Minister finansów wydał interpretację ogólną dotyczącą opodatkowania VAT przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności, w której rozstrzyga kwestię ważną dla jednostek samorządu. Chodzi o przekształcenie z mocy prawa na podstawie tzw. ustawy przekształceniowej z 20 lipca 2018 r. Stosownie do art. 7 ust. 1 tej ustawy nowy właściciel gruntu ponosi opłatę na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu opłatę. Opłata jest wnoszona przez okres 20 lat, możliwe jest jednak jednorazowe jej uregulowanie.
Jak wyjaśnia MF, przyjęta w interpretacji wykładnia jest efektem wyroku TSUE z 25 lutego 2021 r. (C-604/19) w sprawie gminy Wrocław, który dotyczy przekształcenia użytkowania wieczystego na podstawie ustawy przekształceniowej. Zgodnie z orzeczeniem przekształcenie dokonywane z mocy prawa stanowi odpłatną dostawę towarów, a tym samym podlega opodatkowaniu VAT. Trybunał uznał, że przekształcenie przewidziane w przepisach krajowych w zamian za uiszczenie opłaty stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 14 ust. 2 lit. a dyrektywy 2006/112/WE.
Czytaj więcej
Formuła posiadania gruntu zmieni się we własność również pod nieruchomościami komercyjnymi.
Wyrok dotyczy wyłącznie czynności dokonywanych z mocy prawa. Nie odnosi się do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego we własność, dokonywanego na podstawie umowy cywilnoprawnej.
Według wiceministra Jana Sarnowskiego należy wyróżnić dwie odrębne dostawy towaru (gruntu). Po pierwsze, czynność ustanowienia użytkowania wieczystego, a po drugie, samą czynność przekształcenia użytkowania wieczystego we własność z mocy prawa, skutkującą przeniesieniem przez dotychczasowego właściciela gruntu władztwa prawnego na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego z mocy prawa.
– Transakcje te mają na tyle odrębny charakter, że nie są to tożsame czynności, nie można ich uznać za podwójną dostawę tego samego towaru (gruntu) – wyjaśnia Sarnowski.
Obowiązek podatkowy powinien powstać w momencie otrzymania całości lub części opłaty przekształceniowej.
Jak wyjaśnia MF, konsekwencją wyroku TSUE jest też zmiana traktowania przekształceń ustanowionych przed 1 maja 2004 r., które dotychczas nie były uznawane za podlegające o VAT. Zgodnie z interpretacją ogólną opłaty pobierane z tytułu przekształcenia użytkowania wieczystego nieruchomości we własność zawierają w sobie podatek VAT niezależnie od tego, czy takie użytkowanie zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r. czy po tej dacie.
– W celu wyeliminowania wątpliwości doprecyzowano odpowiednie przepisy prawa od 1 stycznia 2022 r. Zmiany w tym zakresie wprowadzono w ramach Polskiego Ładu. Jest to korzystny sposób rozliczania VAT dla samorządów, przesuwający moment obowiązku podatkowego dopiero na moment otrzymania płatności – tłumaczy Sarnowski.
Samorządy, które otrzymały interpretacje indywidualne lub zastosowały się do utrwalonej praktyki administracyjnej nieuznającej przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntów we własność za odrębną dostawę towarów, skorzystają z ochrony wynikającej z przepisów ordynacji podatkowej.
Numer interpretacji: PT1.8101.2.2021
