Beethoven wciąż na fali

Materiał powstał w ramach projektu Największy Mecenas Kultury

Trwa kolejna edycja Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena. Jak długa jest historia tego wydarzenia?

Festiwal został zainicjowany w 1997 roku przez Panią Elżbietę Penderecką, która od jego pierwszej edycji jest jego dyrektor generalną. W roku 2003 został przeniesiony do Warszawy, gdzie rok później odbyła się jego pierwsza odsłona w Filharmonii Narodowej. W tym roku celebrujemy 29. edycję wydarzenia. Tematem przewodnim jest hasło: Beethoven i wielka poezja. Zgodnie z ideą programową prezentujemy utwory, których źródłem inspiracji była między innymi wielka literatura. Mowa o utworach muzycznych od Beethovena poprzez Ravela, Chopina po Pendereckiego.

Każda odsłona Festiwalu pokazuje dorobek Beethovena w nowym kontekście, również nawiązując do innych dziedzin sztuki.

Taki jest zamysł. Pierwszym przewodniczącym Rady Programowej Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena był nieżyjący już prof. Mieczysław Tomaszewski, który zawsze podkreślał, że misja Festiwalu jest szersza niż tylko upowszechnianie literatury muzycznej drugiej połowy XIX wieku. Uważał, że Festiwal powinien mieć pierwiastek edukacyjny i dzięki nowym kontekstom ma zachęcać również młode osoby do uczestniczenia w wydarzeniach kultury wysokiej. Ta idea prof. Tomaszewskiego jest nam cały czas bardzo bliska, z ogromną satysfakcją od lat obserwujemy coraz większy udział młodej publiczności, która chętnie wraca na nasze koncerty.

Co decyduje o randze tego wydarzenia?

Historia Festiwalu pokazuje, że na przestrzeni minionych lat stwarzał on szanse wielu polskim artystom do zaprezentowania się przed odwiedzającymi nas dyrygentami i menagerami. Na to wydarzenie, między innymi dzięki wieloletniej współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza, przyjeżdżają międzynarodowi krytycy muzyczni oraz dyrektorzy innych ważnych cyklicznych produkcji muzycznych. Zapraszamy też wielkich dyrygentów, przygotowujemy spotkania z młodymi adeptami sztuki; organizujemy przesłuchania i kursy mistrzowskie. Często aranżujemy nowe projekty, rekomendujemy wspaniałym muzykom, którzy odwiedzają Warszawę podczas Festiwalu, by ci zgodzili się na udział w obsadach również mniej znanych szerokiej publiczności artystów. O randze Festiwalu decyduje jego obecność w Europejskim Stowarzyszeniu Festiwali oraz amerykańskim Międzynarodowym Stowarzyszeniu Festiwali i Produkcji Artystycznych. Zrzeszający ponad trzy tysiące instytucji kultury amerykański partner przyznał nam w 2010 roku nagrodę za „Wydarzenia Roku”…

Foto: Mat. Partnera

Od 2008 roku w ramach festiwalu odbywa się cykl Nieznane opery prezentujący zapomniany dorobek twórców tego gatunku.

Postanowiliśmy przybliżać słuchaczom nieznane i rzadko wykonywane opery. Cykl realizujemy od kilkunastu lat z Łukaszem Borowiczem i Orkiestrą Filharmonii Poznańskiej. Blisko współpracujemy tu również z Beatą Klatką, szefową Konkursu Moniuszkowskiego i z Teatrem Wielkim Operą Narodową.

To kolejny akcent edukacyjny Festiwalu.

Jeden z wielu. Ważnym elementem wydarzenia są też sympozja naukowe, które organizujemy we współpracy z Narodową Galerią Sztuki Zachęta, przygotowywane przez Akademię Muzyczną im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie. Do dyskusji zapraszane jest międzynarodowe grono wybitnych specjalistów od Beethovena. Badany jest wpływ mistrza z Bonn na konkretne idee, które zapisane są w temacie poszczególnych festiwali.

Mówiliśmy o idei łączenia sztuk. Organizatorzy Festiwalu współpracują również z artystami wizualnymi.

To prawda, od wielu lat staramy się, aby Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena kojarzył się nie tylko z muzyką klasyczną, ale też by był wydarzeniem interdyscyplinarnym. Służą temu m.in. kampanie reklamowe przygotowywane we współpracy z najwybitniejszymi, współczesnymi kreatorami sztuk wizualnych. To najważniejsi polscy artyści, ambasadorowie naszej sztuki na świecie. Autorami plakatów Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena byli m.in. Agata Bogacka, Wilhelm Sasnal, Marcin Maciejowski, Radek Szlaga, Tymek Borowski, Ewa Juszkiewicz czy Agata Kus. W ten sposób powstała Galeria Plakatu Wielkanocnego Festiwalu, której mam zaszczyt być kuratorem.

Ambitny program, wspaniali dyrygenci i muzycy zapraszani na koncerty, sympozja – wszystko to wiąże się z dużymi kosztami i wymaga wsparcia ze strony mecenasów kultury. Jak ta współpraca układa się w przypadku organizatorów Festiwalu?

Mamy zaszczyt pracować z wieloletnimi mecenasami i partnerami, w tym między innymi z marką LOTTO, należącą do Totalizatora Sportowego, który od blisko trzynastu lat jest naszym partnerem głównym. Współpraca układa się bardzo dobrze. Dzięki takim partnerom możemy realizować tak ambitny projekt od blisko trzech dekad. Oczywiście nieocenione wsparcie zapewnia nam Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego czy Urząd Miasta Stołecznego Warszawy. Warto przy tym zaznaczyć, że Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena, będące organizatorem Festiwalu, jest organizacją pozarządową. To jedyny w Polsce międzynarodowy festiwal, który jest tworzony przez samofinasującą się instytucję.