• Tak wynika z indeksu obciążenia hipotecznego (IOH) sporządzonego przez analityków Domu Kredytowego Notus (metodologia poniżej). Wzrost cen mieszkań i wyższe oprocentowanie kredytów zwiększyły obciążenie hipoteczne. Tym samym maleje zdolność kredytowa Polaków.

• – Na koniec II kwartału bieżącego roku wartość indeksu obciążenia hipotecznego (IOH) wyniosła 38,34 proc. i była o 1,77 pkt proc. wyższa od tej zanotowanej na koniec kwartału I (36,57 proc.).

Oznacza to, że na koniec czerwca br. statystyczna polska rodzina musiała przeznaczyć o 1,77 proc. więcej swoich średnich miesięcznych dochodów netto na spłatę nowo zaciąganego kredytu hipotecznego na zakup mieszkania na rynku pierwotnym niż na koniec marca – wyjaśnia Michał Krajkowski, analityk Domu Kredytowego Notus.

• Co zdecydowało o wzroście indeksu w okresie marzec – czerwiec 2011 r.? – Negatywne zachowanie się dwóch z trzech jego składowych. Ceny 55-metrowych mieszkań na rynku pierwotnym wzrosły średnio o 1,49 proc., czyli o ok. 92 zł, do poziomu 6278,75 zł za mkw., a oprocentowanie kredytów zaciąganych na ich zakup poszło w górę średnio o 0,41 pkt proc., z 5,84 proc. do 6,25 proc.

W tym ostatnim przypadku wzrost stawki trzymiesięcznego wskaźnika WIBOR o 0,5 pkt proc., z 4,19 proc. do 4,69 proc., nie został zneutralizowany przez spadek średniej marży bankowej z 1,65 proc. do 1,56 proc. – wyjaśnia Marek Nienałtowski, główny analityk Domu Kredytowego Notus. – Dobrze wpłynął na indeks wzrost trzeciej jego składowej, czyli przeciętnego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw, średnio o 36 zł, do 3574,06 zł.

• Michał Krajkowski zwraca uwagę, że wyniki indeksu obciążenia hipotecznego są ważne dla wszystkich rodzin, które planują zaciągnąć nowy kredyt na zakup mieszkania na rynku pierwotnym, w tym także w kontekście obostrzeń wynikających z zaimplementowanej do końca zeszłego roku przez banki rekomendacji T.

– Warto przypomnieć, że według zaleceń Komisji Nadzoru Finansowego maksymalny poziom relacji wydatków związanych z obsługą zobowiązań kredytowych do średnich dochodów netto osiąganych przez osoby zobowiązane do spłaty zadłużenia nie powinien być wyższy niż 50 proc. dla klientów detalicznych o dochodach netto nieprzekraczających poziomu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce, w żadnym jednak przypadku nie powinien być wyższy niż 65 proc. – mówi Krajkowski.

Patrz: indeks zadłużenia

Jak powstaje indeks obciążenia hipotecznego (IOH)

• Indeks obciążenia hipotecznego pokazuje, jak duży procent dochodów netto polskich rodzin pochłania spłata nowo zaciąganego kredytu hipotecznego.

• IOH sporządzany jest jako średnia dla ośmiu największych polskich aglomeracji (Kraków, Trójmiasto, Wrocław, Poznań, Katowice, Łódź, Szczecin, Warszawa), przy założeniu, że kredyt na 30 lat na zakup 55-metrowego mieszkania zaciąga dwuosobowa rodzina zarabiająca miesięcznie dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw dla danego województwa.

• Indeks liczony jest zarazem jako przeciętna dla kredytów z LTV (z ang. loan to value) na poziomie 100 i 80.