Ciało, zmysłowość i kobiecość

Operacja „Szapocznikow" nabiera rozmachu. Jej celem jest korekta historii sztuki, znalezienie właściwego miejsca dla polskiej rzeźbiarki. O tym, że to miejsce jej się należy, nad Wisłą nie trzeba przekonywać, pozostaje wytłumaczyć to światu. Po Bazylei, Kassel, Brukseli prace Aliny Szapocznikow pokaże Nowojorskie Museum of Modern Art, jedno z najbardziej prestiżowych muzeów świata.

Aktualizacja: 29.09.2012 02:24 Publikacja: 29.09.2012 01:01

„Illuminated" Aliny Szapocznikow

„Illuminated" Aliny Szapocznikow

Foto: materiały prasowe

Artykuł z miesięcznika Sukces

Choć zmarła w wieku 47 lat, przetarła szlaki do tego, co się obecnie dzieje w sztuce światowej, działań określanych jako post-pop, była prekursorem wielu sław sztuki współczesnej m.in. Jeffa Koonsa" – napisał we wrześniu wpływowy „New York Magazine", uznając pokaz prac Pol-ki za jeden z najciekawszych tej jesieni w Wielkim Jabłku. Alina Szapocznikow (1926–1973) należy do najwybitniejszych polskich rzeźbiarek. Opierając się na osobistym doświadczeniu wieloletniej walki z nieuleczalną chorobą, stworzyła własny język form dla odzwierciedlenia przemian zachodzących w ludzkim ciele. We Francji, dokąd wyjechała w 1963 r., należała do grona rozpoznawalnych europejskich twórców, a pokazy jej prac organizowane były w prestiżowych instytucjach. Jednak od czasu jej przedwczesnej śmierci aż do 2004 r., kiedy to Kunsthalle w Bazylei zorganizowało uwzględniającą jej prace wystawę „Flesh at War with Enigma", o artystce słuch zaginął.

Dzisiejsza sztuka cierpi na nadmiar prac, za to tęskni za herosami, a Szapocznikow jest idealnym materiałem na mit. W jej życiu i sztuce jest ciało, zmysłowość i kobiecość uwikłane w śmierć, chorobę i traumę. Jest najbardziej prywatny wymiar sztuki, który przekłada się na opowieść zrozumiałą pod każdą szerokością geograficzną. To spełniona twórczość niespełnionej artystki. To niespełnienie nie musi jednak trwać wiecznie: historia sztuki Szapocznikow na naszych oczach doczekała się happy endu. Jej prace do swoich kolekcji kupiło Museum of Modern Art, londyńskie Tate Modern w paryskie Centre Pompidou. Wystarczy?

Takiego słowa nie zna Radosław Szlaga. „Namalować wszystko!". Oto nienasycona ambicja, która napędza twórczość wykształconego w Poznaniu, a mieszkającego w Warszawie malarza, rysownika, autora książek artystycznych i instalacji. Jego sztuka jest kalejdoskopem fragmentów, które układają się w panoramę świata w chaosie. Współzałożyciel poznańskiej grupy artystycznej PENERSTWO balansuje między potrzebą szukania w zamęcie współczesności jakiegoś porządku a anarchicznym instynktem wzmacniania chaosu – pokusą pogrążania się w nim do końca. W jego pracach barokowa bujność obrazowania walczy z prymitywizmem i agresywną ekspresją. Co zwycięży – proszę przekonać się osobiście w warszawskim CSW.

Transfer z Krakowa do Warszawy przeprowadza z kolei Krystian Lupa. W 1985 r. w Starym Teatrze zrealizował spektakl "Miasto Snu" na podstawie powieści „Po tamtej stronie" Alfreda Kubina. Po 27 latach wraca do projektu w Warszawie. Kubinowskie Miasto Snu w spektaklu pełni rolę papierka lakmusowego do zbadania współczesności: schorzeń wspólnotowego myślenia, eklektyzmu nowego świata, krytycznego potencjału utopii. Na skutek postępującej mutacji w Perle nie ma już jednego bohatera – jest grupa, nie ma jednego małżeństwa, jest kilka par, kilka snów, kilka miast. Nic dziwnego, takie czasy, spektakl powstaje w koprodukcji z Théatre de la Ville w Paryżu, we współpracy z Teatrem Dramatycznym i TR Warszawa.

Kłopoty z ustaleniem daty i miejsca premiery ma też chyba Krystyna Janda. Mistrzyni monologu przygotowuje spektakl według autobiografii Danuty Wałęsy „Marzenia i tajemnice". 12 października w Teatrze Polonia odbędzie się premiera spektaklu „Danuta W." w reż. Janusza Zaorskiego. Ale sztukę będą mogli zobaczyć dzień wcześniej widzowie gdańskiego teatru Wybrzeże. – Ten spektakl i ta rola, z legendarnym przywódcą „Solidarności" i prezydentem Polski w tle, to jedno z największych moich wyzwań życiowych, nie tylko zawodowych, ale także ludzkich i obywatelskich. Trzeba historię Polski opowiedzieć od strony kobiet – deklaruje aktorka. Prawda.

Alina Szapocznikow

Sculpture Undone, 1955–1972 7 października 2012 r. – 28 stycznia 2013 r., The Museum of Modern Art, Nowy Jork

Kultura
Łazienki Królewskie w Warszawie: długa majówka
Kultura
Perły architektury przejdą modernizację
Kultura
Afera STOART: czy Ministerstwo Kultury zablokowało skierowanie sprawy do CBA?
Kultura
Cannes 2025. W izraelskim bombardowaniu zginęła bohaterka filmu o Gazie
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Kultura
„Drogi do Jerozolimy”. Wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne