Od wschodu do zachodu światła

Firma Philips proponuje Dynamic Lighting‚ system oświetlenia‚ który pozwala zmieniać temperaturę barwową światła.

Pomysł opiera się na obserwacji‚ znanej każdemu‚ że naturalne światło, czyli światło białe, stale się zmienia. Może mieć różny kolor i różną temperaturę‚ zwaną temperatura barwową‚ od ciepłej po chłodną. Mierzy się ją w skali Kelvina. O wschodzie słońca wynosi około 4000 K, a światło ma czerwone zabarwienie‚ w południe już 6000‚ a o zachodzie 2000. W słoneczny letni dzień dochodzi do 20000 K i ma bladoniebieski odcień.

Temperaturę barwową potocznie określamy jako: ciepłą‚ neutralną‚ chłodną‚ dzienną‚ dzienną chłodną. Tak też określają temperaturę barw producenci źródeł światła. Jednak te określenia są dość umowne. Ta sama wartość temperatury barwowej może być odbierana jako barwa lekko ciepła‚ jako barwa neutralna lub jako barwa lekko chłodna.

Mimo braku precyzji nie ma wątpliwości‚ że kolor światła jest dla nas bardzo ważny. Kiedy w Kalifornii rozważano wprowadzenie w życie zakazu stosowania tradycyjnych żarówek, mieszkańcy najczęściej obawiali się, czy energooszczędne świetlówki nie zamienią domu w miejsce tak przytulne jak stacja benzynowa. Inaczej mówiąc‚ bali się czy światło nie będzie za zimne. O to samo pytają klienci w Polsce.

Nie ma się czemu dziwić. Najbardziej lubiane ciepłe białe światło (3000 K) ułatwia relaks i wzmacnia dobre samopoczucie‚ chłodniejsze (5600 K) – pobudza do aktywności. Kupując żarówki do domu, najwyraźniej myślimy przede wszystkim o odpoczynku.

System Dynamic Lighting Philipsa przeznaczony jest przede wszystkim do miejsc pracy: do biur‚ fabryk‚ szpitali‚ szkół‚ centrów monitoringu. Można go zaprogramować dla każdego stanowiska pracy lub dla każdego pomieszczenia oddzielnie. Możliwości jest wiele. Ma stymulować aktywność pracowników i budować optymalne samopoczucie.

Czyżby w przyszłości zamiast małej czarnej będziemy sięgnąć po pilota i podkręcać oświetlenie‚ tak jak zmieniamy dziś ustawienia klimatyzacji czy regulujemy nagłośnienie? Czy nasz organizm faktycznie da się oszukać?

Może to wyglądać tak: godzina 8 rano – chłodne światło pobudza rozpoczynających pracę do działania‚ 12 – pora lunchu‚ krótki odpoczynek‚ żeby naładować baterie, a więc więcej sprzyjającego regeneracji ciepłego światła. O 14 – senność‚ która zwykle pojawia się po lunchu, przegoni mocniejsze‚ chłodne światło. Podkręcimy jeszcze trochę i ochłodzimy po 16. Koncentrację trzeba utrzymać do momentu wyjścia z pracy do domu.

Na tej samej zasadzie opiera się system znanego włoskiego producenta lamp‚ firmy Artemide. My White Light – to propozycja również do wnętrz mieszkalnych. W domu często jedno pomieszczenie pełni różne funkcje: pracujemy przy komputerze‚ słuchamy muzyki‚ czytamy – w każdej sytuacji możemy zastosować światło o innym kolorze‚ temperaturze i natężeniu (intensywności). My White Light – od 2500 K do 20 000‚ od barwy wschodu słońca po samo południe. Projektując te barwy, wzorowano się na naturalnym świetle rejonu Morza Śródziemnego. Okazuje się, że nie tylko dieta śródziemnomorska jest dla nas korzystna. Również światło, które można zsynchronizować z naszym biologicznym zegarem. Może być ratunkiem dla tych‚ którzy cały dzień spędzają w pomieszczeniach z ograniczonym dostępem światła naturalnego.

To przywołanie tęsknoty za rzeczywistą naturą, za utraconym rytmem życia będzie wykorzystywane w miejscach pracy, by mobilizować wydajność pracownika. W sztucznym świecie technologii, w którym żyjemy, jesteśmy coraz bardziej oderwani od natury. Okazuje się jednak, że tak jesteśmy od niej zależni, że gdy nam brakuje jej światła, musimy je naśladować, by poczuć się lepiej. Jedyne pocieszające w tym technologicznym raju, że znów starożytna natura okazała się wzorem mądrości.

Na wszystkich zdjęciach lampaTrifluo z kolekcji My White Light, projekt Franco Raggi, producent Artemide