Skrzynki na wino

[link=http://klubwinarzeczpospolitej.pl/]Wino[/link] podane w dobrym kieliszku smakuje lepiej. A w dobrym budynku? Właściciele słynnych winnic przekonują‚ że tak, i coraz częściej zatrudniają architektoniczne sławy. Przed dwoma miesiącami otwarto nową winnicę La Rocca, którą zaprojektował Renzo Piano. Jest w niej amfiteatr na 2500 miejsc‚ w którym zamiast widzów leżakują dębowe beczki. Wino dojrzewa w widowiskowej scenerii.

[b]Fabryka koloru koralowego[/b]

Piwnicę w Rocca di Frassinello‚ ukrytą w jednym ze wzniesień Maremmy‚ pagórkowatego regionu na północy Włoch‚ od klasycznego amfiteatru różni kształt - zbudowano ją na planie kwadratu. Jej 50 mkw. to serce nowej winnicy - tu właściciele urządzili uroczystą kolację dla 600 gości inaugurującą otwarcie budynku. Pierwsze butelki Rocca di Frassinello zobaczyły światło dzienne cztery lata temu. W przedsięwzięcie zaangażowany jest m.in. baron Eric de Rothschild‚ właściciel Chateau Lafite (wina z Chateau Lafite reklamowano kiedyś Ludwikowi XV jako "sekret wiecznej młodości"). Dach piwnicy w Rocca di Frassinello tworzy obszerna bladoceglasta piazza. Tu Renzo Piano postawił niemal całkowicie szklany pawilon, kontrastując go równoległościanem koloru koralowego przypominającym fabryczny komin. To wieża‚ która pozwala kontrolować temperaturę i wilgotność powietrza. Od strony pól otaczających winnice widać tylko ją i jej horyzontalną przeciwwagę -podłużną niską ścianę budynku. Dwie najprostsze geometryczne formy utrzymane w zdecydowanej‚ jednolitej kolorystyce.

[b]Wakacje z winem i architekturą [/b]

[link=http://klubwinarzeczpospolitej.pl/index.php/site/article/page/Podroze_z_winem,8,71.html]Zwiedzanie winnic[/link] to nowa forma ekskluzywnej turystyki, która rozwija się znakomicie. Przygody wędrownych enologów‚ znawców i miłośników wina trafiły nawet na ekrany kin. A charakterystyczny budynek to dodatkowy magnes. Jedną z pierwszych designerskich winnic‚ Dominus Winery z Napa Valley w Kalifornii‚ zamówił Christian Moueix‚ legenda w winiarskiej branży. Jacques Herzog i Pierre de Meuron zaprojektowali dla niego zwykły prostopadłościan z niezwykłą fasadą. Tworzą ją druciane klatki wypełnione połupanymi skałami bazaltu -budulca charakterystycznego dla regionu - w różnej wielkości i odcieniu. Klatki izolują termicznie budynek. W zależności od funkcji pomieszczeń‚ które się za nimi znajdują‚ zmienia się gęstość ułożonych kamieni. W niektórych miejscach przez przerwy między kamieniami przenika światło. To‚ co szorstkie i kanciaste, staje się ażurowe i delikatne. Winnica intryguje detalem ukrytym w najprostszej‚ pudełkowej formie.

[b]Rocznik 1929 [/b]

Christian Moueix zatrudnił szwajcarskich architektów w drugiej połowie lat 90.‚ dopiero gdy zaczynali realizację swojego najbardziej znanego projektu - rozbudowę Tate Gallery w Londynie‚ a od nagrody Pritzkera‚ tzw. architektonicznego Nobla‚ dzieliło ich kilka lat. Dziś budynek musi się stać ikoną, jeszcze zanim powstanie‚ dlatego największym powodzeniem cieszą się architekci‚ za którymi idzie potężny medialny rozgłos. By niektórych skusić do zaprojektowania wyrazistego budynku‚ trzeba czegoś więcej niż astronomicznych sum. Vinos Herederos del Marques de Riscal‚ znakomita bodega w baskijskim El Ciego‚ znana jest z tego‚ że przechowuje [link=http://klubwinarzeczpospolitej.pl/]butelki[/link] ze wszystkich roczników od początku swojego istnienia‚ tj. od połowy XIX wieku. Jedną‚ czerwone wino Rioja z 1929 roku‚ sprezentowała architektowi Frankowi Gehry'emu (ten sam rocznik), by w ten sposób nakłonić go do zaprojektowania dla Riscal hotelu. Otwarty w ubiegłym roku‚ składa się z pokrytych piaskowcem prostopadłościanów zasłoniętych wielkimi tytanowymi wstęgami w kolorze srebra‚ złota i różu. Fantazyjny zawijas jest jak duża broszka‚ którą przypięto do budynku‚ osłania przed słońcem‚ ale nie przekłada się na kształt przestrzeni wewnątrz. Kontrastuje z zabudową małego El Ciego datującą się jeszcze od średniowiecza. Gehry projektuje już swój następny zawijas‚ Hall Winery‚ w kalifornijskiej Napa Valley (tym razem bez ulubionego tytanu). Budynek ma kosztować ponad 100 mln dolarów. Dla porównania - ok. 35 mln dolarów będzie kosztować bodega Faustino‚ trójramienna gwiazda projektu pracowni Normana Fostera 150 km od Madrytu‚ której budowa zakończy się wiosną 2008. Ato i tak wysoka cena‚ gdy spojrzeć na "zaledwie"5 milionów dolarów budżetu Dominus Winery sprzed dziesięciu lat.

[b]"Skromne" chateau [/b]

Na architektoniczne ikony narzekają kuratorzy muzealnych wystaw‚ bo "zamaszyste" budynki odwracają uwagę od pokazywanej w nich sztuki. Z winem bywa chyba podobnie‚ powstają więc również "skromne" chateau. Taka jest nowa Rocca di Frassinello‚ kilka modernistycznych winnic można znaleźć w Austrii - Erwin Sabathi Winery w Leutschach z 2004 r., winnicę Freda Loimera w Langenlois z 2000 r.

Szare pudełko z daleka przypomina Loisium‚ centrum wina w Langenlois projektu amerykańskiego architekta Stevena Holla, zrealizowane w 2003 roku. Ale tu prostota okazuje się trochę zwodnicza. Panele z matowego aluminium pokrywające Loisium nierówno odbijają światło. Fasada jest poprzerywana abstrakcyjnym wzorem inspirowanym geometrią pól winorośli otaczających centrum. Budynek, jak wino‚ oddaje coś ziemi‚ na której wyrósł.

Na ciekawe architektonicznie winnice w Polsce trzeba będzie jeszcze poczekać. Baronowa Philippine de Rothschild‚ właścicielka słynnego Chateau Mouton Rothschild‚ zwykła ponoć mawiać: "Wytwarzanie wina to prosta rzecz... tylko pierwszych 200 lat jest trudnych". Z architekturą jest, niestety, podobnie.