Zabawka fizyków nieczynna do lata

Naprawa Wielkiego Zderzacza Hadronów – najbardziej skomplikowanej maszyny świata – będzie kosztowna

Publikacja: 06.12.2008 00:39

Przywracanie sprawności symulatora Wielkiego Wybuchu, jak nazywany jest Wielki Zderzacz Hadronów (LHC), potrwa jeszcze pół roku – ogłosiła Europejska Organizacja Badań Jądrowych (CERN).

LHC znajduje się w podziemnym tunelu na granicy szwajcarsko-francuskiej w okolicach Genewy. Urządzenie ma odtworzyć warunki, jakie panowały w bardzo młodym wszechświecie ok. 13,7 mld lat temu.

Wewnątrz tunelu wzdłuż całego okręgu biegną dwie rury, w których w przeciwnych kierunkach będą poruszały się cząstki z prędkością zbliżoną do prędkości światła i zderzały się ze sobą. Naukowcy będą obserwować, co wyniknie z tych zderzeń. Mają nadzieję odkryć zupełnie nieznane dotąd cząstki.

We wrześniu rozpoczęły się pierwsze eksperymenty. Ale już dziewięć dni później urządzenie trzeba było zatrzymać – wyciekł hel służący do schładzania tunelu do temperatury bliskiej zeru absolutnemu. Wyciek spowodował uszkodzenie elektromagnesów. Naprawy wymaga większość tych elementów. Część z nich już została wymontowana w celu naprawy, wszystkie muszą powrócić na miejsce przed końcem marca. W pracach pomogą także polscy specjaliści z Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie, którzy wymienią spalone połączenia elektryczne.

– Wszystkie naprawy mają zostać wykonane przed końcem lipca. Nie znamy dokładnej daty ponownego uruchomienia urządzenia – powiedział rzecznik CERN James Gillies. – Eksperymenty będą mogły rozpocząć się dopiero późnym latem.

Reklama
Reklama

Prace naprawcze mają pochłonąć 15 mln franków (38 mln zł), wymieniane urządzenia dalsze 10 – 20 mln franków (25 – 50 mln zł). LHC kosztował już 10 mld franków. Na tę sumę złożyły się składki 20 krajów członkowskich CERN oraz USA i Rosji. – Nie będziemy się zwracać o dodatkowe pieniądze do naszych członków. Koszty pokryjemy z budżetu CERN – zadeklarował Gillies.

Dochodzenie przeprowadzone przez specjalistów po awarii wskazuje na konieczność zastosowania lepszych zaworów helu. Raport z dochodzenia zaleca też wprowadzenie systemu wczesnego ostrzegania przed wyciekami helu.

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autora

[mail=k.urbanski@rp.pl]k.urbanski@rp.pl[/mail][/i]

Przywracanie sprawności symulatora Wielkiego Wybuchu, jak nazywany jest Wielki Zderzacz Hadronów (LHC), potrwa jeszcze pół roku – ogłosiła Europejska Organizacja Badań Jądrowych (CERN).

LHC znajduje się w podziemnym tunelu na granicy szwajcarsko-francuskiej w okolicach Genewy. Urządzenie ma odtworzyć warunki, jakie panowały w bardzo młodym wszechświecie ok. 13,7 mld lat temu.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
Reklama
Nauka
Zaskakujący zwrot ewolucji. Ten gatunek odnowił cechy sprzed milionów lat
Nauka
Przełomowe odkrycie naukowców. Zmienia nasz obraz neandertalczyków
Nauka
Magma rozrywa kontynent afrykański? Przełomowe badania naukowców
Nauka
Alkohol, nikotyna, narkotyki wyzwaniem dla zdrowia publicznego. Między wolnością a reglamentacją
Nauka
Naukowcy testują nowy sposób walki z superbakteriami. Skład tabletek może zaskoczyć
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama