Wojewoda nie zdąży z odszkodowaniem

Przez województwo łódzkie będzie biegła autostrada A1 i A2. W tej chwili najbardziej zaawansowane są prace na A1 na północ od Strykowa. Tysiące działek muszą przejść na własność państwa, a tysiące właścicieli i użytkowników wieczystych muszą otrzymać odszkodowania.

– Do końca tego roku ma wpłynąć 3,5 tys. wniosków, a w przyszłym – dalszych 12 – 14 tys. – mówi Piotr Klimczak, dyrektor Wydziału Geodezji w Urzędzie Wojewódzkim w Łodzi. – Tymczasem przepisy dają nam miesiąc na wydanie decyzji o odszkodowaniu. Jest to, mimo naszych najszczerszych chęci, po prostu niemożliwe.

Podobnie jest w Warmińsko-Mazurskim Urzędzie Wojewódzkim, a wkrótce będzie w lubelskim, bo ruszają tam w przyszłym roku dwie duże inwestycje drogowe.

[srodtytul]Dlaczego to tak trwa [/srodtytul]

– Sama procedura wyceny nieruchomości trwa minimum miesiąc. Poza tym dużo czasu trzeba poświęcić na gromadzenie dokumentów, by ustalić strony postępowania – wyjaśnia Klimczak. – Ewidencja gruntów nam w tym nie pomaga, bo często zawiera nieaktualne dane.

Tak jest w każdym urzędzie wojewódzkim od dwóch lat. W grudniu 2006 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych ([link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184162]DzU nr 220, poz. 1601[/link]). Wtedy to wprowadzono zasadę, że nieruchomości odbiera się na podstawie decyzji lokalizacyjnej (zastąpiło ją od niedawna zezwolenie na realizację inwestycji drogowej), którą wydaje wojewoda (dla dróg wojewódzkich, krajowych, autostrad). Kiedy już taka decyzja jest ostateczna, wojewoda z urzędu (lub na wniosek) wszczyna postępowanie w sprawie odszkodowania dla osób pozbawionych praw do nieruchomości.

[srodtytul]Rokowania nie całkiem złe[/srodtytul]

Wcześniej było inaczej. Najpierw Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad przeprowadzała rokowania z właścicielami (użytkownikami) działek i jeżeli obie strony zgadzały się co do oferowanej ceny za nieruchomość, szły do notariusza i spisywały umowę. Do urzędów wojewódzkich trafiały tylko sprawy o wywłaszczenie.

– Wiemy, że taki problem istnieje – przyznaje Artur Mrugasiewicz z Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych. – Nawet oddelegowaliśmy do urzędów wojewódzkich swoich pracowników, by wypłata odszkodowań przebiegała sprawniej – dodaje.

– Zrezygnowano z rokowań, by przyśpieszyć budowę dróg, ale efekt jest zgoła odwrotny – uważa Mirosław Gdesz, prawnik specjalizujący się w tej tematyce. GDDKiA uzyskuje szybko tytuł do gruntu, ale wszystkie odszkodowania są ustalane w drodze administracyjnej, co trwa dłużej niż rokowania i jest zdecydowanie droższe.

– Prowadzimy postępowania dotyczące kilku metrów kwadratowych o odszkodowanie rzędu 100 – 500 zł, tymczasem samo sporządzenie operatu szacunkowego kosztuje więcej – mówi Klimczak. Przepisy wymagają jednak, by przeprowadzać takie same postępowania zarówno w wypadku nieruchomości wartych kilka milionów, jak i tych za kilkaset złotych.

Gdeszowi podoba się rozwiązanie, jakie zawiera kolejowa specustawa, która lada moment wejdzie w życie. Przewiduje, że przez trzy miesiące prowadzi się rokowania, a dopiero wówczas, gdy strony nie dojdą do porozumienia, wojewoda wydaje decyzję o odszkodowaniu.

[b]Ile buduje się dróg[/b]

[b]W 2008 r. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oddała do ruchu 241,2 km autostrad, dróg ekspresowych i obwodnic:[/b]

– 65 km autostrady (A1 Swarożyn – Nowe Marzy),

– 176,2 km dróg ekspresowych i obwodnic.

[b]Obecnie w budowie jest 538 km nowych dróg:[/b]– 219 km autostrad,

– 180 km dróg ekspresowych,

– 139 km obwodnic.

[b]GDDKiA podpisała umowy na budowę 554 km dróg krajowych[/b]:

– 233 km autostrad,

– 321 km dróg ekspresowych i obwodnic.