Wraz z rachunkami za energię od niektórych operatorów zaczynają przychodzić powiadomienia o przerwach w dostawie prądu, tych planowanych i nieplanowanych. To pierwsze oznaki kryzysu czy dostawcy prądu wypełniają swoje obowiązki?

Według informacji dołączonych do faktur przez EON, dopuszczalny czas planowanej przerwy w dostawie prądu wynosi jednorazowo 16 godzin, a w ciągu roku do 35 godzin. Dla przerw nieplanowanych to jednorazowo 24 godziny oraz 48 godzin w ciągu roku.

– Ustawą z 26 lipca 2013 r. (DzU z 2013 r., poz. 984) nowelizującą ustawę – Prawo energetyczne, wzmocniono pozycję konsumenta energii elektrycznej – wyjaśnia radca prawny Krzysztof Koźmiński z Uniwersytetu Warszawskiego.

W myśl przepisów sprzedawca energii elektrycznej ma obowiązek poinformować odbiorcę o jego prawach. Energa Operator i Energa Obrót publikują informacje na swoich stronach. Można się z nich dowiedzieć, że za każdą niedostarczoną jednostkę energii elektrycznej odbiorcy indywidualni mogą otrzymać bonifikatę w wysokości dziesięciokrotności ceny za okres, w którym wystąpiła przerwa w dostarczaniu energii. Wniosek odbiorcy przedsiębiorstwo energetyczne musi rozpatrzyć w ciągu 30 dni od dnia jego złożenia.

Czytaj więcej

Opinie Prawne
Agnieszka Lisak: Inflacja jako pretekst

Potęga wiedzy

Co można zrobić, gdy dostawca energii nie zapewnia ciągłości dostaw prądu? Jak wyjaśnia mec. Michał Jabłoński, w interesie klienta jest niezwłoczne poinformowanie dostawcy o braku prądu i skrupulatność w dokumentowaniu strat, które ponosi i które mogłyby być podstawą do ewentualnego roszczenia odszkodowawczego. Ponieważ poza bonifikatą przewidzianą w prawie energetycznym każdy, kto na skutek niedostępności np. prądu poniósł możliwą do udowodnienia i wymierną stratę, może dochodzić odszkodowania od przedsiębiorstwa energetycznego.

– Oczywiście opłacalność takiego postępowania zależy od skali szkody. Jeżeli informatyk pracujący zdalnie, będzie chciał dochodzić roszczenia w wysokości 10 tys. zł, opłacalność takiego działania może być dyskusyjna, gdyż sama opinia rzeczoznawcy może kosztować 20 tys. zł. Ale jeżeli takich osób będzie więcej i zdecydują się na pozew zbiorowy, to ich sytuacja może być o wiele lepsza – wyjaśnia adwokat.

Bardziej skomplikowane jest roszczenie za np. brak dostępu do energii w takich podmiotach jak szpitale. Tu pacjenci, którzy ucierpią na skutek braku prądu, mogą występować z pozwem przeciwko szpitalowi, a szpital, wypłaciwszy zadośćuczynienie pacjentowi, prawdopodobnie będzie mógł występować z roszczeniem przeciwko przedsiębiorstwu energetycznemu.

– Do wielu kancelarii w ostatnim czasie przychodzi coraz więcej zapytań o odszkodowania z tytułu pandemii, inflacji, braku prądu, ogrzewania itp. Widać, że i konsumenci, i firmy sprawdzają, jakie mają opcje jeszcze przed nadchodzącym kryzysem energetycznym – twierdzi radca prawny Krzysztof Koźmiński.

Jak zauważa mec. Jabłoński, we wszystkich wymienionych sytuacjach należy liczyć się z tym, że przedsiębiorca energetyczny skutecznie wykaże, że brak dostaw energii jest wynikiem okoliczności, za które odpowiedzialności nie ponosi – wówczas odszkodowanie nie będzie należne.

Urząd na straży

Do kryzysu przygotowują się też instytucje publiczne. Szpitale pomorskie wprowadzają wiele form oszczędności energii.

– Planujemy kontynuować termomodernizację budynków, a także rozbudowę instalacji fotowoltaicznych – mówi Jolanta Sobierańska-Grenda, prezes zarządu szpitali pomorskich. – Zaapelowaliśmy również do pracowników, żeby indywidualna klimatyzacja była włączana dopiero powyżej 24 st. C. W budynkach szpitalnych, w których posiadamy monitoring przez BMS (system zarządzania budynkiem), mamy możliwość nie tylko monitorowania stanu działania układów klimatyzacji, ale także sterowania ich temperaturą, żeby nie chłodzić lub nie grzać zbędnych pomieszczeń. W okresie grzewczym nastąpi wzmożona kontrola głowic termostatycznych w kaloryferach – wylicza dyrektorka.

Niezawodność zasilania szpitala w energię elektryczną jest warunkiem bezpieczeństwa pacjentów. Prezes URE ma uprawnienia do nałożenia na przedsiębiorstwo energetyczne kar pieniężnych za nieutrzymanie swojej infrastruktury w sposób zapewniający ciągłość dostaw lub za inne działania niezgodne z prawem.

