Dawno temu w Ameryce

Najnowsze odkrycia archeologów i genetyków każą od nowa napisać pradzieje Nowego Świata

Aktualizacja: 13.07.2012 01:20 Publikacja: 13.07.2012 01:07

Dawno temu w Ameryce

Foto: ROL

Trzy Fale migracji Przybyły do Ameryki z północno-wschodniej Azji

(kliknij, aby powiększyć obrazek)

Naukowcy usiłują odtworzyć drogi, jakimi do Ameryki dotarli przybysze z Syberii. Na podstawie badań genetycznych i językowych uczeni ustalili, że były co najmniej trzy wielkie fale migracji z Azji przez przesmyk lądowy zwany Beringią. Populacje przybyszów z Azji mieszały się ze sobą już na nowym kontynencie, dając początek kulturom Indian.

Badanie jaskiń Paisley Caves w stanie Oregon na zachodzie USA dowodzi, że ludzie mieszkali w niej już 12 450 lat temu. Groty broni, jakie tam znaleziono, należą do kultury zwanej prowizorycznie Rodem Zachodnim, innej niż Clovis, dotychczas uważanej za najstarszą w Ameryce.

Nowym elementem układanki, z jakiej naukowcy usiłują odtworzyć prahistorię kontynentu, jest fakt, że obie kultury rozwijały się równolegle w tym samym czasie. O odkryciu informuje międzynarodowy zespół naukowców w dzisiejszym wydaniu magazynu „Science".

– Tradycje Rodu Zachodniego i Clovis różnią się od siebie techniką wytwarzania – powiedział Loren Davis, profesor antropologii z Oregon State University, jeden z autorów pracy w „Science". – Artefakty znalezione w Paisley Caves są co najmniej tak stare jak najstarsze potwierdzone stanowiska kultury Clovis lub nawet mogą je poprzedzać. Świadczą co najmniej o rozbieżności technologicznej, jeśli nie genetycznej.

Datowanie znalezisk w jaskiniach było możliwe dzięki genetycznym testom skamieniałych ludzkich odchodów.

Dwie tradycje

Groty wykonane przez ludzi Clovis posiadają wycięcie u podstawy.

– Od tych wykonanych przez ludzi z Rodu Zachodniego odróżnia je sposób mocowania do drewna – powiedział prof. Davis. Różni się także metoda wyrobu grotów. Twórcy narzędzi Clovis zaczynali od dużego kawałka kamienia i podczas obróbki znacznie go redukowali. Ci z Rodu Zachodniego obrabiali mniejsze fragmenty skał.

Naukowcy zauważyli, że sposób, w jaki produkowali swoje narzędzia ludzie Clovis, jest spotykany tylko w Nowym Świecie, natomiast technika, jaką posługiwali się mieszkańcy Paisley Caves, znana jest także z północno-wschodniej Azji.

– Wydaje się, że są to dwie różne tradycje współistniejące w Ameryce Północnej, które nie mieszały się przynajmniej przez setki lat – powiedział Dennis Jenkins z University of Oregon, główny autor pracy w „Science".

Do trzech razy sztuka

Odkrycie przedstawione w „Science" to tylko jeden fragment układanki. Zasiedlanie Ameryki jest przedmiotem badań genetycznych, archeologicznych i językowych, ciągle wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi. Jedną kwestię sporną – czy zaludnienie kontynentu odbyło się jednorazowo, czy też fal migracji było więcej, udało się rozwiązać dzięki badaniom genetycznym opublikowanym we wczorajszym wydaniu magazynu „Nature".

Zespół pod kierunkiem Davida Reicha z Harvard Medical School w Bostonie porównał dane genetyczne z 52 populacji Indian obu Ameryk z próbkami 17 populacji syberyjskich.

Pokazują one, że rdzenni mieszkańcy Ameryki wywodzą się z co najmniej trzech fal migracji z Azji. Za pierwszą – największą falą – ruszyły następne, a późniejsi przybysze mieszali się z tymi, którzy w Ameryce już byli. Ustalenia genetyków zgadzają się z odkryciami archeologów. Ale czy można wiązać ludzi Rodu Zachodniego z pierwsza falą migracji wzdłuż zachodniego wybrzeża? Na takie pytanie dadzą odpowiedź dalsze badania.

Długa wędrówka

Na razie pewne jest, że mieszkańcy Ameryki przywędrowali na ten kontynent przez pas lądu łączący niegdyś Syberię z Alaską. Most lądowy zwany Beringią wystawał ponad powierzchnię otaczającego go oceanu. Przesmyk miał, według szacunków, 1,6 tys. kilometrów szerokości. Poziom wód oceanu był o 60–120 m niższy niż dzisiaj. Przez długi czas panowała opinia, że wędrówka ludzi, która doprowadziła do zasiedlenia kontynentu, miała miejsce około 14 – 13 tys. lat temu, dziś wiadomo już, że była o wiele wcześniejsza – odbyła się 30–22 tys. lat temu. Kolonizacja Beringii trwała kilka tysięcy lat, a dalsza wędrówka w głąb kontynentu rozpoczęła się ok. 16 tys. lat temu. Ludzie przedostali się na południe kontynentu dzięki przesmykowi między lodowcami pokrywającymi terytorium dzisiejszej Kanady.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora k.urbanski@rp.pl

Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Północny biegun magnetyczny zmierza w kierunku Rosji. Wpływa na nawigację