Beatles, jakiego nie znamy

„The Apple Years 1968–1975" jest pierwszym zbiorowym wydaniem wczesnych sześciu solowych albumów nagranych przez Harrisona pod koniec działalności The Beatles oraz po rozpadzie grupy. W Polsce płyty można kupować pojedyńczo.

– Minęło 13 lat od śmierci mojego taty – powiedział Dhani Harrison, syn. – Warto, by jego muzyka miała okazję przemówić na nowo.

George miał 13 lat, gdy McCartney i Lennon zaprosili go do zespołu The Quarrymen. Musiał żyć z kompleksem „tego trzeciego", najmłodszego w grupie, „cichego Beatlesa". O „Something", wspaniałej balladzie, którą napisał, Frank Sinatra powiedział, że to najpiękniejszy przebój Lennona i McCartneya.

Smutna anegdota obrazuje paradoksy życia w cieniu wielkich kolegów. Z trudem godził się z tym, że na kolejnych płytach zespół wykonywał zaledwie jeden–dwa jego utwory. A przecież grając w 1965 roku na indyjskim instrumencie sitar kompozycję „Norwegian Wood" – zainspirował wielu muzyków do czerpania z kultury Wschodu. Za nim medytacji uczył się cały hipisowski świat.

Z tym większą starannością przygotował pierwszy album po rozpadzie The Beatles. „All Things Must Pass" z 1970 roku to jego opus magnum. Wywołało zazdrość Paula i Johna. Także z dzisiejszej perspektywy jest najlepszym albumem wśród nagrań, jakie eks-Beatlesi stworzyli tuż po rozpadzie zespołu.

Oto okazało się, że Harrison miał gotową muzykę na trzy płyty. Ukazały się zapakowane w specjalny box. Gitarzysta zgromadził gwiazdy obecne i przyszłe. Towarzyszyli mu Eric Clapton, Ringo Starr i młody Phil Collins. Producentem był charyzmatyczny Phil Spector. Płyta zapisała się w pamięci fanów przebojami „My Sweet Lord", „What Is Life", „Wah-Wah" i „Isn't It A Pity". Album kupiło sześć milionów fanów.

Autorytet, jaki zyskał dzięki sukcesowi „All Things Must Pass", sprawił, że Harrison stał się organizatorem pierwszego charytatywnego koncertu w historii rocka. Celem była zbiórka pieniędzy na rzecz ofiar wojny w Bangladeszu. Projekt zakończył się finansową katastrofą, czemu Harrison dał wyraz na płycie „Living in the Material World" piosenką „The Day The World Gets 'Round". Album stał się manifestem hinduskich wartości, m.in. na cześć Kriszny, w piosence „The Lord Loves The One (That Loves The Lord)".

George odniósł się też ironicznie w „Sue Me, Sue You Blues" do procesu sądowego wszczętego przez Paula McCartneya o podział tantiem za nagrania The Beatles.

Album „Dark Horse" stał się zapisem kryzysu wiary, pogłębiającego się na tle rozwodu z Patti Boyd – po koszmarze miłosnego trójkąta, w który zaangażowany był najbliższy przyjaciel George'a – Eric Clapton. Ostatecznie Patti, opiewana wcześniej jako Layla, wybrała życie u boku Erica.

Dla fanów największym zaskoczeniem będą albumy najmniej znane, nagrane jeszcze w czasie, gdy George grał w The Beatles. To „Wonderwall Music" z 1968 r., z klasyczną hinduską muzyką raga, wykonywaną na sitar, czego uczył Anglika Ravi Shankar, ojciec Norah Jones. Płyta zawiera nagrania towarzyszące dokumentowi o muzycznym Londynie połowy lat 60., znanym głównie dzięki nagości aktorki Jane Birkin. Z kolei „Electronic Sounds" przynosi utwory zarejestrowane z wykorzystaniem wczesnego modelu syntezatora Moog.

– Mogę śmiało powiedzieć, że każdy nagrany później album z muzyką syntezatorową ma swoje korzenie w tym, co zrobił tata – powiedział Dhani.

Kolekcję zamykają „Dark Horse" i „Extra Texture (Read All About It)". Na tej drugiej płycie godna polecenia jest bożonarodzeniowa piosenka „Ding Dong, Ding Dong". Była odpowiedzią George'a na zainspirowane atmosferą świąt songi McCartneya: „Wonderful Christmastime" i Lennona: „Happy Xmas (War Is Over)".

George najpełniej wyraził się w autobiografii „I Me Mine". – Jestem prostym człowiekiem – napisał. – Muzyczny biznes mnie nie wciąga, ponieważ mam mentalność ogrodnika. Uwielbiam sadzić kwiaty i patrzeć, jak rosną. Wolę to od wychodzenia do klubu i głośnych imprez.

Dlatego od 1975 roku praktycznie nie występował.  – W czasach The Beatles byłem za tym, żebyśmy skończyli koncertować, ponieważ rozpętało się wokół nas szaleństwo, a ja zacząłem odczuwać niepokój – mówił w jednym wywiadów. – Historia uczy, że jeżeli ktoś staje się zbyt szybko wielki, szybko może stać się coś złego.

Z perspektywy lat te słowa można odczytać jako przeczucie zamachu na Lennona, ale i napadu na George'a, gdy włamywacz wdarł się do jego rezydencji w 1999 roku i zadał muzykowi dziesięć ciosów.

Pałac kupił w 1970 roku i doprowadził do świetności 120 pokoi. Zbudował studio nagraniowe, gdzie lubił muzykować z Davidem Gilmourem i Eltonem Johnem.

Szczęście w życiu prywatnym znalazł u boku Olivii Arias, którą poślubił w 1978 roku. Zaangażował się w przemysł filmowy, założył HandMade Films i pomagał sfinansować produkcję „Żywota Briana" Monty Pythona. W latach 1988–1990 współtworzył Traveling Wilburys – supergrupę, w skład której wchodził również Bob Dylan, Roy Orbison, Tom Petty i Jeff Lynne.