Warto obserwować rynek

Wskaźniki makroekonomiczne i sytuację na rynkach finansowych powinien śledzić każdy, kto zamierza odłożyć trochę pieniędzy na przyszłość.

Nawet podczas wybierania najprostszego bezpiecznego produktu finansowego, np. konta oszczędnościowego czy lokaty w banku, trzeba pamiętać, że na zysk będą miały wpływ przyszłe zmiany oprocentowania. Dlatego bardzo ważne są moment podjęcia decyzji o odłożeniu pieniędzy oraz czas trwania inwestycji.

Ruchy gospodarczego zegara

– Sytuacja gospodarcza zmienia się zgodnie z cyklem koniunkturalnym. Odkładając pieniądze, często działamy w sposób procykliczny, czyli zgodny z ruchem gospodarczego zegara, a czasem warto lokować oszczędności wbrew trendom rynku, aby nie narazić się na tzw. bąble inwestycyjne – mówi Leszek Pawłowicz, wiceprezes zarządu Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową.

Najlepszym przykładem są nieruchomości. Co prawda w tym przypadku cykl inwestycyjny jest długi, ale jeśli zdecydujemy się zainwestować w ten sposób pieniądze, kiedy nieruchomość jest przewartościowana, może się okazać, że za kilka lat nasza inwestycja jest warta np. 30 proc. mniej niż wtedy, kiedy ją kupowaliśmy.

Narodowy Bank Polski prognozuje, że  polska gospodarka w kolejnych latach będzie w fazie ożywienia. Według projekcji inflacji i PKB opublikowanej w listopadzie ub.r. w  przyszłym roku PKB ma wzrosnąć o 2,9 proc., a w 2015 r. o 3,3 proc. To oznacza, że przyszedł czas na wybór produktów oszczędnościowych, które są atrakcyjne w czasach dobrej koniunktury.

Inflacja ryzykiem ?dla oszczędności

Z danych podawanych przez NBP wynika, że Polacy mają obecnie ok. 1,1 bln zł oszczędności, łącznie z tymi zgromadzonymi w OFE. Mniej więcej połowa ulokowana jest w depozytach bankowych. To najbardziej popularna forma oszczędzania w Polsce, bezpieczna, bo gwarantowana przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Ale oszczędzając w ten sposób, również należy obserwować, co się dzieje ze stopami procentowymi i inflacją. Na rynku dostępne są np. depozyty roczne albo odnawialne automatycznie o krótszym terminie. Różną konstrukcję ma też oprocentowanie.

Realny zysk z naszych oszczędności zależy także od inflacji. Teraz jest ona bardzo niska (w listopadzie wyniosła 0,6 proc.), ale bank centralny prognozuje, że w przyszłym roku ceny będą już rosnąć nieco szybciej (średnio w roku w tempie 1,7 proc.). Trzeba więc liczyć się z tym, że realnie zyski z założonych teraz lokat będą w przyszłości mniejsze.

– Inflacja to jest duże ryzyko dla oszczędności, bez względu na to, gdzie się je lokuje. Teraz inflacja jest w trendzie spadkowym, ale wraz z ożywieniem gospodarczym zacznie rosnąć – mówi Leszek Pawłowicz.

Ryzyko ?większe i mniejsze

W ostatnich kwartałach w reakcji na zmniejszającą się stopę zwrotu z depozytów bankowych Polacy coraz chętniej lokowali pieniądze w akcjach przedsiębiorstw. – Wartość oszczędności ulokowanych przez drobnych inwestorów w akcjach rośnie obecnie najszybciej, ale trzeba pamiętać, że ta forma inwestycji wiąże się z dużym ryzykiem, dlatego nie jest przeznaczona dla osób, które nie mają czasu na śledzenie sytuacji rynkowej – mówi Pawłowicz.

Niewielki odsetek oszczędności Polacy mają w obligacjach Skarbu Państwa, które są bezpieczniejsze niż akcje i są atrakcyjną alternatywą dla lokat bankowych. W okresie ożywienia gospodarki, kiedy poprawia się kondycja przedsiębiorstw, warto spojrzeć na obligacje korporacyjne, które są bardziej ryzykowne niż papiery skarbowe, ale też dają zarobić więcej.

Przeciętni ?w oszczędzaniu

Jak podaje NBP, w ostatnim czasie zwiększyła się w Polsce tzw. dobrowolna stopa oszczędzania gospodarstw domowych. To relacja środków, które odkładamy sami (czyli bez oszczędności emerytalnych w OFE), do dochodów gospodarstw domowych. W pierwszym kwartale 2013 roku stopa ta wyniosła 1,3 proc. wobec średniej w 2012 r. na poziomie 0,4 proc. Warto przy tym zauważyć, że w polskiej gospodarce oszczędności generują głównie przedsiębiorstwa, a nie gospodarstwa domowe. Chociaż w dłuższym okresie na tle Europy nie wyglądamy najgorzej.