Z pajączkami do lekarza

Jeszcze kilkanaście lat temu żylaki kojarzyły się głównie z ludźmi starszymi, cierpiącymi na różne dolegliwości.

– Dziś świadomość społeczna na temat chorób żył zdecydowanie jest większa. Młodzi, aktywni zawodowo, wykształceni ludzie wiedzą już, że żylaki to choroba, która atakuje także w młodym wieku. Zwracają na nią uwagę, bo w pierwszej kolejności przynosi widoczne defekty kosmetyczne – wyjaśnia doc. Zbigniew Gałązka, chirurg naczyniowy z Lux Medu.

Jak pokazują statystyki medyczne, operacje żylaków są dziś najczęściej wykonywanymi zabiegami na oddziałach chirurgicznych w Polsce.

W Wielkiej Brytanii lub w Niemczech walka z chorobami żylnymi pochłania kilka miliardów euro rocznie. Jak udowodniono, w wyniku chorób układów żylnych co roku mieszkańcy państw rozwiniętych opuszczają miliony dni pracy. O skali zjawiska świadczą także ogromne środki, jakie inwestują w reklamę producenci preparatów łagodzących dolegliwości związane z żylakami.

– Na pojawienie się żylaków są szczególnie wyczulone młode, aktywne kobiety. Pracują, dbają o siebie i jak najdłużej chcą dobrze wyglądać. Nie chcą mieć zeszpeconych nóg – mówi doc. Zbigniew Gałązka.

[srodtytul]Brak aktywności[/srodtytul]

Nie dbamy jednak o profilaktykę, a wielu cierpiących na tę chorobę najchętniej stosowałoby wyłącznie środki farmakologiczne.

– Tymczasem w czołówce czynników ryzyka występowania żylaków znajdują się nadwaga i brak aktywności fizycznej. Na przewlekłą niewydolność żylną skazuje zatem styl życia większości moich pacjentów – podkreśla doc. Zbigniew Gałązka.

Znacząca część ludzi cierpiących na żylaki to osoby czynne zawodowo, pracujące po 12 godzin przed komputerem w pozycji siedzącej, po pracy zaś spędzające kilka godzin dnia na jedzeniu i oglądaniu telewizji. – Nadwaga i żylaki to choroby bogacącego się społeczeństwa. Osoby, które do mnie przychodzą, bardzo często chcą ode mnie tylko receptę. Są w szoku, kiedy zalecam zmianę diety, uprawianie sportu i przerwy w pracy – wyjaśnia specjalista z Lux Medu.

Wielu chirurgów potwierdza, że młodzi, dwudziesto, -trzydziestoletni pacjenci, którzy chcą się pozbyć szpecących żylaków, nie zdają sobie sprawy, że niebieskie żyłki, a nawet tzw. pajączki pojawiające się na skórze to wstęp do przewlekłej niewydolności żylnej. Bagatelizowanie problemu jest dość powszechne także u kobiet w ciąży, które szczególnie narażone są na pojawienie się nieodwracalnych zmian. Zdaniem chirurgów naczyniowych ciężarne profilaktycznie powinny nosić rajstopy lub pończochy uciskowe, a nawet w nich rodzić. Odpowiedni ucisk jest bowiem w stanie zapobiec powstawaniu rozszerzeń żylnych i kolejnym zmianom.

[srodtytul]Czynniki ryzyka[/srodtytul]

– Mimo że medycyna dobrze zna już tzw. czynniki ryzyka, które mogą wywoływać przewlekłą niewydolność żylną, powstanie żylaków jest problemem bardzo indywidualnym – mówi doc. Zbigniew Gałązka. Nie ma bowiem jednej teorii na temat tego, kiedy rozwinie się choroba żylna. Na pojawienie się żylaków narażone są nie tylko osoby otyłe i prowadzące siedzący tryb życia, ale też te, u których choroba występuje genetycznie.

– Niewiele kobiet zdaje sobie także sprawę, że ryzyko wystąpienia poszerzeń żylnych następuje wskutek przyjmowania tabletek hormonalnych – podkreśla chirurg.

Na czarnej liście znajdują się także: zbyt wysokie obcasy, palenie tytoniu, przegrzewanie organizmu podczas wizyt w saunie lub solarium.

Wokół tej choroby narosło wiele mitów. Często chorzy bagatelizują pojawiające się wokół kostek tzw. pajączki, tymczasem to teleangiektazje – pierwsze stadium przewlekłej niewydolności żylnej. Zdaniem doc. Zbigniewa Gałązki sieć popękanych naczyń krwionośnych to pierwszy znak, że czas się udać do specjalisty – chirurga naczyniowego, a nie kosmetyczki. Tylko lekarz właściwie oceni stan zaawansowania schorzenia, zaproponuje odpowiednią profilaktykę i być może zaleci kompresjoterapię, czyli przepisze na receptę pończochy lub rajstopy lecznicze. Największy ucisk lecznicze rajstopy wywierają w okolicy kostki, im wyżej; tym są luźniejsze.

[srodtytul]Od pończochy do skalpela[/srodtytul]

Dobór odpowiedniej profilaktyki i metody leczenia żylaków jest ściśle związany ze stanem zaawansowania choroby. Jak wyjaśnia doc. Gałązka, przewlekłe zapalenie żylne określane jest w sześciu stadiach rozwoju. Pierwszym są właśnie owe pajączki. Przy braku przeciwwskazań na tym etapie bardzo skuteczne bywa zamykanie poszerzonych naczyń krwionośnych laserem. Na drugim etapie zaawansowania choroby – czyli wówczas, gdy występują żyły siatkowate i niewielkie pojedyncze żylaki – stosuje się skleroterapię. Zabieg polega na wprowadzeniu do żylaka środka wywołującego miejscowy stan zapalny żyły i jej zarośnięcie. Skuteczny jest także kriostripping, polegający na zamrożeniu, a następnie usunięciu uszkodzonego fragmentu żyły.