO. Występuje on w komórkach roślin, jest aktywny w obecności światła. Może wpływać ograniczająco na fotosyntezę roślin. Gdy tak się dzieje, duża część energii słonecznej pobieranej przez roślinę nie jest wykorzystana. To marnotrawstwo można by zmniejszyć, gdyby udało się odzyskiwać światło biorące udział w fotosyntezie.

Zespół prof. Anne Jones dąży do tego, aby stworzyć na poziomie komórkowym „nanonici" biologiczne, aby następnie przekształcać je w inne komórki stworzone poprzez manipulację genetyczną, produkujące energię i żywność. Takie poprawienie fotosyntezy jest możliwe poprzez modyfikację genów kodujących enzym i poprawę jego aktywności w sposób korzystny dla człowieka. W tym przypadku chodzi o zmianę „stosunku" enzymu do CO2, powinien on szybciej go wiązać.

W tym kierunku zmierzają badania zespołu prof. Howarda Griffitsa z University of Cambridge. Brytyjscy naukowcy chcą poprawić fotosyntezę ryżu poprzez odpowiednie manipulowanie enzymem RuBisCO. – Chcemy uzyskać efekt podobny do bezpośredniego wtrysku paliwa w silnikach spalinowych – powiedział brytyjski naukowiec.

Zespół prof. Richarda Cogdella z University of Glasgow zamierza dopingować fotosyntezę, aby uzyskiwać energię. Uczeni chcą wyhodować zmodyfikowany liść zdolny do bezpośredniego wytwarzania biopaliwa z dwutlenku węgla i wody. Byłby to terpen, węglowodór wytwarzany przez rośliny, podstawowy składnik żywicy roślinnej, z której powstaje terpentyna.

– Jesteśmy w połowie drogi. Jest to jedno z najtrudniejszych wyzwań, przed jakimi stoi ludzkość, ponieważ mamy jeszcze 30 do 50 lat, zanim ziemskie zasoby ropy i gazu wyczerpią się definitywnie – powiedział prof. Richard Cogdell.

W sporcie farmakologiczny doping jest niedozwolony, natomiast w biochemii bardzo pożądany, ponieważ fotosynteza w skali świata stanowi potencjalne źródło energii o praktycznie nieograniczonej wydajności. Wiele renomowanych placówek naukowych prowadzi badania zmierzające do opracowania skutecznej technologii umożliwiającej manipulowanie fotosyntezą. Wyniki prac nad tym zagadnieniem przedstawiono podczas dorocznej konferencji American Association for the Advancement of Science w kanadyjskim Vancouver.

Fotosynteza umożliwia roślinom i bakteriom przekształcanie dwutlenku węgla w materię organiczną. Jednak ten naturalny proces nie jest zbyt wydajny. Teoretycznie najwyższa wydajność tego procesu w przypadku upraw takich jak zboża czy buraki cukrowe sięga zaledwie 5 proc.

Nowe technologie
Podcast „Rzecz w tym”: Czy jesteśmy skazani na bipolarny świat technologiczny?
Nowe technologie
Chińska rewolucja w sztucznej inteligencji. Czy Ameryka traci przewagę?
Materiał Promocyjny
Kod Innowacji - ruszył konkurs dla firm stawiających na nowe technologie w komunikacji z konsumentami
Nowe technologie
Niewykrywalny bombowiec strategiczny Sił Powietrznych USA odbył pierwszy lot
Nowe technologie
Co mówią kury? Naukowcy opracowali tłumacza, użyli sztucznej inteligencji