Reklama

Na ratunek poznańskiej secesji

Oglądanie kamienic z okresu belle epoque to chodzenie po ulicy jak po galerii sztuki. Mało kto pamięta o secesyjnym szlaku Poznania. Nowy album prezentujący perły architektury sprzed ponad 100 lat może być świetnym przewodnikiem

Aktualizacja: 10.02.2009 16:01 Publikacja: 10.02.2009 00:12

Jan Skuratowicz Magdalena Adamczewska Piotr Walichnowski Secesja w Poznaniu Wydawnictwo Miejskie‚ Po

Jan Skuratowicz Magdalena Adamczewska Piotr Walichnowski Secesja w Poznaniu Wydawnictwo Miejskie‚ Poznań 2008

Foto: Rzeczpospolita

Secesja modna była w całej Europie – w Wiedniu‚ Paryżu‚ Brukseli. Nosiła rozmaite nazwy. Także art nouveau i Jugendstill. Zależnie od kraju i miasta miała odmienne warianty. A równocześnie łączyło je wiele cech wspólnych. Twórcy secesyjnej architektury wszędzie byli rozmiłowani w dekoracyjnej ornamentyce pełnej giętkich linii i motywów roślinnych, omdlewających nimf z długimi włosami.

Fasady domów powszechnie zdobili stylizowanymi kwiatami i liśćmi. Secesja jest dumą wielu miast. Domy Victora Horty w Brukseli zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

[srodtytul]Hełmy, wieżyczki, pawie[/srodtytul]

Poznańska secesja pozostaje pod silnym wpływem berlińskiej‚ co podkreślają charakterystyczne wieżyczki i hełmy często wieńczące kamienice z przełomu XIX i XX wieku. Elewacje dekorują typowe secesyjne ornamenty: kwiaty maku‚ liście kasztanowców‚ łodygi akantu‚ drzewa życia‚ stylizowane pawie i inne ptaki‚ jaszczurki‚ baśniowe smoki‚ rzeźbione maski i symboliczne postacie, wszechobecne w sztukateriach‚ ale także w stolarce drzwi i okien oraz metalowych elementach balkonów lub ogrodzeń.

W Poznaniu jest kilkadziesiąt secesyjnych kamienic. Najwięcej na Jeżycach (m.in. przy ul. Roosevelta‚ Dąbrowskiego‚ Słowackiego‚ Mickiewicza)‚ Łazarzu (zwłaszcza ul. Matejki‚ ale też Chełmońskiego‚ Wyspiańskiego‚ Małeckiego)‚ Wildzie.

Reklama
Reklama

[srodtytul]Resztki świetności[/srodtytul]

Kiedy jestem w Poznaniu‚ lubię spacerować w poszukiwaniu śladów tej epoki. To przygoda‚ zaskakująca wciąż nowymi odkryciami. Niektóre z kamienic są odnowione. Niestety‚ znaczna część poznańskiej secesji ginie w oczach. Serce ściska‚ kiedy się patrzy na niknącą sztukaterię potężnej kamienicy przy Mickiewicza 30 (projekt architektoniczny Paula Lindera i Karla Roskama współpracujących z wybitnym sztukatorem Arturem Wagnerem). Jeszcze chwila‚ a ekspresyjne maski całkiem odpadną. Tak jak to już się stało z dekoracjami Jana Raczyborskiego przy Mostowej 24‚ które fotograficy albumu zdążyli w ostatnim momencie utrwalić.

[srodtytul]Anteną w rzeźbienia[/srodtytul]

Powszechną praktyką jest montowanie anten satelitarnych wprost na secesyjnych fasadach, np. tych wyrastających z elewacji kamienicy przy Dąbrowskiego 35 – 37. Nie sposób pojąć‚ jak mogły się znaleźć na pięknej elewacji z czerwonej cegły z harmonią półabstrakcyjnych miękkich linii okalających okna i szczyt budynku. Z kolei niezwykłe kamienice przy Roosevelta upstrzone są szyldami i reklamami od Sasa do Lasa‚ nie mówiąc o żenujących graffiti.

Trzeba walczyć o te zabytki póki czas. Gdy byłam w Nancy uważanym za francuską stolicę secesji‚ przewodnicy mieli w programie turystyczne wycieczki szlakiem art nouveau. A taksówkarze chwalili się skoroszytami z własnoręcznie skatalogowanymi zabytkami secesji i art déco. Nie mówiąc o tym‚ że każdy w biurze turystycznym miasta mógł dostać mapkę z obiektami secesyjnymi.

Dlaczego nie miałoby tak być w Poznaniu?

Secesja modna była w całej Europie – w Wiedniu‚ Paryżu‚ Brukseli. Nosiła rozmaite nazwy. Także art nouveau i Jugendstill. Zależnie od kraju i miasta miała odmienne warianty. A równocześnie łączyło je wiele cech wspólnych. Twórcy secesyjnej architektury wszędzie byli rozmiłowani w dekoracyjnej ornamentyce pełnej giętkich linii i motywów roślinnych, omdlewających nimf z długimi włosami.

Fasady domów powszechnie zdobili stylizowanymi kwiatami i liśćmi. Secesja jest dumą wielu miast. Domy Victora Horty w Brukseli zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Reklama
Kultura
1 procent od smartfona dla twórców, wykonawców i producentów
Patronat Rzeczpospolitej
„Biały Kruk” – trwa nabór do konkursu dla dziennikarzy mediów lokalnych
Kultura
Unikatowa kolekcja oraz sposoby jej widzenia
Patronat Rzeczpospolitej
Trwa nabór do konkursu Dobry Wzór 2025
Kultura
Żywioły Billa Violi na niezwykłej wystawie w Toruniu
Materiał Promocyjny
Nie tylko okna. VELUX Polska inwestuje w ludzi, wspólnotę i przyszłość
Reklama
Reklama