Pieniądze z EFS bliżej ludzi

Program „Wiedza, edukacja, rozwój" (PO WER) to następca „Kapitału ludzkiego" i tak jak poprzednik jest finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Budżet PO WER jest jednak ponad dwa razy niższy i wynosi 5,4 mld euro (w tym prawie 4,7 mld euro z UE). Wynika to z faktu, że w latach 2014–2020 wsparcie konkretnych osób i grup przewidziano przede wszystkim w regionalnych programach operacyjnych, które są teraz dwufunduszowe, tzn. finansowane zarówno z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), jak i EFS. Pieniądze z PO WER i tak w dużej mierze trafią na poprawę sytuacji na rynku pracy (pomogą zwiększyć zatrudnienie). Wesprą też edukację, szkolnictwo wyższe, innowacje społeczne i zdrowie.

Praca dla młodych

Szczególna pomoc trafi do osób poniżej 30. roku życia pozostających bez zatrudnienia, które się nie kształcą i nie szkolą. Działania zaplanowane w programie są częścią specjalnego pakietu „Gwarancji dla młodzieży". Celem jest zapewnienie młodym dobrej jakości oferty zatrudnienia, dalszego kształcenia, przyuczenia do zawodu lub stażu w cztery miesiące od zakończenia kształcenia lub utraty pracy. Pomoc otrzyma ok. 700 tys. młodych osób.

Duży nacisk położono na przeciwdziałanie wykluczeniu z rynku pracy tych młodych, którzy znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji. Dlatego też dla osób opuszczających zakłady karne i areszty śledcze, młodzieżowe ośrodki wychowawcze i socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz dla matek przebywających w domach samotnej matki wydzielono specjalną pulę środków i pomoc będzie realizowana z poziomu centralnego.

Działaniami kierowanymi do młodych zajmą się Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Ochotnicze Hufce Pracy (komponent krajowy) oraz powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy (komponent regionalny). Jest na to ponad 2 mld euro.

Edukacja i zdrowie

Celem działań w obszarze szkolnictwa wyższego, na które przeznaczono ponad 1,2 mld euro, jest wspieranie jakości, skuteczności i otwartości szkolnictwa jako instrumentu budowy gospodarki opartej o wiedzę.

Jednym z efektów ma być podniesienie kwalifikacji przez 75 tys. studentów. Chodzi o lepsze dopasowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy i gospodarki. Resort infrastruktury i rozwoju zakłada, że dzięki pomocy studenci już w trakcie studiów uzyskają kwalifikacje oraz doświadczenia praktyczne, pozwalające w jak najkrótszym czasie po ich zakończeniu rozpocząć pracę. Działania z zakresu edukacji będą też dotyczyć tworzenia dogodnych warunków do nowoczesnego nauczania. W tym celu nacisk zostanie położony na modernizację treści i metod uczenia oraz poprawę jakości pracy placówek oświaty. Szczególnemu wzmocnieniu ulegnie kształcenie zawodowe.

Euro z PO WER posłużą też zwiększaniu efektywności systemu ochrony zdrowia w obszarach mających szczególne znaczenie dla rynku pracy. Dotowane projekty będą miały na celu poprawę jakości działania oraz zastosowanie nowych rozwiązań organizacyjnych. Będą dotyczyły opracowania nowych programów profilaktycznych oraz koncentrowały się na kształceniu i specjalizacji kadr. Posłużą wczesnemu wykrywaniu chorób stanowiących główną przyczynę przerywania aktywności zawodowej tj. chorób krążenia, nowotworowych, zaburzeń psychicznych, układu kostno-stawowo-mięśniowego, układu oddechowego. Działania w nich podejmowane skierowane będą do osób w wieku aktywności zawodowej.

Opinia

Maria Wasiak, minister infrastruktury i rozwoju

Chcemy, aby nasza gospodarka była bardziej konkurencyjna i innowacyjna, a Polacy kreatywniejsi i przedsiębiorczy. Dlatego tak ważne są inwestycje w kapitał ludzki. Konkurencji w Europie nie wygramy tylko dobrą dostępnością komunikacyjną i infrastrukturą, choć te inwestycje są bardzo ważne. Równie mocno musimy stawiać na człowieka, jego kreatywność, kompetencje i wiedzę. Z tego względu PO WER oferuje szeroki zakres wsparcia, komplementarny do pomocy udzielanej z programów regionalnych. Skorzystają z niego przede wszystkim osoby młode w wieku 15–29 lat, które obecnie mają największe problemy ze znalezieniem pracy i często ich kwalifikacje rozmijają się z potrzebami pracodawców. Otrzymają m.in. wsparcie szkoleniowe, doradcze, a także możliwość uruchomienia własnego biznesu. Uczelnie będą mogły pozyskać pieniądze na modyfikację programów kształcenia i dostosowanie ich do oczekiwań rynku pracy. Wskazany jest udział firm w ich tworzeniu, a następnie włączenie się w realizację np. poprzez staże dla studentów. Unijna pomoc obejmie akademickie biura karier i studia doktoranckie, zwłaszcza na kierunkach ścisłych. Na środki może też liczyć sektor zdrowia m.in. na ważne z punktu widzenia rynku pracy programy profilaktyczne dotyczące chorób będących najczęstszą przyczyną braku aktywności zawodowej. Fundusze wesprą też innowacje społeczne i uzupełnią program Erasmus+ umożliwiający wyjazd stypendialny studentom mniej zamożnym, niepełnosprawnym i uczniom szkół zawodowych.

STRONY KRAJOWYCH PROGRAMÓW OPERACYJNYCH

? „Infrastruktura i środowisko 2014–2020": www.pois.gov.pl

? „Inteligentny rozwój": www.poir.gov.pl

? „Polska cyfrowa": www.popc.gov.pl

? „Wiedza edukacja rozwój": www.power.gov.pl

? „Polska wschodnia": www.polskawschodnia.gov.pl

? „Pomoc techniczna 2014–2020": www.popt.gov.pl

? Pomocy Unii Europejskiej na lata 2014–2020 poświęcony jest też Portal Funduszy Europejskich: www.funduszeeuropejskie.gov.pl