W związku z tym, iż konsumenci coraz częściej korzystają z towarów i usług oferowanych online przez przedsiębiorstwa mające siedzibę w państwie Unii Europejskiej innym niż miejsce zamieszkania nabywcy, Komisja Europejska zwraca szczególną uwagę na współpracę organów państwowych w dziedzinie ochrony konsumenta. Zdaniem Komisji zaistniała potrzeba zwiększenia zaufania konsumentów poprzez szybsze, sprawniejsze i spójniejsze egzekwowanie prawa w zakresie ochrony konsumentów.
Komisja proponuje stworzenie bardziej efektywnych niż do tej pory mechanizmów współpracy pomiędzy organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie unijnych przepisów. Głównym celem projektu rozporządzenia z 25 maja 2016 roku (2016/0148 (COD) w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów, jest zapewnienie pewności prawa na jednolitym rynku poprzez spójne egzekwowanie podstawowych przepisów dorobku unijnego. Komisja wskazuje, iż istniejące rozwiązania nie są wystarczające w kontekście transgranicznym. Pomimo obowiązywania rozporządzenia w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów z 27 października 2004 roku obecny wskaźnik nieprzestrzegania podstawowych unijnych przepisów w dziedzinie ochrony konsumentów jest nadal wysoki (32–69 proc). Przepisy nie są dostatecznie egzekwowane, w związku z czym konieczna jest ogólnounijna współpraca.
Celem nowego rozporządzenia jest usunięcie niedociągnięć, opracowanie nowoczesnych, efektywnych i skutecznych mechanizmów współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów, które zmniejszą szkody ponoszone przez naruszenia przepisów unijnych. Zgodnie z projektem rozporządzenia współpraca w egzekwowaniu przepisów będzie obywała się za pomocą mechanizmu wzajemnej pomocy oraz mechanizmu ostrzegania. Został przewidziany również zbiór minimalnych uprawnień niezbędnych do prowadzenia współpracy pomiędzy organami krajowymi.
Pomoc i ostrzeżenia
Mechanizm wzajemnej pomocy składa się z dwóch instrumentów: wniosków o udzielenie informacji oraz wniosków o podjęcie środków służących egzekwowaniu prawa. Mechanizm ten zapewnia właściwemu organowi możliwość zwrócenia się do organu w innym państwie członkowskim z wnioskiem o podjęcie odpowiednich działań. Organ powiadomiony o naruszeniu prawa w zakresie ochrony konsumenta ma obowiązek udzielenia odpowiedzi w określonych terminach oraz obowiązek podjęcia działań w celu usunięcia naruszeń poprzez nakładanie kar czy też m. in. nakazywanie zapłaty odszkodowania na rzecz konsumentów. Organ może korzystać również z innych dodatkowych uprawnień przyznanych przez prawo krajowe. Komisja będzie miała możliwość systematycznego monitorowania sytuacji, m.in. poprzez udzielanie wytycznych właściwym organom.
Z kolei mechanizm ostrzegania zapewnia współpracę w stwierdzaniu zagrożeń dotyczących naruszenia praw konsumentów. Właściwe organy ochrony prawnej w danym państwie UE niezwłocznie powiadamiają Komisję i pozostałe właściwe organy o jakimkolwiek uzasadnionym podejrzeniu, że na jego terytorium dochodzi do przypadku naruszenia, które może wywierać wpływ na interesy konsumentów w innych państwach członkowskich. Gwarantuje to szybki obieg informacji oraz sprawniejsze podejmowanie działań przez te organy.
