Żart, eksperyment, refleksja, czyli esencja kina

Współczesne filmy polskich animatorów kontynuują także tradycję rodzimej animacji z jej złotego okresu w latach 60. Pod pozorem zwykłej historii przemycają egzystencjalną refleksję.

Znakomicie widać to w „Drzazdze” Wojciecha Wawszczyka – 16-minutowej opowieści o nieszczęśliwie zakochanej ławeczce. Film pięknie łączy komputerową technikę z tradycyjną techniką malarską.

Jednocześnie te fabuły do niczego nas nie zmuszają – pozostawiają pełną swobodę interpretacji.

W lalkowym „Ichthys” Marka Skrobeckiego obserwujemy mężczyznę, który w restauracji zamówił rybę. W zależności od tego, jak odczytamy tytuł, dostrzeżemy w tej animacji dwie historie. Jeśli potraktujemy „Ichthys” jako wyraz z greki oznaczający właśnie rybę, wtedy opowieść Skrobeckiego będzie dowcipną anegdotą o facecie czekającym na posiłek. Natomiast jeżeli rozszyfrujemy tytuł jako słynny akrostych, którego litery tworzą inicjały „Jesous Christos Theou Yios Soter” (Jezus Chrystus, Syn Boga, Zbawiciel), to okaże się, że oglądamy przypowieść o wierze.

Podobnie jest z twórczością Tomka Bagińskiego („Katedra”, „Sztuka spadania”) i Grzegorza Jonkajtysa („Arka”). Na pierwszy rzut oka każdy z ich obrazów to tylko olśniewające komputerowymi efektami science fiction. Jednak ten zabieg ma głębszy sens. Niemal epicka, a zarazem nowoczesna forma nadaje fabule uniwersalny wymiar. Dzięki temu filmy Bagińskiego i Jonkajtysa stają się intrygującymi opowieściami o człowieczeństwie.

By dowiedzieć się czegoś ważnego o nas samych lub spróbować inteligentnej rozrywki, przestańmy uważać polską animację dla dorosłych za artystyczne getto. To jest kino z prawdziwego zdarzenia!