Przepisy, które zmieniły rynek nieruchomości

W 2016 roku weszło w życie wiele uregulowań ważnych dla rynku nieruchomości.

Ograniczony obrót

Od 30 kwietnia tego roku nie można już swobodnie handlować prywatną ziemią rolną. Tego dnia weszła w życie nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Ograniczyła ona w drastyczny sposób obrót działkami rolnymi o powierzchni większej niż 3 tys. mkw. Obecnie ziemię można sprzedać tylko rolnikom indywidualnym, którzy spełniają określone kryteria. Musi m.in. posiadać kwalifikacje rolnicze i osobiście pracować w gospodarstwie rolnym. Osobie (firmie), która nie jest rolnikiem indywidualnym, grunt można sprzedać tylko za zgodą Agencji Nieruchomości Rolnych. Nie jest to jednak takie proste. Zbywający musi wykazać, że nie było potencjalnych kupców wśród rolników. Nabywca nieruchomości rolnej nie może jej sprzedać przez dziesięć lat. Na wcześniejsze zbycie musi uzyskać pozwolenie sądu. Po wejściu nowych przepisów obrót nieruchomościami rolnymi skurczył się.

Lasy z pierwokupem

W tym samym czasie, co przepisy dotyczące gruntów rolnych, weszła w życie nowela ustawy o lasach. Ogranicza ona swobodę handlu nieruchomościami leśnymi, także tymi prywatnymi. Rygory są jednak dużo mniejsze. Lasy Państwowe otrzymały bowiem prawo pierwokupu. Obecnie więc, gdy prywatny właściciel lasu zechce go sprzedać, musi liczyć się z tym, że transakcja zostanie przeprowadzona dwuetapowo. Najpierw zostanie zawarta wstępna umowa u notariusza, następnie o transakcji zawiadomione Lasy Państwowe.

Potem trzeba będzie czekać miesiąc. Jeżeli w tym czasie Lasy nie zgłoszą chęci nabycia, dojdzie do finalizacji sprzedaży, jeśli zaś będą zainteresowane lasem – to one go kupią.

Wpis online

Od 1 lipca notariusze załatwiają formalności wieczystoksięgowe online. Stało się to możliwe dzięki nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego obowiązującego od tej daty. Dokumenty dołączane do elektronicznych wniosków zachowały postać tradycyjną, czyli papierową.

Zmiany miały na celu poprawienie bezpieczeństwa obrotu prawnego. Gdy wniosek wpłynie do sądu, w księdze automatycznie pojawi się wzmianka o nim. Wcześniej musiało minąć od kilku do kilkunastu dni. Istniało więc ryzyko, że np. oszust sprzeda w tym czasie nieruchomość po raz kolejny.

Podobne jak notariusze także komornicy oraz urzędy skarbowe mogą korzystać z elektronicznego przesyłania informacji do ksiąg wieczystych.

Mała reprywatyzacja

Od 17 września obowiązują przepisy, które mają rozwiązać najbardziej palące problemy reprywatyzacyjne w Warszawie, takie jak zwroty gruntów pod szkołami czy handel roszczeniami.

Chodzi o nowelizację ustawy o gospodarce nieruchomościami. Dzięki niej władze ratusza mają prawo w określonych przypadkach odmówić dawnemu właścicielowi lub jego następcy prawnemu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego, co w praktyce oznacza odmowę zwrotu nieruchomości dekretowej. Dotyczy to m.in. gruntów pod szkołami, przedszkolami, budynkami ministerstw czy szpitalami. Umowy dotyczące roszczeń można zawierać tylko u notariusza, a miasto ma prawo pierwokupu.

Poprawione formularze

Od 17 grudnia obowiązuje rozporządzenie w sprawie nowych wzorów wniosków w sprawach budowlanych. Minister infrastruktury i budownictwa przygotował je pod wpływem krytycznych uwag do wzorów obowiązujących od roku, jakie nadesłały do niego samorządy i inwestorzy.