W zeszłym tygodniu w Krakowie odbyła się dwudniowa konferencja prawnicza zorganizowana przez New York State Bar Association. Wydarzeniu patronowała Krakowska Okręgowa Izba Adwokacka.
Konferencja, która zgromadziła blisko 90 prawników z Europy oraz USA, obejmowała pięć paneli tematycznych dotyczących: najnowszych trendów proceduralnych w międzynarodowym arbitrażu; zagadnień związanych z tworzeniem umów o charakterze transgranicznym; ustawy FATCA i międzynarodowego „tax compliance"; międzynarodowego transferu danych osobowych; wreszcie tematyki restytucji mienia w państwach Europy Środkowo-Wschodniej.
Najwięcej emocji budził panel o FACTA, amerykańskiej umowie zakładającej wymianę informacji pomiędzy instytucjami finansowymi na całym świecie. Polska jest jej stroną od 2014 r. Tajemnica bankowa to mit, świat zmierza w stronę globalnej transparentności i trzeba się na to przygotować – konkludowali paneliści.
Dużym zainteresowaniem cieszyła się część dotycząca sposobów odzyskiwania mienia znacjonalizowanego w czasach komunizmu. Panel stanowił ciekawe studium porównawcze – przedstawiciele Niemiec, Rumunii, Bułgarii i Polski opowiadali, jak te państwa radzą sobie z problemem. W Rumunii kwestia restytucji mienia została rozwiązana z sukcesem – poprzez zwrot majątków prawowitym właścicielom. Tym zaś, którym nie można było zwrócić nieruchomości w naturze, ekwiwalent zwracany jest w udziałach w specjalnie stworzonym funduszu inwestycyjnym. Dobrym przykładem procesu restytucyjnego jest zamek w Branie legendarnego hrabiego Drakuli. Wcześniej należący do państwa, zubożały i źle prowadzony, zwrócony właścicielom jest prężnie i nowocześnie działającą atrakcją turystyczną Rumunii.
Z problemem zwrotu pokomunistycznego mienia dobrze poradzili sobie także Niemcy i Bułgarzy. W Polsce kwestia ta wciąż nie jest w pełni rozwiązana. Panel, który zdawał się dość egzotyczny, wyjątkowo zainteresował Amerykanów. Zauważyli, że doświadczenia krajów Europy Środkowej i Wschodniej mogą w przyszłości zostać wykorzystane do przeprowadzenia restytucji znacjonalizowanych na Kubie gruntów należących do Amerykanów.
