Nauczyciele mogą zadawać prace domowe? A uczniowie muszą je odrabiać? Oto zasady

Dyskusja o pracach domowych zadawanych uczniom toczyła się od marca, czyli od ogłoszenia rozporządzenia MEN, aż do okresu wakacyjnego. Temat powrócił z nowym rokiem szkolnym 2024/2025. Czego dotyczą wątpliwości?

Publikacja: 04.10.2024 06:02

Nowe zasady zadawania i oceniania prac domowych w szkołach podstawowych funkcjonują od 1 kwietnia 20

Nowe zasady zadawania i oceniania prac domowych w szkołach podstawowych funkcjonują od 1 kwietnia 2024

Foto: AdobeStock

W marcu 2024 minister edukacji Barbara Nowacka podpisała rozporządzenie dotyczące zmian w zasadach oceniania uczniów. Najmocniej dyskutowaną kwestią okazały się nowe zasady zadawania prac domowych, szczególnie w przypadku uczniów klas I-III szkół podstawowych. Marcowe rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej było szeroko komentowane w mediach, zarówno przez nauczycieli, rodziców, jak i ekspertów środowiska edukacyjnego.

Nowy rok szkolny bez zadań domowych?

Temat powrócił po rozpoczęciu nowego roku szkolnego. Jak się okazuje, rozporządzenie wciąż budzi zamieszanie w kontekście możliwych interpretacji. Kwestię zadań domowych poruszono ostatnio m.in. w Radiu ZET. W trakcie wywiadu minister edukacji Barbara Nowacka ponownie przypomniała o aktualnie obowiązujących zasadach. Te nie uległy zmianie i wciąż są zgodne z zapisami rozporządzenia MEN. - Nauczyciele mogą zadać pracę domową, ale nie jest ona obowiązkowa i nie jest oceniana – przypomniała szefowa MEN. I dodała: - Jeśli dziecko wraca po 8h pracy w szkole i ma jeszcze 3h pracy w domu ze stresem, że to będzie ocenione, to to też nie jest działanie na rzecz jego dobrostanu.

Czytaj więcej

Koniec z klepaniem po plecach. Pokolenie Z ma nowe wyzwanie dla szefów

Prace domowe dla uczniów. O czym dokładnie mówi rozporządzenie MEN?

Rozporządzenie MEN – nazywane potocznie „zakazem prac domowych” – to dokument z dn. 22 marca 2024 r. Mowa o rozporządzeniu zmieniającym rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych, które weszło w życie 1 kwietnia 2024. Warto podkreślić, że treść dokumentu dotyczy nie tyle prac domowych, co ocen wystawianych za ich realizację.

W rozporządzeniu wydzielono odrębne zasady zadawania/oceniania prac domowych dla uczniów klas I-III oraz klas IV-VIII szkół podstawowych. W przypadku pierwszej grupy nauczyciel nie może zadawać w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych „pisemnych prac domowych” oraz „praktyczno-technicznych prac domowych”. W rozporządzeniu wskazano jeden, konkretny wyjątek, czyli ćwiczenia usprawniające tzw. motorykę małą. Doprecyzowano również, że ten typ ćwiczeń jest obowiązkowy a nauczyciel może za nie wystawić ocenę.

Nauczyciel może również zadać „pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową” uczniom klas VI-VIII szkół podstawowych. Tu jednak pojawiają się dwa kluczowe, dodatkowe warunki. Po pierwsze – zadanie domowe nie może być obowiązkowe. Po drugie – za pracę nie wystawia się oceny, ale podaje informację zwrotną.

Czytaj więcej

Ważne zmiany dla pacjentów od października. Chodzi nie tylko o L4

Zadania domowe w szkołach. Dyskusja, interpretacje i wątpliwości

W trakcie medialnych dyskusji wielokrotnie – i na różne sposoby – interpretowano zapisy rozporządzenia. Przedstawiciele MEN wyjaśniali m.in., że w przypadku najmłodszych uczniów czasochłonne prace praktyczno-techniczne były często wykonywane przez rodziców stąd chęć doprecyzowania zasad. Wprowadzenie rozporządzenia argumentowano również chęcią odciążenia uczniów i samych rodziców. Jednocześnie podkreślano, że nowe zasady nie „likwidują” całkowicie prac domowych. Młodszym uczniom wciąż można zadawać m.in. naukę pamięciową wierszyków. Podobnie wygląda kwestia nauki słówek z języków obcych.

Jeszcze w marcu 2024 MEN podkreślało w komunikatach – zapowiadając nadchodzące zmiany w szkołach – że nowe przepisy „nie oznaczają zniesienia obowiązku uczenia się w domu, tj. nauki czytania w przypadku najmłodszych uczniów, czytania lektur, przyswojenia określonych treści, słówek z języków obcych, czy powtarzania materiału omówionego podczas lekcji”.

W przypadku starszych uczniów kwestia zadawania prac jest bardziej złożona i zależy m.in. od zasad współpracy pomiędzy nauczycielem a uczniami. Prace domowe nie są obowiązkowe i nie mogą być oceniane, ale wciąż mogą być zadawane i mieć różnorodną formę – od klasycznych ćwiczeń, przez wypracowania po nowoczesne, rozbudowane projekty. Uczniowi przysługuje również prawo do informacji zwrotnej o wykonanej pracy lub projekcie.

Czytaj więcej

Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw

Co zamiast standardowej „pracy domowej”? IBE przypomina o poradnikach 

Instytut Badań Edukacyjnych przypomniał o nowych wersjach poradników dla nauczycieli omawiających m.in. zmiany dotyczące prac domowych. Pierwsze vademeca opublikowano jeszcze w kwietniu, planowane są również kolejne publikacje. Aktualnie na stronie ibe.edu.pl dostępne są trzy poradniki:

  • Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli klas I–III
  • Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli klas IV–VIII
  • Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się? Vademecum dla nauczycieli szkół ponadpodstawowych

W pierwszych dwóch publikacjach doprecyzowano m.in. definicję „pracy domowej”. Wyjaśniono również, że za wykonaną, dodatkową pracę domową uczeń klas I-III może otrzymać ocenę „dostosowaną do wieku i możliwości ucznia” (chodzi np. o symbol graficzny – uśmiech, słoneczko itp.). Starszym uczniom również przysługuje prawo do informacji zwrotnej o wykonanej pracy. Publikacje zawierają przykłady i opisy projektów (tu m.in. rymowanki ortograficzne, makiety, plakaty, obserwacje hodowli roślin), które można zadawać uczniom w określonych klasach zamiast standardowych ćwiczeń i prac domowych.

W marcu 2024 minister edukacji Barbara Nowacka podpisała rozporządzenie dotyczące zmian w zasadach oceniania uczniów. Najmocniej dyskutowaną kwestią okazały się nowe zasady zadawania prac domowych, szczególnie w przypadku uczniów klas I-III szkół podstawowych. Marcowe rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej było szeroko komentowane w mediach, zarówno przez nauczycieli, rodziców, jak i ekspertów środowiska edukacyjnego.

Nowy rok szkolny bez zadań domowych?

Pozostało jeszcze 93% artykułu
Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawnicy
Prokurator z Radomia ma poważne kłopoty. W tle sprawa katastrofy smoleńskiej
Sądy i trybunały
Nagły zwrot w sprawie tzw. neosędziów. Resort Bodnara zmienia swój projekt
Prawo drogowe
Ten wyrok ucieszy osoby, które oblały egzamin na prawo jazdy
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr