Warszawa wyprzedziła nie tylko Pragę

W sumie w czterech stolicach Europy Środkowej (w Bratysławie, Budapeszcie, Pradze i Warszawie) jest prawie 12 mln mkw. nowoczesnych biur.

Kto i ile ma

Warszawa jest nadal największym rynkiem w regionie z zasobami wynoszącymi 4,3 mln mkw. Drugi jest Budapeszt z 3,2 mln mkw. biur, a na trzecim i czwartym miejscu znalazły się Praga i Bratysława, które dysponują odpowiednio prawie 3 mln mkw. i nieco ponad 1,5 mln mkw. powierzchni biurowej - wynika z najnowszego raportu międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield.

Jej analitycy policzyli, że tegoroczna podaż nowej powierzchni biurowej w naszym regionie Europy nieznacznie przekroczyła 410 tys. mkw. Do końca bieżącego roku powiększy się o dodatkowe ok. 170 tys. mkw. Oznaczałoby to wzrost o 33 proc. w porównaniu z 2013 r., w którym oddano do użytku 436 tys. mkw.

Najwięcej nowej powierzchni powstało w Warszawie - 253 000 mkw. Na kolejnych miejscach pod względem nowej podaży znalazły się Praga (75 000 mkw.), Budapeszt (49 000 mkw.) i Bratysława (32 000 mkw.).

- Gospodarki państw Europy Środkowej nadal się rozwijają. Popyt na powierzchnię biurową rośnie na wszystkich głównych rynkach regionu i trend wzrostowy utrzyma się również w 2015 r. W przyszłym roku należy oczekiwać dalszego wzrostu aktywności na rynkach ze względu na rosnące zainteresowanie zarówno najemców, jak i inwestorów - przewiduje Jonathan Hallett, partner zarządzający firmy Cushman & Wakefield w Europie Środkowej.

Obecnie w Europie Środkowej w budowie pozostaje prawie 1,1 mln mkw. powierzchni biurowej, z czego ok. 700 tys. mkw. trafi na rynek do końca 2015 r.

Kto i co wynajął

Według danych firmy Cushman & Wakefield, w trzech kwartałach 2014 r. całkowity wolumen transakcji najmu w czterech stolicach Europy Środkowej wyniósł ponad 1,17 mln mkw. To wynik lepszy o 12,2 proc. niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Do końca bieżącego roku popyt w regionie może przekroczyć 1,46 mln mkw.

Największy udział we wzroście aktywności na rynku najmu w Europie Środkowej miały ponownie najszybciej rozwijające się firmy z sektora teleinformatycznego oraz usług finansowych i profesjonalnych. Popyt zgłaszany przez te sektory, a zwłaszcza firmy teleinformatyczne, rośnie bardzo szybko - dane za okres od stycznia wskazują na wzrost aż o 20 proc. w skali roku.

Największą nową transakcją zawartą w regionie w ubiegłym kwartale było wynajęcie 16 383 mkw. powierzchni przez firmę HP w kompleksie biurowym Dominikański I we Wrocławiu. Natomiast największą renegocjację umowy najmu odnotowano w Pradze, gdzie firma ubezpieczeniowa Česká pojišťovna przedłużyła wynajem 32 200 mkw. na potrzeby swej siedziby w dzielnicy Praga 4. Z kolei na obrzeżach centrum Warszawy Raiffeisen Bank zawarł największą w Europie Środkowej umowę przednajmu na 19 500 mkw. powierzchni biurowej.

Ze struktury popytu wynika, że w 2014 r. przedłużenia umów najmu stanowiły dotychczas największy odsetek wszystkich rodzajów transakcji - przypadło na nie prawie 40 proc. łącznego popytu w Europie Środkowej. Nowe umowy najmu także miały duży udział w popycie, który wyniósł 36 proc. Na trzecim miejscu znalazły się umowy przednajmu z 11,7 proc. udziałem w rynku. Natomiast ekspansje i transakcje w budynkach realizowanych na własne potrzeby stanowiły odpowiednio 8,2 i 3,7 proc.

Z jakim czynszem

Czynsze za najlepsze powierzchnie biurowe w tzw. centralnych obszarach biznesu w czterech stolicach środkowoeuropejskich pozostały na stabilnym poziomie.

Najwyższe - jak podaje C&W - są w Warszawie i Budapeszcie, gdzie wynoszą odpowiednio 25 euro za mkw. miesięcznie i 21 euro za mkw. miesięcznie.

Natomiast w Pradze i Bratysławie kształtują się na poziomie 19 euro za mkw. miesięcznie i 15 euro za mkw. miesięcznie.

Czy przyjdzie klient

Pod koniec trzeciego kwartału 2014 r. wskaźnik pustostanów w Europie Środkowej wzrósł do najwyższego poziomu w historii - 14,8 proc. Do końca bieżącego roku może jeszcze bardziej wzrosnąć ze względu na planowane oddanie do użytku nowej powierzchni spekulacyjnej szacowanej na ok. 170 tys. mkw.

Najmniej wolnej powierzchni w regionie jest nadal w Warszawie (13,8 proc.). Na kolejnych miejscach znalazły się odpowiednio: Bratysława (14,5 proc.) i Budapeszt (16,9 proc.).

W porównaniu z poprzednim kwartałem wskaźnik pustostanów zmniejszył się w Budapeszcie i Pradze, ale nieznacznie wzrósł w Warszawie i Bratysławie.

- W ostatnich 12 miesiącach nastroje wśród przedsiębiorców znacząco się poprawiły w całym regionie, o czym świadczy rosnący popyt we wszystkich stolicach Europy Środkowej. Każdy kraj ma swoją specyfikę, ale jesteśmy przekonani, że trend wzrostowy utrzyma się również w 2015 r., który przyniesie dalszy wzrost aktywności na rynku - zapewnia Richard Aboo, Partner i dyrektor działu powierzchni biurowych w polskim oddziale firmy Cushman & Wakefield.

Prognozy dla rynku biur