ZUS wśród swoich ustawowych zadań ma m.in. rehabilitację leczniczą. Jej celem jest zapobieganie długotrwałej niezdolności do pracy. Od 1996 r., czyli od kiedy ZUS otrzymał takie zadanie, już ponad milion osób skorzystało z rehabilitacji. Ponad połowa z nich mogła dzięki temu powrócić do pracy.
Dla kogo rehabilitacja
Z rehabilitacji organizowanej przez ZUS może skorzystać każdy ubezpieczony, który z powodu choroby lub urazu jest zagrożony długotrwałą niezdolnością do pracy, ale dzięki rehabilitacji ma szansę na powrót do zdrowia i aktywności zawodowej. O skierowaniu do ośrodka rehabilitacyjnego decyduje lekarz orzecznik ZUS, najczęściej na podstawie wniosku lekarza prowadzącego leczenie, np. lekarza rodzinnego. Orzeczenie może być wydane także w trakcie kontroli zwolnienia lekarskiego lub przy okazji orzekania o przyznaniu renty czy świadczenia rehabilitacyjnego. Wydając decyzję, lekarz ZUS bierze pod uwagę schorzenie, wiek i zawód ubezpieczonego.
Zakład może skierować do ośrodków prowadzących rehabilitację leczniczą zarówno w trybie stacjonarnym, z noclegami i pełnym wyżywieniem, jak i w trybie ambulatoryjnym, czyli dziennym. To drugie rozwiązanie jest korzystne dla osób, które np. ze względów rodzinnych nie mogą sobie pozwolić na wyjazd poza miejsce zamieszkania. Ośrodki rehabilitacyjne, do których kieruje ZUS, są co roku wybierane w konkursie. O wyborze decyduje spełnienie wymagań ZUS (prawnych, lokalowych, sanitarnych, kadrowych, medycznych) oraz najkorzystniejsze dla ZUS warunki finansowe proponowane przez ośrodek.
Indywidualne podejście
ZUS kieruje na rehabilitację osoby ze schorzeniami narządu ruchu, układu krążenia, układu oddechowego, psychosomatycznymi, onkologicznymi – po leczeniu nowotworu gruczołu piersiowego oraz ze schorzeniami narządu głosu. Schorzenia te stanowią najczęstszą przyczynę niezdolności do pracy, a tym samym powodują największe koszty dla systemu ubezpieczeń społecznych.
Indywidualny program rehabilitacji jest ustalany przez lekarza prowadzącego leczenie w ośrodku. Program jest kompleksowy i uwzględnia przede wszystkim różne formy usprawniania stanu fizycznego i psychicznego, edukację zdrowotną (dotyczącą m.in. zasad prawidłowego żywienia, podstawowej wiedzy o chorobie, kontynuacji rehabilitacji w warunkach domowych) oraz edukację na temat praw i obowiązków pracodawcy oraz pracownika. Turnus rehabilitacyjny trwa 24 dni i może być przedłużony, o ile przyczyni się to do poprawy stanu zdrowia, a więc umożliwi kontynuację lub podjęcie pracy. Uczestnictwo w rehabilitacji jest bezpłatne. Pełne koszty opieki medycznej, zabiegów leczniczych, wyżywienia i zakwaterowania pokrywa ZUS. Zakład zwraca też koszty podróży do ośrodka rehabilitacyjnego i z powrotem najtańszym środkiem komunikacji publicznej.
