Od dobrobytu do bezrobocia

Irlandczycy zapytani o sytuację ekonomiczną i perspektywy [link=http://kariera.pl]zatrudnienia[/link], okazują się być jednym z najbardziej pesymistycznych narodów Unii Europejskiej. Jeszcze do niedawna „zielona wyspa dobrobytu”, powoli zamienia się w „wyspę bezrobotnych”.

Według Eurobarometru, badań przeprowadzanych przez Komisję Europejską, Irlandczycy się obawiają, że w ciągu najbliższych miesięcy sytuacja w ich kraju jeszcze się pogorszy. Aż 90 proc. mieszkańców uważa, że sytuacja jest zła, a narodów, które własną kondycję oceniają jeszcze gorzej, jest tylko sześć. To Hiszpanie, Litwini, Grecy, Portugalczycy, Węgrzy i Łotysze.

– Młodzi ludzie są praktycznie bez szans na kupienie mieszkania. Ci, którzy zrobili to przed kryzysem, teraz załamują ręce, gdy okazuje się, że wartość ich nieruchomości spadła o 50 proc. Żeby jakoś zmniejszyć wydatki, przerzucają się na zakupy w najtańszych sieciach handlowych, a o weekendowych wyjściach do pubu, tak charakterystycznych dla naszej kultury, większość stara się nawet nie myśleć – mówi Ciaran O’Brien, nauczyciel języka irlandzkiego.

Z drugiej strony, Irlandczycy potrafią oddzielić to, co dzieje się w gospodarce, od życia prywatnego. W tym samym badaniu Eurobarometru uplasowali się w czołówce narodów najbardziej zadowolonych ze swojego życia pozazawodowego.

– Nie jest tak źle, jak wskazywałyby statystyki. Może faktycznie każdy trochę bardziej zwraca uwagę na wydatki, ale nadal chodzę do kina i jeżdżę na wakacje. Najbardziej na kryzysie ucierpieli ci, którzy mieli najwięcej, albo, którzy liczyli, że najwięcej zyskają. Dwoją się teraz i troją, co zrobić z gigantycznymi kredytami na nieruchomości niewarte swojej ceny – zauważa Brendan Maloney, były sportowiec, obecnie barman w jednym z dublińskich pubów.

[srodtytul]319 nowych bezrobotnych dziennie[/srodtytul]

To, co może cieszyć mieszkańców słynącego z pubów kraju, to spadek cen piwa. – Przed kryzysem ceny wahały się w okolicach 6 euro za kufel. Dziś spadły średnio o 2 euro, a zdarzają się miejsca, gdzie można napić się złotego płynu za 3, a nawet 2,5 euro – zauważa Donald O’Brien, mieszkający w centrum Dublina. Jednak nawet przy tak atrakcyjnych cenach lokale świecą pustkami. Jednej trzeciej restauracji grozi upadek w najbliższych sześciu miesiącach, a 80 proc. z nich działa z stratami. Pracownicy tego sektora cieszą sie za to jednymi ze najwyższych zarobków w Europie – to wciąż aż 9,32 euro za godzinę (w Wielkiej Brytanii 5,38 euro, w Hiszpanii 1,93 euro).

Dane ekonomiczne nie nastrajają pozytywnie. Przy około 4,4 mln obywateli Irlandia miała w styczniu zarejestrowanych około 436 tys. bezrobotnych. Daje to 12,7 proc. aktywnych zawodowo mieszkańców pozostających bez [link=http://kariera.pl]pracy[/link] – najwyższy odsetek od 1995 r. Jeden na trzech mężczyzn w wieku od 21 do 24 lat jest na zasiłku, a statystyki mówią o 319 nowo rejestrujących się dziennie. Gdyby nie 60 tys. młodych ludzi, którzy wyemigrowali za pracą do Wielkiej Brytanii, Australii czy Kanady, liczba bezrobotnych byłaby jeszcze wyższa.

– Na początku 2007 r. pojechałam z moim chłopakiem Aide’im, Walijczykiem, w podróż dookoła świata. Gdy wróciliśmy, akurat zaczął się kryzys. Do dziś nie możemy zamieszkać razem, ponieważ Aide od półtora roku nie znalazł w Irlandii pracy. Widujemy się tylko w weekendy, gdy przypływa do mnie promem – opowiada Aimee O’Donoghue, pracująca w sektorze usług finansowych w Cork.

[srodtytul]Dobra strona kryzysu [/srodtytul]

Ci, którzy uchronili się przed kryzysem, cieszą się ze spadających cen wynajmu mieszkań.

– Pierwszy raz szukałem mieszkania w 2006 r. Popyt był tak duży, że zdarzało się, że zanim dojechałem, lokum było już wynajęte. Teraz można wybierać i przebierać – mówi Aleksander Jakima, ekspert od funduszy inwestycyjnych mieszkający w Dublinie od czterech lat.

Spadkowy trend dotyczy także nieruchomości komercyjnych. W ciągu ostatnich 12 miesięcy koszty wynajmu powierzchni biurowej spadły o około 30 proc. Według danych DTZ Sherry FitzGerald, stolica Irlandii w rankingu najdroższych miast pod względem kosztów założenia firmy przesunęła się z 20. miejsca w 2008 r., na 33.

– Dublin wpadł do koszyka miast oferujących doskonałą infrastrukturę, w atrakcyjnych cenach, jak Amsterdam, Sztokholm czy Kopenhaga – zauważa Peter Waller, dyrektor usług korporacyjnych DTZ Sherry FitzGerald. Niedawno oddział do obsługi regionu Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki zdecydował się otworzyć w Dublinie amerykański Facebook.

[srodtytul]Lekcja oszczędzania [/srodtytul]

Według najgorszego, przedstawionego przez agencję ratingową Standard and Poor’s, scenariusza, na przestrzeni 2009 – 2011 kryzys będzie kosztował Irlandię 50 mld euro.

Ale z drugiej strony, Irlandczycy mogą w pewnych dziedzinach na kryzysie zyskać. Od kilkunastu lat żyjący w dobrobycie, teraz uczą się oszczędzać. I wychodzi im to całkiem nieźle. Czterech na dziesięciu dorosłych jest całkowicie pozbawionych długów, a w kryzysie „na czarną godzinę” odkładają prawie czterokrotnie więcej. Według najnowszych badań Millward Brown Lansdowne, tylko 6 proc. Irlandczyków planuje w najbliższym kwartale zwiększyć swoje zadłużenie, podczas gdy jego redukcję zapowiada aż jedna czwarta badanych.