Do serca przytul drapieżnika

Dokumenty przyrodnicze coraz częściej przypominają thrillery. Kilka premierowych propozycji, które zobaczymy w tym tygodniu, udowadnia, że filmowcy zrobią wszystko, by zdobyć efektowne zdjęcia

Publikacja: 22.10.2009 17:30

Człowiek-wilk

Człowiek-wilk

Foto: PAT

Kamery telewizyjne mogą dotrzeć dziś niemal wszędzie. Ale niezwykłe, zapierające dech w piersiach widoki to już za mało. Producenci chcą dostarczać widzom więcej emocji. Na bohaterów kreują zapalonych zoologów, którzy broniąc dzikiej przyrody, często ryzykują własnym życiem.

[srodtytul]Wyjący z wilkami[/srodtytul]

Świetnym tego przykładem jest historia Shauna Ellisa z filmu „Człowiek-wilk”. Mężczyzna poświęcił swoją prywatność, rodzinę i dom, by zamieszkać z watahą drapieżników. Kilka lat temu zaopiekował się trójką wilczków, które odrzuciła matka. I może nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że Shaun postanowił zostać ich ojcem, wychowawcą i przywódcą. Nie tylko karmił wilczki, ale także uczył wyć, polować, rywalizować i ustalać hierarchię w stadzie. Po latach badań uważa, że rozumie język wilków. – To kombinacja warknięć i pomruków – mówi.

Jego determinacja budzi szacunek, ale i przerażenie. Spędza z wilkami niemal 24 godziny na dobę. Razem z nimi je i śpi. Zawsze zakłada to samo ubranie, by zwierzęta rozpoznały jego zapach. Ma za sobą lata spędzone w piechocie morskiej, ale i tak musi intensywnie ćwiczyć, by dotrzymać kroku wilkom i obronić pozycję samca alfa, którą zajmuje w stadzie. Gdy szczeniaki miały po trzy miesiące, karmił je ze swoich ust. Teraz, gdy wilki są dorosłe, jako przywódca ma prawo do najlepszych kąsków – zjada wątrobę, serce i nerki jelenia. – Kiedyś lubiłem rybę z frytkami, piłem piwo, od czasu do czasu kupowałem coś chińskiego – wspomina bez sentymentu. I dodaje, że nowy styl życia wzmocnił jego system odpornościowy. Nie musi korzystać z pomocy lekarzy. Gdy zrani się lub zadrapie – wilki wylizują mu rany.

Shaun ma nadzieję, że jego unikalne badania i wiedza zdobyta podczas bezpośrednich kontaktów z drapieżnikami pomogą zaprowadzić harmonię między ludźmi i wilkami. Wierzy, że oba gatunki mogą żyć obok siebie, nie czyniąc sobie nawzajem szkód.

Na razie żyje razem ze swoją watahą w parku dzikich zwierząt w miasteczku Combe Martin, położonym 330 kilometrów od Londynu. Ale jego największym marzeniem jest sprawdzenie, jak on i jego wilczy przyjaciele poradzą sobie w świecie dzikiej natury.

[srodtytul]Grizzly jedzą z ręki[/srodtytul]

Charlie Vandergaw, emerytowany nauczyciel z Alaski,bohater nowej serii Animal Planet „Obcy wśród niedźwiedzi”, nie zachowuje się jeszcze jak grizzly, ale wpuścił je pod swój dach. W sercu Alaski założył Niedźwiedzią Przystań, gdzie mimo zakazu władz karmi zwierzęta. Z natury nieufne i często atakujące ludzi grizzly w towarzystwie Charliego zmieniają się w potulne misie. Mężczyzna potrafi spać przytulony do nich, karmić je z ręki. – To piękne, spokojne stworzenia. Dzięki nim zacząłem się śmiać – mówi. Życie z niedźwiedziami to dla niego sposób na ucieczkę od świata ludzi. Ale historia pokazuje, że bliskie obcowanie ze światem dzikiej przyrody może także przynieść korzyść nauce.

