Polska musi przestać zapożyczać się tak szybko

W tym roku jest jeszcze gorzej, ponieważ w ostatnich latach zadłużenie naszego kraju przyrasta w tempie bliskim 14 proc. Statystyczny Polak dostaje więc w prezencie urodzinowym dług do zapłacenia sięgający 4,8 tys. euro, czyli ponad 19 tys. zł.

Podczas gdy większość krajów unijnych już zapowiedziała ostrą walkę z nadmiernymi deficytami, a rządy jeden po drugim przyjmują pakiety oszczędnościowe, w Polsce ciągle nie ma pomysłu, jak walczyć z zadłużeniem.

[srodtytul]Trzeba podnieść VAT[/srodtytul]

– Przyrost zadłużenia wynika wprost z wielkości deficytu finansów publicznych, który na koniec ubiegłego roku sięgnął 7,1 proc. PKB, co oznacza, że był wyższy od poziomu rekomendowanego przez Komisję Europejską o 4,1 pkt proc. – wyjaśnia prof. Andrzej Wernik z Akademii Finansów. – Jeśli zgodnie z założeniami ograniczymy deficyt, spadną też potrzeby pożyczkowe Polski.

Zdaniem ekonomisty nie da się tego zrobić, stawiając tylko i wyłącznie na prywatyzację, bo dochody z tego tytułu kiedyś się skończą. – Trzeba na trwałe zwiększyć dochody i zmniejszyć wydatki – wyjaśnia Wernik. Podkreśla, że rząd boi się podnosić podatki, a patrząc na poczynania krajów europejskich, innego wyjścia nie ma. Trzeba więc podnieść podatki – przede wszystkim pośrednie, czyli VAT i akcyzę.

Konieczne będą też reformy. – Trzeba zrównać wiek emerytalny kobiet i mężczyzn, zwiększyć zatrudnienie o 10 proc., a zyskamy wyższe dochody o co najmniej 4 proc. PKB – wylicza Stanisław Gomułka, główny ekonomista BCC. – Obecnie dałoby to blisko 30 mld zł.

Poza tym na reformę czeka ciągle rolniczy system ubezpieczeniowy KRUS, który w tym roku musi korzystać z dotacji sięgającej 15,4 mld zł. – Gdyby udało się ją zmniejszyć o 2,5 – 3 mld zł, to już byłby postęp – mówi Gomułka.

Większość państw UE postawiła także na ograniczanie wydatków na pensje. – Pakiety oszczędnościowe zawierają zapisy o zamrożeniu bądź ograniczeniu wynagrodzeń dla budżetówki – zaznacza Piotr Bielski z BZ WBK. – W Polsce dotąd wydatki w tej dziedzinie rosły średnio o 5 proc. rocznie. W budżecie na ten rok zarezerwowano na pensje 26 mld zł.

[srodtytul]Nie można oszczędzać na inwestycjach[/srodtytul]

Krzysztof Rybiński, prof. SGH, dodaje, że w 2009 roku, kiedy na świecie szalał kryzys, polska administracja powiększyła się o 30 tys. osób. W porównaniu z 1990 r., kiedy to liczyła 159 tys. etatów, zwiększyła się już blisko trzykrotnie.

Tymczasem, jak wynika z aktualizacji programu konwergencji, rząd chce ograniczyć wydatki w relacji do PKB z 46,5 proc. obecnie do poziomu 43,3 proc. w 2012 roku, redukując wydatki inwestycyjne. – To zaś oznacza rezygnację z pieniędzy unijnych – ostrzega prof. Wernik.