Katarzyna Hall: Ks. Jankowski jest dla mnie jak rodzina

RZ: Czy jako wiceprezydent Gdańska do spraw społecznych i edukacji zrobiła pani wszystko, by nie doszło do samobójstwa Ani dręczonej przez kolegów z klasy?

Katarzyna Hall: Wiceprezydentem stałam się niedługo przed tym tragicznym wydarzeniem. Zanim ono nastąpiło, planowaliśmy warsztaty dla dyrektorów szkół. Miały im pomóc, w postępowaniu w sytuacjach kryzysowych. Od początku pracy na stanowisku wiceprezydenta miałam świadomość, że taka pomoc szkołom jest potrzebna. Tak się stało, że warsztaty odbyły się już po tym tragicznym zdarzeniu.

Ksiądz Jankowski jest dla mnie trochę jak rodzina. Cenię go jako osobę umiejącą pomóc

Pytam o pani poczucie spełnionego obowiązku.

Mam poczucie, że pracowałam tak, aby każdy z trudnych przypadków był w centrum uwagi szkoły i placówek psychologicznych. Pracowałam nad stworzeniem systemu działań: jeśli szkoła ma problem z uczniem, którego zachowanie wykracza poza standard, to powinni się tym zająć specjaliści, którzy ją wspierają. Miejmy jednak świadomość, że z przyczyn politycznych został nagłośniony jeden tragiczny przypadek samobójstwa uczennicy. Trzeba sięgnąć do statystyk, takich samobójstw nastolatków było więcej. Każde z nich było ciosem dla rodziny, rówieśników. Każde wymagało wyciągnięcia wniosków.

Ma pani świadomość politycznej odpowiedzialności, jaka spoczywa na ministrze edukacji, gdy dochodzi do takiej tragedii?

W mojej ocenie odpowiedzialność za bezpieczeństwo uczniów, za klimat szkoły biorą nauczyciele, bo to oni są z uczniami każdego dnia. Jestem pewna, że zachowałabym się skrajnie odmiennie od poprzednika, którego miałam okazję obserwować w działaniu w Gdańsku [Roman Giertych w Gimnazjum nr 2 ogłosił program „Zero tolerancji” – red.].

Jak?

Ministerstwo musi stwarzać warunki, by działały procedury wsparcia szkoły w trudnych momentach. Minister nie jest od tego, żeby pojawiać się w szkole i mówić, czy Jaś może chodzić z Krzysiem do klasy. Chcę obdarzać nauczycieli zaufaniem.

Dlaczego wobec tego chce pani kontynuować politykę Romana Giertycha?

Zamiast programu „Zero tolerancji” chcemy szkoły bezpiecznej i przyjaznej.

Od objęcia resortu zapowiada pani, że nie będzie w oświacie żadnych zmian. A to oznacza, że będzie funkcjonowało prawo ustanowione przez Giertycha i program „Zero tolerancji dla przemocy w szkole”.

Chcę spokojnej pracy – bez istotnych zmian w trakcie roku szkolnego, której jednak towarzyszyć będzie dyskusja, czy i co warto zmienić w kolejnych latach. Program „Zero tolerancji” ma raczej charakter deklaracji. Poza włożeniem mundurków nic się w szkołach istotnie nie zmieniło. Zachowa pani mundurki?

Szkoły już ogłosiły, że obowiązują w tym roku szkolnym. Są placówki, które przyjęły mundurki z zadowoleniem. Po pół roku może się okazać, że to był dobry pomysł, tylko może zbyt nerwowo wprowadzany.

Ale Platforma nie chciała obowiązkowych mundurków.

W mojej ocenie nie zmienia się reguł w trakcie gry. Dajmy szkołom możliwość zgodnego z prawem, ale swobodnego interpretowania przepisu. Można napisać w regulaminie, jak ma wyglądać strój szkolny, który zawiera mało elementów unifikacji.

A pani podobają się uczniowie w mundurkach?

Zależy w jakich. Jak są ładne i szkoła się z nich cieszy, to bardzo. Takim moim ulubionym przykładem szkoły umundurowanej od wielu lat jest Zespół Szkół Morskich. Mają piękne marynarskie kołnierze. Nawet panie nauczycielki w nich chodzą. Cała szkoła jest dumna z tych strojów.

Czy poza mundurkami coś z programu „Zero tolerancji dla przemocy w szkole” jest, według pani, godne podjęcia?

Chcę dużo czasu poświęcić na konsultacje ze środowiskami związanymi z oświatą na temat, które z tych pomysłów się sprawdzają, a które nie.

Jakie jest miejsce religii w szkole?

Zgodne z obowiązującym prawem.

Czy zniesie pani rozporządzenie Giertycha o wliczaniu oceny z religii do średniej?

Mamy taki stan prawny. Problemem był styl wprowadzenia wliczania oceny do średniej, a nie to, czym to grozi. Ja nie widzę związanych z tym istotnych zagrożeń.

A co z maturą? Czy nie będzie prezentacji maturalnych na egzaminach ustnych, jak zapowiedział minister Legutko?

Trzeba przeanalizować to, co przygotowano. Na pewno w tym roku nic się nie zmieni. Natomiast później zmian nie wykluczam. Chcemy obniżyć wiek szkolny. Odbyć dyskusję nad podstawami programowymi, czyli tym, czego obowiązkowo trzeba uczyć. Musimy się też przyjrzeć całej koncepcji nauczania ponadgimnazjalnego. Jeśli więc cała szkoła będzie zorganizowana inaczej, to zmienią się też wymagania egzaminacyjne.

Jak zmieni się sprawdzian po podstawówce, by dzieci otrzymywały „diagnozę swoich uzdolnień i możliwości”, którą zapowiedział premier Tusk w exposé?

Chcemy, by gimnazja dawały szansę na rozwój zdolności. Wiedza psychologiczno-pedagogiczna mówi, że zdolności kształtują się do ok. dziesiątego roku życia. W pewnym sensie na podstawie wyniku sprawdzianu po podstawówce, który już jest, można je dostrzec. Tylko pytanie, czy ktoś to analizuje pod tym kątem. Szkoły dostają suchą tabelkę z wynikami punktowymi. Być może można ten sprawdzian przygotowywać tak, żeby gimnazjum otrzymywało opisowy wynik egzaminu. Wtedy łatwiej byłoby myśleć o tym, jak zgrupować dzieci zainteresowane warsztatami teatralnymi, a jak te, które potrzebują douczania z matematyki.

Donald Tusk mówił też, że gimnazja „zamiast przechowalnią dzieci w trudnym wieku” powinny „stać się miejscem rozwijania i pogłębiania zainteresowań”.

Dla mnie ta zmiana jest szczególnie ważna ze względu na doświadczenie z Gimnazjum nr 2. Gdzie na kłopoty wychowawcze jedyną receptą ówczesnego ministra było monitorować, dyscyplinować i odprowadzać uczniów w kajdankach. Mnie się marzy, by dzieci miały szansę na realizowanie się w swoich pasjach. Chcemy indywidualnie podejść do dziecka, pomóc odkryć talenty.

Myśli pani o sprofilowaniu gimnazjów?

W gimnazjum kanon wiadomości ogólnych z każdego przedmiotu musi być realizowany. Oprócz tego każdy uczeń miałby obowiązkowy moduł zajęć rozwijających zainteresowania. W liceum można by już realizować tylko wybrane ścieżki.