Jane Goodall od ponad 40 lat obserwuje zwyczaje szympansów w Parku Narodowym Gombe w Tanzanii. Odkryła, że potrafią wykorzystywać narzędzia – wkładają patyki do gniazd termitów, by wyciągnąć z wnętrza owady. Wcześniej uważano, że używanie narzędzi jest cechą wyłącznie ludzką. – Nie ma wyraźnej granicy między nami i resztą królestwa zwierząt – mówi Goodall. Jej zdaniem szympansy podobnie jak my okazują emocje i nawiązują trwałe rodzinne więzi. W filmie „Prawie ludzie” badaczka powraca do Parku Narodowego Gombe, by odszukać młodą samicę Gaję. Szympansica niedawno straciła potomstwo i jest... w żałobie.

Można żyć obok niedźwiedzi, wilków, małp. Brazylijka Carolina Vargas, bohaterka serialu dokumentalnego „Sancho i jego opiekunka”, na przyjaciół wybrała wydry. Porzuciła pracę miejskiego weterynarza i przeprowadziła się do Pantanalu, w południowo-zachodniej Brazylii. Zaopiekowała się małą wydrą, którą znaleźli rybacy. Zastąpiła jej matkę i sprawiła, że wyrośnięte zwierzę wróciło do naturalnego środowiska. Więcej o zagrożonych gatunkach dowiedzieć się można z filmu „Tajemnicza ryba” i cyklu „Zwierzęta w niebezpieczeństwie”. W najbliższym odcinku będzie mowa o żyjących w Grecji szakalach, żmijach i żółwiach karetta.

Do mało znanych zwierząt dociera w swoim autorskim programie także znany dziennikarz Adam Wajrak (TVP 2, piątek, godz. 13.30, środa, godz. 18.30). W pierwszym odcinku tropił zwyczaje żyjących w Tatrach pluszczy – niewielkich ptaków, które zachowują się jak pingwiny. W tym tygodniu stanie oko w oko z żubrem.

[srodtytul]Ekolodzy na wojnie[/srodtytul]

Ale są też zapaleńcy, którzy pomoc zwierzętom traktują jak krucjatę. Bohaterowie serialu dokumentalnego „Wojna o wieloryby” bez ogródek mówią, że stawiają na szali własne życie, by ratować ogromne morskie ssaki. Kamera śledzi poczynania kilkudziesięciu ochotników, którzy pod dowództwem kapitana Paula Watsona wyruszają na morza Antarktydy. To członkowie ekologicznej organizacji Sea Shepherds. Chcą zapobiec krwawym połowom wielorybów dokonywanym przez japońskie kutry. Nie wierzą w skuteczność protestów. Wolą działać. Ich główną bronią są nietoksyczne bomby chemiczne wydzielające dotkliwy odór, którymi obrzucają statki łowców wielorybów. Mają do dyspozycji także kilka innych „gadżetów”, jak mały helikopter czy łodzie pontonowe. Ale ich główny środek transportu to przestarzały statek nienadający się do pływania po zamarzniętych morzach.

Przez to ekolodzy, zamiast walczyć o wieloryby, głównie zmagają się z niedoskonałością sprzętu, szalejącymi sztormami i górami lodowymi. Ale przecież – im bardziej dramatycznie, tym trudniej oderwać oczy od telewizora...

Człowiek-wilk | 14.00 | tvp 1 | PIĄTEK

Sancho i jego opiekunka | 14.25 | tvp 1 | PONIEDZIAŁEK

Obcy wśród niedźwiedzi | 20.00 | animal planet | czwartek

wojna o wieloryby | 21.00 | animal planet | piątek

Zwierzęta w niebezpieczeństwie | 11.25 | tvp 1 | CZWARTEK

Prawie ludzie | czwórka | 18.00 | sobota | 21.00 | PONIEDZIAŁEK

Kultura
Dzień Dziecka w Muzeum Gazowni Warszawskiej
Kultura
Kultura designu w dobie kryzysu klimatycznego
Kultura
Noc Muzeów 2025. W Krakowie już w piątek, w innych miastach tradycyjnie w sobotę
Kultura
„Nie pytaj o Polskę": wystawa o polskiej mentalności inspirowana polskimi szlagierami
Kultura
Złote Lwy i nagrody Biennale Architektury w Wenecji