Trzeba pamiętać o zawiadomieniu

Umowy dopuszczają alternatywne sposoby dokonywania zgłoszeń i reklamacji braku prądu. Oprócz telefonicznego zgłoszenia przerwy warto się pokusić o złożenie zawiadomienia drogą elektroniczną, a w ostateczności – w formie pisemnej. Pomoże to udokumentować fakt i moment zgłoszenia. Na gruncie norm prawa energetycznego czas niezapowiedzianej przerwy w dostawie energii liczy się od momentu uzyskania przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej informacji o przerwie.

Przerwy w dostawach energii i ich rodzaje
Przykład procedury firmy EON/STOEN


Krótkie przerwy w dostawach energii elektrycznej to tzw. „przemijające i krótkie przerwy oraz wahania napięcia". Trwają one nie dłużej niż 3 minuty i są naturalne w sieciach elektroenergetycznych. Powodują je działania urządzeń automatyki sieciowej[ odpowiadają one za automatyczne przełączenia lub podział sieci w przypadku braku zasilania na danym jej odcinku], która jednocześnie chroni odbiorców przed dłuższymi przerwami.
Realizacja prac, takich jak przyłączenia do sieci nowych odbiorców lub prace eksploatacyjne, również mogą powodować przerwy w dostawie energii. Są to najczęściej przerwy dłuższe i zaplanowane z wyprzedzeniem. O takich sytuacjach informujemy odbiorców zanim rozpoczniemy prace. W tym celu wywieszamy papierowe ogłoszenia w okolicy, a także zamieszczamy komunikat na naszej stronie internetowej: https://www.stoen.pl/pl/strona/planowane-wylaczenia.

Dopuszczalne czasy trwania przerw w dostawach energii

Maksymalny dopuszczalny czas przerw w dostawach energii jest uregulowany przepisami prawa[ Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2007 r., nr 93, poz. 623 z późniejszymi zmianami]. W przypadku obiektów zakwalifikowanych do grupy przyłączeniowej IV ÷ V[ m.in. mały biznes i gospodarstwa domowe] jednorazowe przerwy mogą trwać nie dłużej niż:

• 16 godzin, jeżeli przerwa w dostawach energii elektrycznej była planowana,
• 24 godziny, jeżeli przerwa w dostawach energii elektrycznej była nieplanowana.

Te kwestie również są uregulowane w perspektywie rocznej. W takim przedziale maksymalny łączny czas trwania przerw w dostawach energii elektrycznej wynosi:

• 35 godzin przerw planowanych jednorazowych długich[ nie krótszych niż 3 min. i nie dłuższych niż 12 h] i bardzo długich[ nie krótszych niż 12 godziny i nie dłuższych niż 24 godzin],
• 48 godzin przerw nieplanowanych jednorazowych długich i bardzo długich.
• Kwalifikacja do bonifikaty

Żeby odbiorca mógł wystąpić o przyznanie bonifikaty, powinien::

• sprawdzić, czy przerwy w dostawie energii były planowane – można to zrobić na stronie: https://www.stoen.pl/pl/strona/planowane-wylaczenia,
• sprawdzić, czy przerwy w dostawie energii przekroczyły dopuszczone przepisami limity.
• Jeżeli przerwy w dostawach energii były dłuższe niż w przewidzianych limitach, wtedy odbiorca może złożyć wniosek o przyznanie bonifikaty. Musi go przekazać do strony umowy, która odpowiada za dostarczanie energii[ Jeżeli ma osobną umowę na sprzedaż i osobną na dystrybucję energii elektrycznej, wtedy składa wniosek do operatora sieci dystrybucyjnej. Jeśli odbiorca podpisał umowę kompleksową, to składa wniosek do sprzedawcy energii.]. Jeżeli bonifikata zostanie przyznana[ Rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną], wtedy będzie uwzględniona w rozliczeniach za najbliższy okres rozliczeniowy[ przez przedsiębiorstwo energetyczne, z którym odbiorca zawarł umowę przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej albo umowę kompleksową].

Co powinien zawierać wniosek o bonifikatę

We wniosku odbiorca powinien:
• napisać, że ubiega się o bonifikatę z tytułu przekroczenia dopuszczalnego czasu trwania przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej,
• wskazać miejsce i czas wyłączenia, którego dotyczy wniosek.

Składanie wniosku o bonifikatę

Odbiorcy mogą przekazać wnioski na kilka sposobów:
• napisać, że ubiega się o bonifikatę z tytułu przekroczenia dopuszczalnego czasu trwania przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej,
• wskazać miejsce i czas wyłączenia, którego dotyczy wniosek.

Składanie wniosku o bonifikatę

Odbiorcy mogą przekazać wnioski na kilka sposobów:
• wysłać na adres korespondencyjny Stoen Operator Sp. z o.o.: ul. Nieświeska 52, 03-867 Warszawa
• przekazać osobiście w Biurze Obsługi Klienta – Dystrybucja: ul. Rudzka 18, 01-689 Warszawa
• wysłać elektronicznie, w postaci skanu pisma lub wiadomości e-mail na adres: operator@stoen.pl