Zjawisko to zaobserwowali badacze z Instytutu Maxa Plancka Molekularnej Biologii i Genetyki. Odnotowali takie zachowania wśród małp bonobo (Pan paniscus), szympansów (Pan troglodytes), orangutanów (Pongo abelii) oraz goryli (Gorilla gorilla).
Podczas doświadczeń zwierzęta były postawione najpierw wobec alternatywy: albo na pewno zadowolić się małym kawałkiem banana, albo próbować zdobyć nieco większy, ale wiedząc, że sukces nie jest gwarantowany. Wyniki eksperymentu są jednoznaczne: naczelne ze wszystkich czterech gatunków najczęściej wybierały opcję bezpieczniejszą.
Drugi etap doświadczenia polegał na tym, że zwierzęta miały do wyboru: albo mały, ale większy niż poprzednio kawałek banana przykryty miską, którą znały (opcja bezpieczna), albo dużą kiść bananów ukrytą pod jedną z misek wyglądających identycznie, ale widzianych po raz pierwszy (opcja ryzykowna). I znowu wybierały opcję bezpieczną. Wahanie było tym krótsze, im bardziej rosła liczba identycznych misek, wśród których mogła się kryć kiść, ale też mogły być puste.
Doświadczenie to dowodzi, że poddane testowi zwierzęta dysponują zdolnością do świadomego podejmowania decyzji. Opis doświadczenia zamieszcza czasopismo "PLoS ONE".
