Z dumą możemy powiedzieć, że w rok 2021 wchodzimy z bardzo dobrym stanem finansów publicznych – stwierdził we wtorek premier Mateusz Morawiecki.
Jak mówił, deficyt w budżecie państwa wyniósł ok. 85 mld zł zamiast zaplanowanych 109 mld zł. Premier powołał się też na najnowszy raport Komisji Europejskiej „Debt Sustainability Monitor". – Pokazuje on siłę naszych finansów publicznych: Polska z jedną z najwyższych wiarygodności finansowych i jednym z najniższych ryzyk wśród krajów UE – zaznaczył.
Rzeczywiście, w raporcie Polska we wszystkich kategoriach otrzymała ocenę „niskie ryzyko" i została oznaczona kolorem zielonym, świadczącym o pozytywnych trendach. „Polska najlepsza – jedyny kraj całkowicie na zielono" – skomentował na Twitterze Piotr Bujak, główny ekonomista PKO BP. „To zdecydowana odpowiedź ws. zagrożenia scenariuszem "drugiej Grecji" – dodał.
Komisja w swoim raporcie bada, czy przy danym poziomie zadłużenia kraj jest w stanie w pełni obsługiwać swoje bieżące i przyszłe zobowiązania w różnych sytuacjach. – W uproszczeniu mówiąc, bada, jakie jest ryzyko, że przy niesprzyjających okolicznościach nastąpi eksplozja zadłużenia, która zagrażałaby stabilności finansów publicznych – wyjaśnia Adam Antoniak, ekonomista Pekao SA.
Pod uwagę brane są symulacje zachowań kilku wskaźników, takich jak oprocentowanie długu, stopy procentowe, deficyt czy dynamika PKB. Dla sytuacji w Polsce, a także w innych krajach, najlepszy byłby scenariusz szybkiego wzrostu PKB i niskich stóp procentowych – wówczas dług mógłby spaść do 41,7 proc. PKB w 2031 r. z 56,6 proc. w 2020 r. Najmniej korzystny scenariusz to utrzymanie się deficytu strukturalnego na wysokim poziomie (takim, jak przed pandemią), co w efekcie oznaczałoby tylko niewielki spadek zadłużenia w 2031 r., do 54,6 proc. PKB. Ale nawet to wciąż oznacza niskie ryzyko dla stabilności finansów publicznych.
Oprócz Polski do krajów niskiego ryzyka w perspektywie długoterminowej zaliczono Danię, Estonię, Łotwę i Litwę. W grupie krajów z wysokim ryzykiem znalazły się Belgia, Luksemburg, Rumunia, Słowenia i Słowacja, a pozostałe 16 krajów to średnie ryzyko.
W miarę dobrą sytuację finansów publicznych mimo kryzysu pandemicznego ekonomiści tłumaczą dobrym punktem wyjściowym. – Przed pandemią udawało się zmniejszać zadłużenie w relacji do PKB, do 45,6 proc. PKB w 2019 r. Nawet po wzroście o 10 pkt. proc. w 2020 r. nie przekracza ono limitu dla krajów UE, wynoszącego 60 proc. PKB – zaznacza Antoniak.
