Gwałtownie przybyło pożyczek w parabankach

Liczba klientów firm pożyczkowych ujętych w baza BIK wzrosła ponad dwukrotnie. To efekt zarówno zmian regulacyjnych, jak i czynników rynkowych.

Publikacja: 21.08.2023 17:33

Gwałtownie przybyło pożyczek w parabankach

Foto: Adobe Stock

Rynek pożyczek pozabankowych raportowany przez Biuro Informacji Kredytowej bije prawdziwe rekordy. W czerwcu ich wartość sięgnęła 1,2 mld zł, co oznacza wzrost rok do roku o 46 proc., a liczba umów sięgnęła niemal 760 tys., co oznacza wzrost rok do roku aż o 133 proc. Dla porównania warto podać, że w czerwcu 2020 r. tylko 136 tys. Polaków zadłużyło się w parabankach na 0,3 mld zł.

Ile kosztuje pożyczka

Wpływ na tak dynamiczne przyrosty w ostatnim czasie miały przede wszystkim zmiany w przepisach. Zgodnie z nową tzw. ustawą antylichwiarską, od 18 maja br. wszystkie już firmy pożyczkowe muszą raportować do Biura Informacji Kredytowej o wszystkich transakcjach. Wcześniej zaś z BIK współpracowało ok. 70 proc. podmiotów (w tym wszystkie największe).

Czytaj więcej

Drakońska prowizja Raiffeisena w Rosji. Ma utrudnić handel z zagranicą

Jednocześnie trzeba zwrócić uwagę, że popyt na usługi firm pozabankowych utrzymuje się na relatywnie wysokim poziomie, mimo że koszty pożyczania są tu bardzo wysokie. W niektórych przypadkach przy ofercie niewielkich kwot na bardzo krótki okres Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania może sięgać nawet trzycyfrowych liczb – np. RRSO przy 1 tys. zł na miesiąc w jednej z firm to ok. 320 proc.

Nie tylko chwilówki

Zdaniem ekspertów BIK wynika to z przyczyn rynkowych - wciąż wysokiej inflacji i drożyzny, które wpływają na konieczność łatania domowego budżetu za pomocą szybkiego finansowania. Potwierdzeniem tego jest bardzo dynamiczny wzrost pożyczek niskokwotowych, takich do 500 zł, które zdominowały sprzedaż w pierwszym półroczu 2023 r. Udzielono ich o ponad 60 proc. więcej i na wartość wyższą o 84 proc. niż w pierwszym półroczu 2022 r. Dla porównania - pożyczek wysokokwotowych, czyli powyżej 5 tys. zł, udzielono o ok. 22 proc. więcej i na wartość o ok. 19 proc. proc. wyższą.

- Ten rynek nie jest tak jednorodny jak kiedyś, w ofercie są nie tylko tzw. chwilówki – zaznacza jeden z analityków . – Rośnie udział pożyczek na dłuższy okres, np. zakupy przez internet, których spłata jest rozkładana na kilka miesięcy – wyjaśnia. A im dłuższe pożyczenie, tym koszty mniejsze.

- RRSO jest miarą, która przybiera wyższe wartości, gdy pożyczane są środki na okres krótszy niż rok, ze względu na konstrukcję tego parametru – zaznacza Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych. - Aby konsument miał możliwość oceny, czy stać go na dany produkt finansowy, polecam sprawdzać wskaźnik zwany „całkowitą kwotą do zapłaty”. Pokazuje on, ile łącznie należy zwrócić pożyczonego kapitału i wszystkich kosztów, w tym odsetek. Ważna jest oczywiście także wysokość miesięcznej raty, która powinna dać możliwość oceny, czy domowy budżet udźwignie spłatę pożyczki – podkreśla Czugan.

Bez efektu wypychania?

Ciekawe, że według danych ZPF, obecnie podaż pożyczek koncentruje się wokół mniejszej liczby podmiotów, bo część firm zrezygnowała z udzielania finansowania, po zmianach ustawowych (w tym w szczególności obniżeniu maksymalnych kosztów pozaodsetkowych) w ostatnich latach.

Z analiz BIK wynika, że na koniec czerwca liczba klientów firm pożyczkowych wzrosła ogółem do 1 mln. Ale wbrew stereotypom, nie są to osoby wypchnięte z rynku bankowego np. przez odmowę udzielania kredytu. Odwrotnie, aż 73 proc, z nich spłaca kredyty i pożyczki w bankach. Łączne ich zadłużanie wyniosło na koniec czerwca ok. 53 mld zł złotych, z czego 43 mld zł to dług w bankach, a 6,8 mld zł – w instytucjach pozabankowych.

Rynek pożyczek pozabankowych raportowany przez Biuro Informacji Kredytowej bije prawdziwe rekordy. W czerwcu ich wartość sięgnęła 1,2 mld zł, co oznacza wzrost rok do roku o 46 proc., a liczba umów sięgnęła niemal 760 tys., co oznacza wzrost rok do roku aż o 133 proc. Dla porównania warto podać, że w czerwcu 2020 r. tylko 136 tys. Polaków zadłużyło się w parabankach na 0,3 mld zł.

Ile kosztuje pożyczka

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Finanse
Polskie akcje dalej w czołówce. Miesiąc złota i srebra
Finanse
Będzie konkurs dla członków Rady Fiskalnej
Finanse
Jak przestępcy ukrywają pieniądze? Kryptowaluty nie są wcale na czele
Finanse
Były dyrektor generalny Binance skazany za pranie brudnych pieniędzy
Finanse
Podniesienie kwoty wolnej od podatku. Minister finansów Andrzej Domański zdradził kiedy