Więcej przestępstw seksualnych

Z policyjnych danych, do których dotarła "Rz", wynika, że liczba ofiar przestępstw seksualnych w ciągu roku wzrosła o blisko jedną piątą. W 2010 r. było ich 8,1 tys., a w ubiegłym  9,4 tys. Alarmujący jest wzrost ofiar wśród dzieci. O ile w 2010 było ich 6,8 tys., to w zeszłym 8,1 tys.

– Ludzie są bardziej wyczuleni na tego typu przestępstwa, częściej na nie reagują i więcej spraw nam zgłaszają. Zmniejsza się więc ciemna liczba tych przestępstw – uważa Grażyna Puchalska z KG Policji.

Potwierdza to Jakub Śpiewak z Fundacji Kidprotect. – Nasza świadomość jest coraz większa – przyznaje.

Eksperci zwracają uwagę, że wpływ na wzrost przestępczości mają rozluźnienie obyczajów, słabsze więzy rodzinne oraz gorsze wychowanie.

– Kreujemy dorosłe dzieci. Nawet gdy formalnie osiągają dojrzałość, czyli mają 18 lat i więcej, to emocjonalnie są ciągle dziećmi. Niedojrzała struktura ich zachowań może potem skutkować tym, że w sferze seksualnej interesują się dziećmi – mówi Andrzej Komorowski, doradca rodzinny i seksuolog.

Zwraca też uwagę na problem zmian kulturowych, promowanie erotyki. – Ze wszystkich stron jesteśmy otoczeni przekazem, który ją zawiera. W związku z tym wśród młodych ludzi panuje przekonanie, że seks jest od nich oczekiwany – dodaje Komorowski.

Potwierdzają to statystyki. Na pierwszym miejscu wśród przestępstw seksualnych jest pedofilia – w 2011 r. wykorzystanych seksualnie zostało ponad  5 tys. dzieci. Mniej było przypadków prezentowania treści pedofilskich (1,3 tys. ofiar) czy produkcji dziecięcej pornografii (849 ofiar). Małoletni stanowili niemal jedną czwartą wszystkich ofiar gwałtu (ok. 1,1 tys.).

Statystyczny przestępca seksualny to mężczyzna od  30 do 49 lat. – Często zna ofiarę. W przypadku pedofilii taka znajomość ma miejsce w około  80 proc. przypadków – wyjaśnia insp. Puchalska.

Na przykład w styczniu 2011 r. aresztowano pedagoga z Żar, podejrzewanego o molestowanie podopiecznych. Policja zatrzymała go w hotelu z 12-latkiem.

Pedofile częściej znajdują jednak ofiary przez Internet. Tak jak 39-letni Jan A. spod Olsztyna, który w sieci nawiązywał kontakty z nastolatkami i domagał się od nich intymnych zdjęć w zamian za doładowania telefoniczne. Pokrzywdzonych może być nawet kilkadziesiąt nastolatek. A. odpowie za grooming, czyli uwodzenie dzieci przez Internet. Od półtora roku mamy przepis, zgodnie z którym za proponowanie seksu w sieci osobom poniżej 15. roku życia grozi kara do trzech lat więzienia.

– Od czerwca 2010 r., gdy przepis wszedł w życie, wszczęto niemal sto takich spraw – mówi insp. Puchalska. Jarosław Kończyk z KG Policji zajmujący się ściganiem przestępców seksualnych przyznaje, że pedofile stosują różne metody. – Jedni po krótkiej wymianie zdań wchodzą na tematy związane z seksem, inni dłużej budują relację, by zdobyć zaufanie dziecka – mówi.

W więzieniach przebywa ok. 1000 skazanych za  przestępstwa seksualne wobec dzieci. 130 to zdiagnozowani pedofile, którzy leczą się w oddziałach więziennych. – W sprawie dziesięciu osób, które niedługo zakończą odbywanie kary,  wypowie się biegły i oceni, czy powinny być leczone przymusowo również na wolności – mówi "Rz" Luiza Sałapa, rzecznik Centralnego Zarządu Służby Więziennej.

Od 2010 r. pedofile po odbyciu kary więzienia mogą być kierowani na leczenie zamknięte. Ale na razie oddziały szpitalne leczące pedofilów świecą pustkami. Tak jak ten w Choroszczy, który w lipcu z pompą otworzył premier Donald Tusk. Przebywa w nim jedna osoba.

Profilaktyka, terapia i prowokacje policji

Z wykorzystywaniem seksualnym dzieci skutecznie radzą sobie m.in. Stany Zjednoczone.

– Spada tam skala tych przestępstw, ponieważ do problemu podchodzi się systemowo – mówi "Rz" Maria Keller-Hamela, ekspert Fundacji Dzieci Niczyje.  – Istnieją tam programy profilaktyczne skierowane zarówno do dzieci, rodziców, całego społeczeństwa, jak i samych sprawców – mówi.

Dzięki takim działaniom m.in. więcej najmłodszych zdaje sobie sprawę z zagrożeń, jeśli spotka ich przykra sytuacja, mają mniejsze poczucie winy. Wiedzą też, że mogą sprawę zgłosić.

– Wykrywalność tych przestępstw jest duża, a sprawcy, także ci nieletni, są objęci specjalnymi programami terapeutycznymi. Najgroźniejsi zamykani są w więzieniach  – wylicza Keller-Hamela.