Rozum morskiego potwora

Ośmiornica okazała się wyrocznią mundialu. Przewidziała wyniki lepiej od ekspertów i bukmacherów

Publikacja: 13.07.2010 01:44

Ośmiornica Paul zrobiła oszałamiającą karierę w światowych mediach. Jej mundialowe „wróżby” były tra

Ośmiornica Paul zrobiła oszałamiającą karierę w światowych mediach. Jej mundialowe „wróżby” były transmitowane przez najpoważniejsze stacje telewizyjne

Foto: Reuters

– Zapomnijcie o ośmiornicy w Afryce. Tylko kości są w stanie przewidzieć wyniki wielkich wydarzeń, takich jak mecze mundialu – żartował Jacob Zuma, prezydent Republiki Południowej Afryki. Ale to ośmiornica Paul (płci męskiej) z akwarium w Oberhausen wytypowała wyniki ośmiu meczów. Aby wskazać zwycięzcę, ośmiornica miała wybrać pojemnik z małżem opatrzony flagą drużyny. W ten sposób Paul przewidział wyniki spotkań reprezentacji Niemiec i wynik meczu finałowego Hiszpania – Holandia.

Ośmiokrotne trafienie uczyniło z głowonoga medialną gwiazdę. Nie znaczy to jednak, że ośmiornice obdarzone są jakąś niezwykłą inteligencją. Głowonogi, do których należą ośmiornice, mają najlepiej rozwinięty układ nerwowy, a ich mózg otoczony jest osłoną chrzęstną. Paul potrafił otworzyć pudełko, aby dostać się do przysmaku, i to właśnie ta czynność świadczy o inteligencji.

Według niektórych badaczy mózg ośmiornic dorównuje sprawnością mózgom niektórych ptaków czy ssaków. Obserwacje Nathana Emery z Uniwersytetu Londyńskiego dowiodły, że gawrony potrafią posłużyć się narzędziami, a nawet same je wytwarzać, a do takiego wyczynu ośmiornicy daleko.

[srodtytul]Rekin giełdowy[/srodtytul]

Przewidywanie notowań giełdowych może być równie spektakularne jak wyników meczu. Pod koniec lat 90. do eksperymentu posłużył szympans o imieniu Raven. Eksperyment opisany został w „Wall Street Journal”. Raven nie miał pojęcia ani o giełdzie, ani tym bardziej o narzędziach giełdowych. Wybierał tylko mandarynki z koszyka – sygnalizując w ten sposób zakup akcji konkretnej spółki. Uzyskał lepsze wyniki niż 10 tys. świetnie opłacanych analityków na Wall Street.

Są jednak narzędzia, którymi szympansy się posługują, i to całkiem sprawnie. W jednym z kwietniowych wydań magazynu „Science” Wiliam McGrew z Uniwersytetu Cambridge pisze, że szympansy posługują się ok. 20 narzędziami. Potrafią wykonać całą sekwencję czynności, używając na każdym etapie innych narzędzi. Posługują się gąbkami zrobionymi ze zgniecionych liści służącymi do wydobywania wody z trudno dostępnych dziupli.

[srodtytul]Ludzkie cechy[/srodtytul]

Potrafią też miotać czymś w rodzaju prymitywnych oszczepów. Wyszukują odpowiednie gałęzie, oskubują korę i liście i zaostrzają końce. Tą bronią posługują się całkiem skutecznie, polując na niewielkie małpiatki golago. Co więcej, opanowały sztukę polowania z nagonką. W grupie szympansów obserwowanych w Senegalu role były podzielone, jedne były przynętą, inne naganiaczami, a jeszcze inne atakowały.

Naukowców zaskoczyła umiejętność przekazywania z pokolenia na pokolenie konkretnych technik wyciągania owoców z pni drzew czy używania dwóch kamieni do rozbijania orzechów, jednego jako młotka, drugiego jako kowadła. Badacze uważają, że gromadzenie i przekazywanie wiedzy o narzędziach to coś w rodzaju małpiej kultury. Ten proces dał kiedyś początek człowiekowi.

W niektórych dziedzinach naczelne mogą przegonić nawet ludzi. Badania prof. Kim Bard z Uniwersytetu Portsmouth dowiodły, że dziewięciomiesięczne szympansy są intelektualnie sprawniejsze niż ludzkie dzieci w tym samym wieku.

W badaniach prowadzonych na Uniwersytecie Duke opisanych przez magazyn „Public Library of Science” w grach testujących zdolność zapamiętywania liczb szympansy okazały się lepsze niż studenci!

Badacze dowiedli, że szympansy mają nie tylko inteligencję, ale i uczucia. – Gdy czują się odepchnięte i pokrzywdzone, chętnie przyjmują od swoich współbraci wyrazy wsparcia – zauważyła dr Orlaith N. Fraser, która badała zachowania małp w zoo w Chester. – To dowodzi istnienia u tych małp empatii, a więc i współczucia – uważa dr Fraser.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autora: [mail=k.urbanski@rp.pl]k.urbanski@rp.pl[/mail]

– Zapomnijcie o ośmiornicy w Afryce. Tylko kości są w stanie przewidzieć wyniki wielkich wydarzeń, takich jak mecze mundialu – żartował Jacob Zuma, prezydent Republiki Południowej Afryki. Ale to ośmiornica Paul (płci męskiej) z akwarium w Oberhausen wytypowała wyniki ośmiu meczów. Aby wskazać zwycięzcę, ośmiornica miała wybrać pojemnik z małżem opatrzony flagą drużyny. W ten sposób Paul przewidział wyniki spotkań reprezentacji Niemiec i wynik meczu finałowego Hiszpania – Holandia.

Pozostało 87% artykułu
Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań