Stabilniejsza ziemia pod budynkami spółdzielczymi. Jest projekt ustawy

Własność gruntów o nieuregulowanym stanie prawnym, które spółdzielnie dostały na mocy prawa obowiązującego w PRL, doczeka się jasnej kwalifikacji.

Publikacja: 28.04.2023 07:43

Stabilniejsza ziemia pod budynkami spółdzielczymi. Jest projekt ustawy

Foto: Fotorzepa / Tomasz Jodłowski

Źródłem problemu była powszechna w PRL praktyka udzielania decyzji lokalizacyjnych, na podstawie których budowano na gruntach stanowiących własność państwową.

– W wyroku z 29 października 2010 r., sygn. akt: P 34/08, Trybunał Konstytucyjny zauważył, że „rozszerzenie uprawnień spółdzielni mieszkaniowych” – w porównaniu z uprawnieniami innych budujących na cudzym gruncie i bez tytułu prawnego – jest konsekwencją sposobu gospodarowania gruntami na rzecz spółdzielni mieszkaniowych w przeszłości, tj. w okresie PRL – przypomina dr Piotr Pałka, radca prawny w kancelarii Derc Pałka.

Wówczas nie przywiązywano wielkiej wagi do porządkowania w aspekcie formalnym stanów prawnych nieruchomości, w tym także nie urządzano dla nieruchomości państwowych ksiąg wieczystych. Nie zawsze też wydawano formalne decyzje o przekazaniu gruntu spółdzielni mieszkaniowej.

W efekcie spółdzielnie miały trudności z wykazaniem swych uprawnień do gruntów, które zajmowały.

Zaproponowane w projekcie ustawy regulacje mają pozwolić też na ustabilizowanie sytuacji prawnej osób posiadających spółdzielcze prawa do lokali.

Wreszcie regulacja ma ułatwić obrót tymi prawami. Spółdzielnie będą miały na złożenie wniosku o roszczenie 12 miesięcy od wejścia w życie ustawy.

Czytaj więcej

Porządkowanie gruntów spółdzielni mieszkaniowych

Jak podkreślają eksperci, zaproponowane rozwiązanie będzie dotyczyło tylko spółdzielni, które same wybudowały budynki lub zrobili to ich poprzednicy prawni, na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

Jeżeli natomiast budynek został wybudowany przed 5 grudnia 1990 r., spółdzielnia będzie mogła skorzystać z nowych przepisów jedynie wówczas, gdy nie zgłosiła roszczenia, o którym mowa w art. 208 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

I to już na etapie założeń, czyli jesienią 2022 r., krytykowali spółdzielcy.

Według prezesa Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP prof. Jerzego Jankowskiego rozwiązanie problemu powinno zakładać nabycie prawa własności nieruchomości przez spółdzielnie w drodze instytucji przemilczenia, a więc de facto z mocy ustawy.

– Rozwiązanie to, co do zasady, powinno zakładać poszukiwanie właściciela, tj. wezwania go do podjęcia określonych działań. Dopiero ich brak w określonym czasie powodować może nabycie własności określonych rzeczy poprzez przemilczenie. Przy zastosowaniu instytucji przemilczenia obciążenia nieruchomości wpisane do księgi wieczystej zachowają moc. W przypadku wygaśnięcia roszczeń osoby, którym takie roszczenia przysługiwały, mogłyby wystąpić o odszkodowanie do Skarbu Państwu lub jednostki samorządu terytorialnego – tłumaczy prof. Jankowski.

W obowiązującym stanie prawnym spółdzielnie mogą ustanawiać spółdzielcze prawa jedynie w budynkach stanowiących własność lub współwłasność spółdzielni.

Etap legislacji: uzgodnienia

Źródłem problemu była powszechna w PRL praktyka udzielania decyzji lokalizacyjnych, na podstawie których budowano na gruntach stanowiących własność państwową.

– W wyroku z 29 października 2010 r., sygn. akt: P 34/08, Trybunał Konstytucyjny zauważył, że „rozszerzenie uprawnień spółdzielni mieszkaniowych” – w porównaniu z uprawnieniami innych budujących na cudzym gruncie i bez tytułu prawnego – jest konsekwencją sposobu gospodarowania gruntami na rzecz spółdzielni mieszkaniowych w przeszłości, tj. w okresie PRL – przypomina dr Piotr Pałka, radca prawny w kancelarii Derc Pałka.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo drogowe
Nowe fakty ws. wypadku na A1. Będą zarzuty dla kierowcy BMW
Materiał Promocyjny
Nowe finansowanie dla transportu miejskiego w Polsce Wschodniej
Prawo drogowe
Egzaminacyjna turystyka ma się dobrze. Gdzie najłatwiej zdać na prawo jazdy
Prawo karne
Ważne dla kierowców: nowy typ przestępstwa od 1 października
Prawo karne
Kierowca autobusu przejechał 19-latkę. Usłyszał wyrok za zabójstwo
Materiał Promocyjny
Sieć kampusowa 5G dla bezpieczeństwa danych
Prawo dla Ciebie
Jak oddać głos w wyborach do Sejmu i Senatu oraz w referendum. Objaśniamy
Prawo dla Ciebie
Wybory 2023: głosowanie za granicą. Formalności i ważne terminy